بخیه روشی پزشکی است که برای نگهداری بافتهای بدن بعد از آسیب یا عمل جراحی به کار میرود. این روش شامل استفاده از یک سوزن با مقداری نخ است. اشکال، اندازهها و مواد مختلفی در طول تاریخ برای این کار توسعه یافتهاست. جراحان، پزشکان، دندانپزشکان و پرستاران دورهدیده معمولاً در زدن بخیه مهارت کسب میکنند. برای ایمن کردن بخیه، از انواع مختلفی از گرههای جراحی استفاده میشود.
علاوه بر جنس نخ، نخهای بخیه بر اساس قطر مقطع عرضی نیز طبقهبندی میگردند به گونهای که هرچه شماره نخ بیشتر باشد، اندازه مقطع عرضی نخ کمتر خواهد بود. به عنوان مثال از نخهای ۴/۰ جهت آناستوموز عروق ظریف، نخهای ۲/۰ برای آناستوموز لولههای گوارشی و نخ ۱ برای بستن دیواره شکم استفاده میشود.[۱]
سوزنهای قابلاستفاده مجدد با سوراخ که جدا از نخ هستند، برای انجام بخیه لازم هستند. نخ کردن سوزن بایستی در محل جراحی انجام گیرد. مزیت این روش در امکانپذیر بودن ترکیب هر نوع نخ و سوزن بسته به نیاز میباشد. علاوه بر سوزنهای قابل استفاده مجدد، نوع دیگری از سوزنها متصل به طول مشخص و از پیش تعیین شده نخی متصل شدهاست نیز وجود دارد که در کارخانجات مخصوص تولید میشوند و امروزه بیشتر از این سوزنها استفاده میشود. فایده اصلی این کار این است که پزشک یا پرستار نیازی صرف کردن وقت برای نخ کردن سوزن در محل انجام بخیه که ممکن است برای برخی نخها یا سوزنها فرایند مشکلی باشد، ندارند. همچنین، انتهای یک سوزن آماده نسبت به باریکتر است و باعث از بین رفتن کشش از محل اتصال نخ میشود. در سوزنهای با سوراخ، نخ از دو طرف سوزن خارج شدهاست و در نهایت باعث کشش میشود. به همین دلیل هنگامی که سوزن از بافتهای ظریف عبور میکند، سوزن غیرآماده و سوراخدار ممکن است به بافتها بیشتر از سوزن آماده آسیب بزند.[۲]
چندین مدل و شکل از سوزنهای جراحی وجود دارد که شامل موارد زیر میباشد:
سوزن ski و canoe برای جراحیهای لاپاراسکوپیک که در آن سوزن از طریق یا مجرای باریکی به درون بدن هدایت میشود طراحی شدهاست.
همچنین سوزنهای جراحی را میتوان با توجه به شکل مقطع آنها نیز طبقهبندی کرد:
در بخیههای ساده برای اکثر پوششهای خارجی که زیبایی چندان ملاک نیست مورد استفاده قرار میگیرد در بخیههای پیوسته بیشتر در مواقعی استفاده میشود که ملاک زیبایی باشد از بخیههای far near برای زخمهای عمیق استفاده میشود
اگرچه بعضی از بخیهها دائمی هستند، با این حال بخیههایی که بر روی پوست زده میشود را پس از آنکه کارایی خود را به جای گذاشت، کشیده میشوند. این زمان بر اساس میزان کشش موجود دربافت، میزان بهبودی زخم و وجود عفونت با نظر پزشک تعیین میگردد، با این حال بهطور معمول، بخیههای صورت، طی ۵ تا ۷ روز، اندامهای فوقانی و قدام تنه، طی ۷ تا ۱۰ روز و خلف تنه و اندام تحتانی طی ۱۴ روز کشیده میشوند.[۳]