ایزوپروترنول

ایزوپروترنول
ایزوپروترنول
داده‌های بالینی
روش مصرف داروتزریقی (در برخی ممالک: استنشاقی)
گروه داروییترکیب آدرنرژیک
کد ATC
داده‌های فارماکوکینتیک
دفعاین دارو و متابولیت‌های آن از راه ادرار دفع می‌شود
شناسه‌ها
شمارهٔ سی‌ای‌اس
پاب‌کم CID
CompTox Dashboard (EPA)
ECHA InfoCard100.028.807 ویرایش در ویکی‌داده
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیاییC11H17NO۳
جرم مولی۲۱۱٫۲۵۸ گرم در مول

ایزوپروترنول (به انگلیسی: Isoproterenol)

نامهای تجارتی : Isuprel - Mistometer - Norisodrine (در برخی کشورها با نام Isoprenaline نیز شناخته می‌شود)

رده دارویی: ترکیب آدرنرژیک

رده درمانی: گشادکننده برونش‌ها (برونکودیلاتور)، محرک قلبی

اشکال دارویی: آمپول ۰/۲ میلی گرم در سی سی، آمپول ۲ میلی گرم در ۲ سی سی (یا ۱ میلی گرم در ۱ سی سی)

مکانیسم اثر

[ویرایش]

ایزوپروترنول اثر برونکوودیلاتوری خود را از طریق اثر مستقیم بر روی گیرنده‌های Beta۲آدرنرژیک در ریه و اثر محرک قلب خود را از طریق اثر مستقیم بر روی گیرنده‌های Beta۱آدرنرژیک در قلب اعمال می‌کند.

نکته از فارماکولوژی کاتزونگ: ایزوپروترنول یک آگونیست خالص بتا است که ضربان قلب را افزایش می‌دهد. دارویی مثل اپی نفرین که یک آگونیست خالص آلفا و بتا است که ضربان قلب را افزایش می‌دهد.

متاپروترنول نیز یک آگونیست اختصاصی Beta۲ محسوب می‌شود که در درمان تنگی برونش‌ها در آسم کاربرد دارد.

نکته ای دیگر از کاتزونگ: تزریق ایزوپروترنول که یک بتاآگونیست است، سبب کاهش فشار خون دیاستولی و تغییر اندک در فشار خون سیستولی می‌گردد، بنابراین فشار نبض افزایش می یابد. این دارو، فشار دیاستولی را به دلیل کم کردن مقاومت عروقی کاهش می‌دهد و حجم ضربه ای را نیز شدیداً افزایش می‌دهد.

موارد مصرف

[ویرایش]

طریقه مصرف

[ویرایش]
  • به عنوان گشادکننده برونش در برونکواسپاسم حین عمل بیهوشی:

در بالغین: ۰/۰۱ تا ۰/۰۲ میلی گرم به صورت داخل وریدی، که در صورت نیاز می‌توان این دوز را تکرار کرد.

  • به عنوان محرک قلبی در آریتمی:

در بالغین با روش‌های ذیل تجویز می‌شود:

  1. روش اول: ۰/۰۲ میلی گرم به صورت داخل قلبی تزریق می‌شود و در صورت نیاز، دوز بعدی بر حسب پاسخ بیمار تجویز می‌شود.
  2. روش دوم:ابتدا ۰/۲ میلی گرم از راه عضلانی تزریق می‌شود و سپس در صورت نیاز ۰/۲ تا ۱ میلی گرم، باز از راه عضلانی تزریق می‌گردد.
  3. روش سوم: ابتدا ۰/۰۲ تا ۰/۰۶ میلی گرم از راه وریدی تزریق می‌شود و سپس در صورت نیاز ۰/۰۱ تا ۰/۲ میلی گرم از راه وریدی تزریق می‌شود.
  4. روش چهارم: ۲ میلی گرم ایزوپروترنول در ۵۰۰ سی سی محلول DW۵٪ ریخته می‌شود و با سرعت ۰/۰۰۵ میلی گرم در دقیقه به صورت انفوزیون وریدی تجویز می‌شود.
  5. روش پنجم: ۰/۲ میلی گرم از راه زیرجلدی تزریق می‌شود و سپس در صورت نیاز ۰/۱۵ تا ۰/۲ میلی گرم از راه زیرجلدی تزریق می‌شود.
  • به عنوان داروی کمکی در سندرم هیپوپرفوزیون:

در بالغین: ۲ میلی گرم ایزوپروترنول در ۵۰۰ سی سی محلول DW۵٪ ریخته می‌شود و با سرعت ۰/۰۰۰۵ تا ۰/۰۰۵ میلی گرم در دقیقه به صورت انفوزیون وریدی تجویز می‌شود.

موارد منع مصرف

[ویرایش]

موارد احتیاط

[ویرایش]

تداخلات دارویی

[ویرایش]

عوارض جانبی

[ویرایش]

نکته مهم: در صورت ایجاد آنژین، دیس ریتمی‌های بطنی، تورم غدد پاروتید یا بروز هر گونه اشکال تنفسی، مصرف ایزوپروترنول را باید قطع نمود.

منابع

[ویرایش]