بیرونی (ازبکستان)

بیرونی
Beruniy
بېرونی
Beruniy
کشور ازبکستان
جمعیت
 (۲۰۱۸)
 • کل۶۶۰۹۰
منطقهٔ زمانییوتی‌سی ۵:۰۰+ (UTC)

بیرونی (ازبکی: Beruniy / Беруний / بېرونی؛ قره‌قالپاق: Biruniy / Бируний؛ روسی: Беруни)، شهری کوچک در قره‌قالپاقستان، ازبکستان است. در سواحل شمالی آمودریا و در نزدیکی مرز ازبکستان با ترکمنستان واقع شده‌است. این شهر مرکز شهرستان بیرونی است.

موقعیت جغرافیایی

[ویرایش]

بیرونی در ساحل شمالی آمودریا در نزدیکی مرز ازبکستان با ترکمنستان واقع شده‌است. از طریق جاده، بیرونی در فاصلهٔ ۹۳۶ کیلومتری (۵۸۲ مایلی) غرب تاشکند و ۵۵٫۶ کیلومتری (۳۴٫۵ مایل) شمال‌شرقی شهر خیوه است.[۱]

آب و هوا

[ویرایش]

آب و هوای بیرونی در طبقه‌بندی اقلیمی کوپن، به عنوان آب و هوای سرد کویری طبقه‌بندی شده‌است که تحت تاثیر شدید اقلیم قاره‌ای قرار دارد. این شهر تابستان‌های داغ و زمستان‌های سردی دارد. دمای بیرونی در ژولای به‌طور متوسط، ۳۸ درجه سلسیوس و در ژانویه به طور متوسط -۱۵ تا ۱۲۰ درجه سلسیوس می‌باشد.[۲]

تاریخ

[ویرایش]

بیرونی پایتخت خوارزم در حکومت آفریغیان بود و نامش در آن زمان کاث بوده‌است. پس از آن، این شهر دستخوش تغییرات نام بسیاری شد، از جمله در برهه‌ای به نام فیل و زمانی به نام شاباز نامیده می‌شد. در سال ۱۹۵۷ به افتخار ابوریحان بیرونی که در این شهر به دنیا آمده‌بود، به "بیرونی" تغییر نام یافت. شهر بیرونی در سال ۱۹۶۲ وضعیت شهر یافت. در سال ۱۹۶۹ رودخانۀ آمودریا طغیان کرد و در نتیجه چندین ساختمان در بیرونی آسیب جدی دیدند که به سرعت تعمیر شدند.

جمعیت

[ویرایش]

این شهر در سرشماری سال ۲۰۱۸ جمعیتی برابر با ۶۶٬۰۹۰ نفر داشت.[۳]

اقتصاد

[ویرایش]

بیرونی یک شهر صنعتی مهم در قره‌قالپاقستان است. یک کارخانهٔ آسفالت، یک کارخانهٔ آجر، یک کارخانهٔ پنبه و یک کارخانهٔ کفش و چندین کارخانهٔ نساجی در این شهر فعالیت می‌کنند.[۲]

آموزش

[ویرایش]

این شهر دارای ۱۴ دبیرستان، یک مدرسهٔ موسیقی و یک مدرسهٔ ورزشی دارد.[۲]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. «نقشه گوگل». گوگل. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۹-۱۱.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ "بیرونی". دائرةالمعارف ملی ازبکستان (زبان ازبکی). تاشکند: Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi. 2000–2005.
  3. «پرتال داده‌های باز جمهوری ازبکستان». ۲۰۱۹-۰۹-۱۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ مارس ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۹.