تهوع و استفراغ شدید بارداری
تهوع و استفراغ شدید بارداری[۱][۲][۳][۴] یا هایپراِمِسیس گراویداروم[۵] (انگلیسی: Hyperemesis gravidarum) عبارت است از تهوع و استفراغ شدید در یک خانم باردار، که باعث کم‌آبی بدن و تغییرات شدید در ترکیب شیمیایی بدن می‌شود. این حالت، متفاوت و بسیار جدی‌تر از حالت تهوع و گاهی استفراغ صبح‌گاهی معمول در خانم‌های آبستن است.این عارضه در حدود هفته های ۶ تا ۱۶ هفته حاملگی رخ میدهد و گاهی تا اواخر بارداری باقی می ماند.
نشان‌های شایع
[ویرایش]- تهوع شدید
- استفراغ پایدار (معمولاً ۸-۴ هفته)، ابتدا حاوی مخاط، سپس صفرا، و نهایتاً خون
- کم آبی بدن(دهیدراتاسیون)
- وزن نگرفتن، یا کاهش وزن به زیر وزن قبل از حاملگی
- پوست رنگ پریده، مومی، خشک مخاط و گاهی زرد
- تند شدن ضربان قلب
- سردرد، گیجی یا خواب‌آلودگی و بی‌حالی
- کاهش فشار خون
- کتواسیدوز
- آلکالوز و هیپوکالمی
- نکروز بافت کبدی و کلیوی
- فقدان ویتامین ب و پلی‌نوریت و انسفالوپاتی
- کاهش ویتامین ث و اسید فولیک
- افزایش هموگلوبین، هماتوکریت
- برهم خوردن تعادل الکترولیتها (سدیم،پتاسیم وروی)
دلایل
[ویرایش]علل این بیماری ناشناخته است. اما رایج‌ترین فرضیه‌ها عبارتند از:
- حاملگی دوقلو یا چند قلو، که باعث تولید مقادیر زیادی از هورمون گنادوتروپین جفتی می‌شود.
- التهاب لوزالمعده
- بیماری مجاری صفراوی
- عوامل روانی مثل افسردگی یا پاسخ نامناسب و ناکافی به استرس
- بیماری تیرویید
- کم شدن حرکات دودی معده و روده
- عفونت ها
- حاملگی مولار
تشخیص بالینی
[ویرایش]تشخیص بالینی را بر اساس تاریخچه بیمار ، یافته های فیزیکی و علائم بالینی قرار می دهند.
تشخیص پاراکلینیکی
[ویرایش]- تست های ادراری (دفع کتون)
- تست های خون (افزایش هموگلوبین و هماتوکریت)
- الکترولیتها(کاهش پتاسیم)
درمان
[ویرایش]- NPO تصحیح دهیدراتاسیون و اختلالات اب و الکترولیت ها و اسیدوز یا آلکالوز
- بازکردن راه وریدی ، سرم درمانی و آب‌درمانی
- تجویز مقدار کافی سدیم، پتاسیم،کلر،لاکتات یا بی‌کربنات، گلوکز
- مصرف داروهای ضد تهوع: پیریدوکسین، مشتقات فنوتیازین مانند:پرومتازین، کلرپرومازین، پروکلرپرازین
- تزریق وریدی متوکلوپرامید در موارد شدید
تشخیص های افتراقی
[ویرایش]التهاب مثانه، پانکراتیت، هپاتیت، زخم گوارشی، پیلونفریت و کبد چرب حاملگی، آپاندیسیت
مراقبت پرستاری
[ویرایش]- حمایت روحی و روانی بیمار
- کنترل جذب و دفع مایعات جهت سنجش عملکرد کلیوی
- توصیه به بیمار جهت اجتناب از مصرف غذت های چرب و پرادویه
- دوری از بوی غذا در حال طبخ
- خوردن غذاهای خشک، سبک و سرشار از کربوهیدرات به مقدار کم و دفعات زیاد
- اجتناب از خوردن مایعات حین غذا
- کنترل وزن بیمار
پانویس
[ویرایش]- ↑ برات، شهناز؛ بوذری، زینت‌السادات؛ نعیمی‌راد، مژگان؛ لکایی‌اندی، فرانک (آذر ۱۳۹۳). «عوامل مؤثر در شدت تهوع و استفراغ بارداری زنان مراجعه‌کننده به درمانگاه پریناتال بیمارستان آیت‌الله روحانی بابل» (PDF). مجله دانشکده علوم پزشکی جیرفت. ۱ (۲): ۱۰۶-۱۱۵.
- ↑ قاسمپور شیرازی، لیلا؛ رفیعی طاری، شیرین (خرداد ۱۳۹۴). «بررسی ارتباط بین هلیکوباکترپیلوری و تهوع و استفراغ شدید حاملگی در زنان باردار یک تا چهار ماهه» (PDF). مجله دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران. ۷۳ (۳): ۱۸۲-۱۹۱.
- ↑ «مداخلات برای درمان تهوع و استفراغ شدید در دوران بارداری». کاکرین ایران. دریافت‌شده در ۲۵ اسفند ۱۴۰۱.
- ↑ «روش‌هایی سالم برای رفع تهوع دوران بارداری». خبرگزاری ایسنا. ۱۲ تیر ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۲۵ اسفند ۱۴۰۱.
- ↑ «بررسی و مقایسه اثربخشی داروی گرانیسترون و پرومتازین در کنترل تهوع و استفراغ در هایپرامسیس گراویداروم». مرکز ثبت کارآزمایی‌های بالینی ایران، کتابخانهٔ مرکزی دانشگاه علوم پزشکی ایران. ۲۵ مرداد ۱۳۹۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ مارس ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۲۵ اسفند ۱۴۰۱.
منابع
[ویرایش]- "sunscreens" (به انگلیسی). www.bprcem.com. Retrieved 26 September 2011.
| |||||||||||||||||||
| بهداشت غیر باروری |
| ||||||||||||||||||
| عوامل اجتماعی-فرهنگی | |||||||||||||||||||
| سیاستها، پژوهش و دفاع |
| ||||||||||||||||||
| بهداشت زنان بر پایه کشور | |||||||||||||||||||
