تریپسین ۱ (انگلیسی: Trypsin 1) یا تریپسینوژن کاتیونی یک پروتئین است که در انسان توسط ژن «PRSS1» بر روی بازوی بلند کروموزوم ۷[۴] کُدگذاری میشود. تریپسین ۱ ایزوفرمِ اصلیِ تریپسینوژن است که از لوزالمعده ترشح میشود و بقیه موارد تریپسین ۲ (تریپسینوژن آنیونی) و تریپسین ۳ (مزو-تریپسینوژن) هستند. اینها همگی از خانوادهٔ آنزیمی سرین پروتئاز هستند. جهش در ژن سازندهٔ این پروتئین با بروز «پانکراتیت ارثی» مرتبط است.
عملکرد نادرست ژن «PRSS1» به صورت اتوزومال غالب باعث ایجاد پانکراتیت میشود. بسیاری از جهشهایی که میتوانند منجر به پانکراتیت شوند پیدا شدهاند.[۵][۶][۷][۸][۹]
Chen JM, Ferec C (2000). "Gene conversion-like missense mutations in the human cationic trypsinogen gene and insights into the molecular evolution of the human trypsinogen family". Mol. Genet. Metab. 71 (3): 463–9. doi:10.1006/mgme.2000.3086. PMID11073713.
Chen JM, Montier T, Férec C (2001). "Molecular pathology and evolutionary and physiological implications of pancreatitis-associated cationic trypsinogen mutations". Hum. Genet. 109 (3): 245–52. doi:10.1007/s004390100580. PMID11702203. S2CID24099557.
Kimland M, Russick C, Marks WH, Borgström A (1990). "Immunoreactive anionic and cationic trypsin in human serum". Clin. Chim. Acta. 184 (1): 31–46. doi:10.1016/0009-8981(89)90254-4. PMID2598466.
Emi M, Nakamura Y, Ogawa M, et al. (1986). "Cloning, characterization and nucleotide sequences of two cDNAs encoding human pancreatic trypsinogens". Gene. 41 (2–3): 305–10. doi:10.1016/0378-1119(86)90111-3. PMID3011602.
Honey NK, Sakaguchi AY, Quinto C, et al. (1984). "Chromosomal assignments of human genes for serine proteases trypsin, chymotrypsin B, and elastase". Somat. Cell Mol. Genet. 10 (4): 369–76. doi:10.1007/BF01535632. PMID6589790. S2CID40599814.
Gaboriaud C, Serre L, Guy-Crotte O, et al. (1996). "Crystal structure of human trypsin 1: unexpected phosphorylation of Tyr151". J. Mol. Biol. 259 (5): 995–1010. doi:10.1006/jmbi.1996.0376. PMID8683601.