بادگیر و بادپناه

شکلی که تعاریف بادگیر یا بادخور (پادبادسو) و بادپناه (بادسو) را نشان می‌دهد.

در جغرافیا و دریانوردی، بادگیر و بادپناه[۱] (انگلیسی: Windward and leeward) یا بادخور[۲] و بادپناه به جهت‌های مرتبط با وزش باد گفته می‌شود. بادخور یا بادگیر به پادبادسو[۳] یا پادباد (upwind) از نقطه مرجع گفته می‌شود، یعنی راستایی مخالف جهت حرکت باد یا سمتی که باد از آن جهت می‌آید. بادپناه نیز به بادسو[۴] (downwind) نسبت به نقطه مرجع گفته می‌شود؛ یعنی راستایی که باد در آن جهت حرکت می‌کند.

در دریانوردی به آن سمت از شناور یا کشتی که به سمت بادپناه است، یعنی طرفی از شناور که از باد در امان است، طرف بادپناه[۵] گفته می‌شود.

دامنه بادگیر یا بادخور باعث به‌دام انداختن باران می‌شود، این دامنه در کوه‌ها معمولاً مرطوب‌تر از سمت بادپناه است که ورود توده‌های مرطوب به آن مسدود شده است. به دامنه‌های واقع در سمت بادپناه کوه‌ها، منطقه سایه باران گفته

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ «طرف بادپناه» [حمل‌ونقل دریایی] هم‌ارزِ «lee side, leeward»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر ششم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۵۳۱-۸۵-۶ (ذیل سرواژهٔ طرف بادپناه)
  2. ↑ «بادخور» [حمل‌ونقل دریایی] هم‌ارزِ «weather, windward»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر ششم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۵۳۱-۸۵-۶ (ذیل سرواژهٔ بادخور)
  3. ↑ «پادبادسو، پادباد» [علوم جَوّ] هم‌ارزِ «upwind»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر دوم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۳۷-۰ (ذیل سرواژهٔ پادبادسو)
  4. ↑ «بادسو» [علوم جَوّ] هم‌ارزِ «downwind»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر دوم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۳۷-۰ (ذیل سرواژهٔ بادسو1)
  5. ↑ «طرف بادپناه» [حمل‌ونقل دریایی] هم‌ارزِ «lee side, leeward»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر ششم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۵۳۱-۸۵-۶ (ذیل سرواژهٔ طرف بادپناه)
آیکون خرد

این یک مقالهٔ خرد درباره علوم جوّی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.