تجرد از عالم محسوسات
 | این مقاله نیازمند بررسی توسط یک متخصص است. مشکل ذکرشده چنین است: عنوان مقاله، بررسی ترجمه. |
پراتیاهارا (به انگلیسی: Pratyahara) پنجمین اصل از اصول هشتگانه یا آشتانگا یوگا می‌باشد که در اثر کهن پاتانجلی یعنی یوگا سوتراهایش اشاره شده‌است.[۱][۲][۳] همچنین اولین مرحله از یوگای شش شاخه ای تانترا کالاچاکرا یا کالاکاکرای بوداییست؛ چیزی که به بازگیری یا عقب کشیدن حواس پنجگانه از اشیا خارجی اشاره دارد. این مرحله تا حدودی مشابه فاز انزوای فیزیکی است. برای پاتانجلی این پلی ست میان باحیرانگا یعنی جنبه‌های بیرونی یوگا یاما، نیاما، آسانا، پرانایاما و جنبه‌های درونی یعنی آنتارانگا یوگا. پس از به فعلیت رساندن مرحله پرتیاهارا تمرین کننده می‌تواند به‌طور مؤثری در تمرینات سامیاما شرکت کند. در مرحله پراتیاهارا هوشیاری فرد درونی می‌شود تا حواس چشایی، لامسه، بینایی، شنوایی و بویایی تمرین کننده را نه به مغز بلکه به اصل بعد یعنی دارانا، دهیانا، و سامادی سوق دهد. هدف تمرینات یوگای پاتانجلی شناسایی پوروشا می‌باشد.[۴]
واژه‌شناسی
[ویرایش]پرتیاهارا از دو کلمه پراتی به معنای به سوی و آهارا یعنی گردآوری تشکیل شده‌است و با هم به معنای بررسی قدرت خروجی ذهن، رهایی از اسارت از حواس آهارا می‌باشد.[۵][۶] ویاسا در ارتباط ذهن و حواس می‌گوید: هنگامی که تموجات ذهنی منقطع می‌گردند حواس نیز مانند آنان منقطع می‌شوند. این است تجرد از عالم محسوسات.[۷]
پاتانجلی می‌گوید: به واسطهٔ حبس دم حجابی که روشنائی واقعیت را می‌پوشاند معدوم می‌گردد و ذهن استعداد خود را جهت تمرکز نیروی معنوی می‌نمایاند.[نیازمند منبع]
لفظ « «پراتیاهارا»» مرکب است از دو جزء «آهارا» یعنی برکشیدن و «پراتی» در مقابل یعنی تجرد از دنیای خارج، برکشیدن حواس از محسوسات یا انتزاع حواس.[نیازمند منبع]
میرچا الیاده در این باره می‌گوید: یوگی[پیوند مرده] با اینکه از پدیده‌های عینی جدائی حاصل کرده، مع الوصف به مشاهدهٔ آنان ادامه می‌دهد، ولیکن این بار به جای آنکه آنها را به وسیلهٔ مراتب ذهنی (cittavṛtti) درک کند، مستقیماً به جوهر (tattva) کلیهٔ اشیاء پی می‌برد.[نیازمند منبع]
انواع پراتیاهارا
[ویرایش]
بازگیری حواس یا ایندریا پراتیاهارا
[ویرایش]ایندریا پراتیاهارا شامل بازگیری حواس یا ورودی‌های حسی به درون وجود فیزیکی ما است که از حواس پنجگانه می‌آیند، یعنی اندام‌هایی که بار حسی ایجاد می‌کنند و از این رو مانع تمرکز ذهن می‌شوند. مانند دهارانا مرحله بعد از پراتیاهارا.[۸][۹] یکی از متداولترین تمرینات برای بازگرفتن حواس، سوق دادن توجه به سمت تنفس و مشاهده آن بدون تلاش برای کنترل است. چرا که ارتباط با حواس و محرک‌های بیرونی همگی به تدریج قطع می‌گردد.[۱۰] روش دیگر تمرکز در وسط میان دو ابرو یا چاکرای چشم چشم است.[۱۱] روش متداول دیگر این است که محرک‌های فیزیکی را کاهش دهید و سپس روی یک حس مانند شنوایی تمرکز کنید. ذهن تمایل طبیعی به پرسه زدن روی ورودی‌های حسی دارد. در چنین شرایطی به دلیل این که ورودی‌های حسی قابل توجهی وجود ندارد، زمانی که ذهن از شنیدن خسته می‌شود مجبور به معطوف شدن به درون دارد.[۱۲] ممکن است از یک وضعیت مراقبه برای نشستن استفاده کرد؛ مانند پادماسانایا نیلوفر آبی و آن وضعیت را با کنترل تنفس؛ پرانایاما، کومباکا، ترکیب نمود و به تدریج با پیشرفت تمرین کننده، موضوعات درونی ظریف تری مورد توجه و تمرکز واقع شوند. در آغاز، موضوعات برای درک حسی بزرگ هستند و مستقیماً در دسترس، مانند نقاط تمرکز) (دریشتی) که برای همراهی با تمارین آساناهای یوگا استفاده می‌شوند مانند فضای بین ابروها، نوک بینی، و ناف. سپس ممکن است موضوعات ظریف تری انتخاب شوند؛ چاکراها، همراه با خصوصیات آنها، موقعیت، رنگ و تعداد گلبرگ‌ها.[۱۳]
بازگیری پرانا یا پرانا پراتیاهارا
[ویرایش]کنترل حواس نیازمند تسلط بر جریان پرانا است، زیرا کنترل پرانا حواس را به حرکت درمی‌آورد. برای جلوگیری از پراکندگی انرژی حیاتی ارزشمند بدن یا پرانا ما نیاز داریم تا جریان آن را کنترل و هماهنگ کنیم. این کار از طریق تمارین مختلف از جمله آوردن کل توجه روی نقطه ای از بدن انجام می‌گیرد.[۱۴] این دو به نوع دیگری از پراتیاهارا منتهی می‌شوند؛ کنترل عمل یا کارما پراتیاهارا، که نه تنها مستلزم کنترل اندام‌های حرکتیست بلکه عمل یا کار راستین و کارما یوگاست؛ تسلیم هر عمل به خدا و انجام دادن آن. این منجر به شکل نهایی پراتیاهارا؛ عقب‌نشینی ذهن یا مانو پراتیاهارا می‌شود. و این نوع با کنار گذاشتن آگاهانه توجه از روی هر موضوعی که ناخوشایند است، و ذهن را پراکنده‌می‌سازد به واسطهٔ معطوف کردن ذهن از بیرون به درون میسر خواهد بود.[۱۵]
پیوند به بیرون
[ویرایش]- سؤال از اهمیت سامادی در آپودیتا ودانتا مدرن و کلاسیک، Michael Comans (1993)
- {IAST | Sīla}} و {{IAST| Samādhi} , Surendranath Dasgupta، ۱۹۴۰
- Samma Samadhi - توسط Ajahn Chah
- سامادی برای رهایی - توسط آژان آناند آکینکانو
- خرد و توسعه سامادی - توسط مها بوووا
- درس در سامادی توسط آژان لی ددمهارو
- Dharana
- Dhyana in Hinduism
- سامادی
- Samyama
منابع
[ویرایش]- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی.
https://www.collinsdictionary.com/dictionary/english/pratyahara
- ↑ "pratyahara in American English". Collins English Dictionary. Retrieved 6 December 2019.
the Yogic practice of turning the mind to introspection by voluntarily shutting out distractions provided by the senses
- ↑ Vivekananda, Swami (1907). The Complete Works of Swami Vivekananda (به انگلیسی) (19th. ed.). India: Advaita Ashram. p. 172. ISBN 9788175053830.
- ↑ Pratyahara Britannica.com.
- ↑ https://rastmard.com/43065
- ↑ "LearnSanskrit". Retrieved 6 June 2022.
- ↑ Vivekananda, Swami (1907). The Complete Works of Swami Vivekananda (به انگلیسی) (19 ed.). Mayawati, India: Advaita Ashram. p. 172. ISBN 9788175053830.
- ↑ داریوش شایگان، ادیان و مکتبهای فلسفی هند جلد دوم – تهران: امیر کبیر ۱۳۸۶
- ↑ Yoga and Ayurveda, by David Frawley, Motilal Banarsidass Publishers, Delhi, 2004. شابک ۸۱−۲۰۸−۱۸۷۹−۲. Chapter 16: Pratyahara: the Forgotten Limb of Yoga, page 261.
- ↑ "Pratyahara: the forgotten Limb of Yoga". A Buddhist Library.
- ↑ "Pratyahara". Yoga.iloveindia.com. Retrieved 2011-12-08.
- ↑ Rockefeller, James David (2018). Everything You Wanted to Know About Ashtanga Yoga. The Publisher LLC. p. 33. GGKEY:F1JSY78B3AY.
- ↑ Frawley, David. "Pratyahara: Yoga's Forgotten Limb". Yoga International. Retrieved 10 October 2019.
- ↑ Maehle, Gregor (2012). Ashtanga Yoga - The Intermediate Series: Mythology, Anatomy, and Practice. New World Library. p. 10. ISBN 978-1-57731-987-0.
- ↑ https://rastmard.com/56421
- ↑ Yoga Sutras Book II.54.