جایزه شاو

جایزه شاو
توصیفمشارکت برجسته در پیشرفت اخترشناسی، زیست‌شناسی و پزشکی، و ریاضیات.
کشورهنگ کنگ
برگزارکنندهبنیاد جایزهٔ شاو
پاداش(ها)US$۱٬۲۰۰٬۰۰۰
نخستین دوره۲۰۰۴
وبگاه
سائول پرلموتر، آدام ریس و برایان اشمیت (از چپ به راست) به‌طور مشترک برنده جایزه نجوم ۲۰۰۶ شدند.

جایزهٔ شاو (انگلیسی: Shaw Prize) جایزه‌ای سالانه است که برای نخستین بار در سال ۲۰۰۴ توسط بنیاد جایزهٔ شاو ارائه شد.

"افرادی که در حال حاضر در زمینه‌های مربوطه خود فعال هستند و اخیراً به پیشرفت‌های برجسته و قابل توجهی دست یافته‌اند، مشارکت‌های برجسته‌ای در تحقیقات علمی و علمی یا برنامه‌های کاربردی داشته‌اند، یا در سایر حوزه‌ها به برتری دست یافته‌اند. این جایزه به پیشبرد پیشرفت اجتماعی اختصاص دارد. ارتقاء کیفیت زندگی و غنی سازی تمدن معنوی بشریت.»[۱]

این جایزه به عنوان «نوبل شرق» توصیف شده‌است.[۲][۳][۴][۵] این نام از سر ران ران شاو (邵逸夫) گرفته شده که یک انسان دوست و پیشرو در صنعت رسانه هنگ کنگ بوده‌است.

پیشینه

[ویرایش]

این جایزه برای دستاوردهای اخیر در زمینه‌های اخترشناسی، علوم زیستی و پزشکی، و علوم ریاضی است. این جایزه پس از مرگ اعطا نمی‌شود.[۱] نامزدها از ماه سپتامبر هر سال برای افراد دعوت شده ارسال می‌شود. سپس برندگان جوایز در تابستان اعلام می‌شوند و در مراسم اوایل پاییز جایزه دریافت می‌کنند. برندگان مدال و گواهینامهٔ آن را دریافت می‌کنند. جلوی مدال پرتره‌ای از شاو و همچنین نام انگلیسی و چینی سنتی جایزه را نشان می‌دهد. پشت آن سال، دسته‌بندی، نام برنده و نقل قول چینی از فیلسوف ژون زی (制天命而用之، که به معنای «قانون طبیعت را درک کنید و از آن استفاده کنید» را نشان می‌دهد.[۶]علاوه بر این، برنده مبلغی را دریافت می‌کند که از اول اکتبر ۲۰۱۵ به ارزش ۱٫۲ میلیون دلار است.[۱][۷]

تا سال ۲۰۱۲، ۲۸ جایزه به ۴۸ نفر اهدا شده‌است. برندهٔ افتتاحیه جایزه اخترشناسی جیم پیبلز اهل کانادا بود. او برای کمک‌هایش در کیهان‌شناسی مورد تجلیل قرار گرفت. دو جایزه افتتاحیه برای بخش علوم زیستی و پزشکی اعطا شد: استنلی نورمن کوهن، هربرت بویر و یوئت وای کان آمریکایی به‌طور مشترک یکی از جوایز را برای آثارشان در زمینهٔ DNA برنده شدند، در حالی که فیزیولوژیست بریتانیایی سر ریچارد دال جایزه دیگری را به خاطر مشارکتش در اپیدمیولوژی سرطان، شیینگ شن چرن از چین به دلیل کارش در زمینه هندسه دیفرانسیل برنده جایزه افتتاحیه علوم ریاضی شد.

سیزده برنده جایزه نوبل - ژول هافمن، بروس بوتلر، سائول پرلموتر، آدام ریس، شینیا یاماناکا، رابرت لفکوویتز، برایان اشمیت، جفری سی هال، مایکل روزباش، مایکل دبلیو یانگ، کیپ تورن، راینر وایس، پی جیمز پیب. میشل مایور و راینهارد گنزل - برندگان قبلی جایزه شاو بودند.

برندگان جایزه شاو

[ویرایش]

اخترشناسی

[ویرایش]
سال برنده[a] ملیت[b] دلیل[c] منابع.
۲۰۰۴ فیلیپ جیمز ادوین پیبلز  ایالات متحده آمریکا برای کمک‌های او در زمینهٔ کیهان‌شناسی و کیهان‌شناسی فیزیکی [۸][۹]
۲۰۰۵ جفری مارسی  ایالات متحده آمریکا برای کمک‌های او در اخترشناسی که به شناسایی سامانه سیاره‌ای منجر شد. [۱۰][۱۱]
میشل مایور  سوئیس
۲۰۰۶ سال پرلموتر  ایالات متحده آمریکا برای یافتن انبساط شتاب‌دار جهان و انرژی چگالی فضا [۱۲][۱۳]
ادم ریس  ایالات متحده آمریکا
برایان اشمیت  استرالیا
۲۰۰۷ پیتر گلدریچ  ایالات متحده آمریکا for his achievements in theoretical astrophysics and planetary sciences [۱۴][۱۵]
۲۰۰۸ Reinhard Genzel  آلمان for demonstrating that the Milky Way's centre contains a supermassive black hole [۱۶][۱۷]
۲۰۰۹ فرانک اچ شو (徐遐生)  ایالات متحده آمریکا برای یک عمر کمک به اخترشناسی نظری [۱۸][۱۹]
۲۰۱۰ Charles L. Bennett  ایالات متحده آمریکا for their contributions to the Wilkinson Microwave Anisotropy Probe experiment, which helps to determine the geometry, age and composition of the universe [۲۰]
Lyman A. Page Jr.  ایالات متحده آمریکا
David N. Spergel  ایالات متحده آمریکا
۲۰۱۱ Enrico Costa  ایتالیا for their leadership of space missions that enabled the demonstration of the cosmological origin of gamma ray bursts, the brightest sources known in the universe. [۲۱]
Gerald J. Fishman  ایالات متحده آمریکا
۲۰۱۲ David Jewitt  ایالات متحده آمریکا for their discovery and characterization of trans-Neptunian bodies, an archeological treasure dating back to the formation of the solar system and the long-sought source of short period comets. [۲۲]
Jane Luu  ایالات متحده آمریکا
۲۰۱۳ Steven A. Balbus  بریتانیا for their discovery and study of the magnetorotational instability, and for demonstrating that this instability leads to turbulence and is a viable mechanism for angular momentum transport in astrophysical accretion disks. [۲۳]
John F. Hawley  ایالات متحده آمریکا
۲۰۱۴ Daniel Eisenstein  ایالات متحده آمریکا for their contributions to the measurements of features in the large-scale structure of galaxies used to constrain the cosmological model including baryon acoustic oscillations and redshift-space distortions. [۲۴]
Shaun Cole  بریتانیا
John A. Peacock  بریتانیا
۲۰۱۵ William J. Borucki  ایالات متحده آمریکا for his conceiving and leading the Kepler mission, which greatly advanced knowledge of both extrasolar planetary systems and stellar interiors. [۲۵]
۲۰۱۶ Ronald W. P. Drever  بریتانیا for conceiving and designing the Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory (LIGO), whose recent direct detection of gravitational waves opens a new window in astronomy, with the first remarkable discovery being the merger of a pair of stellar mass black holes. [۲۶]
Kip S. Thorne  ایالات متحده آمریکا
Rainer Weiss  ایالات متحده آمریکا
۲۰۱۷ سایمون. وایت  بریتانیا /  آلمان برای کمک‌هایش به درک شکل‌گیری ساختار در کیهان. او با شبیه‌سازی‌های عددی قدرتمند نشان داده که چگونه نوسانات چگالی کوچک در کیهان اولیه به کهکشان‌ها و دیگر ساختارهای غیرخطی تبدیل می‌شوند و به شدت به کیهان‌شناسی با هندسهٔ مسطح گرایش دارند و تحت سلطه ماده تاریک و یک ثابت کیهانی هستند. [۲۷]
۲۰۱۸ ژان لوپ پوژه  فرانسه برای کمک او به اخترشناسی فروسرخ و در حوزه طیفی زیر میلیمتری. او پس‌زمینه کیهانی فروسرخ کهکشان‌های ستاره‌ساز باستانی را شناسایی کرد و مولکول‌های هیدروکربن معطر را به‌عنوان ترکیبی از مواد بین‌ستاره‌ای پیشنهاد کرد. با مأموریت فضایی پلانک، او دانش ما از کیهان‌شناسی را در زمینهٔ حضور محیط میان‌ستاره‌ای به طرز چشمگیری بالا برد. [۲۸]
۲۰۱۹ Edward C. Stone  ایالات متحده آمریکا for his leadership in the Voyager project, which has, over the past four decades, transformed our understanding of the four giant planets and the outer solar system, and has now begun to explore interstellar space. [۲۹]
۲۰۲۰ Roger D. Blandford  ایالات متحده آمریکا for his foundational contributions to theoretical astrophysics, especially concerning the fundamental understanding of active galactic nuclei, the formation and collimation of relativistic jets, the energy extraction mechanism from black holes, and the acceleration of particles in shocks and their relevant radiation mechanisms. [۳۰]
۲۰۲۱ Victoria M. Kaspi  ایالات متحده آمریکا /  کانادا for their contributions to our understanding of magnetars, a class of highly magnetized neutron stars that are linked to a wide range of spectacular, transient astrophysical phenomena. Through the development of new and precise observational techniques, they confirmed the existence of neutron stars with ultra-strong magnetic fields and characterized their physical properties. Their work has established magnetars as a new and important class of astrophysical objects. [۳۱]
Chryssa Kouveliotou  یونان /  ایالات متحده آمریکا

علوم زیستی و دارویی

[ویرایش]
سال برنده[a] ملیت[b] دلیل[c] منابع.
2004[d] استنلی نورمن کوهن  ایالات متحده آمریکا for their contributions to DNA cloning and genetic engineering [۸]
هربرت بویر  ایالات متحده آمریکا
یوت وای کان  ایالات متحده آمریکا for his works on DNA polymorphism
2004[d] Sir Richard Doll  بریتانیا for his contributions to the epidemiology of cancer
۲۰۰۵ Sir Michael Berridge  بریتانیا for his works on calcium signalling, a process that regulate the activity of cells [۱۰][۳۲]
۲۰۰۶ Xiaodong Wang  ایالات متحده آمریکا for his works on programmed cell death [۱۲][۳۳]
۲۰۰۷ رابرت لفکوویتس  ایالات متحده آمریکا برای کارهای او روی گیرنده جفت‌شونده با پروتئین جی [۱۴][۳۴]
2008[e] Keith H. S. Campbell  بریتانیا for their works on the cell differentiation in mammals, a process that advances our knowledge of developmental biology [۱۶]
ویلموت  بریتانیا
شینیا یاماناکا  ژاپن
۲۰۰۹ داگلاس کلمن  ایالات متحده آمریکا برای یافتن لپتین [۱۸]
Jeffrey M. Friedman  ایالات متحده آمریکا
۲۰۱۰ David Julius  ایالات متحده آمریکا for his discovery of molecular mechanisms by which the skin senses painful stimuli [۲۰]
۲۰۱۱ Jules A. Hoffmann  فرانسه for their discovery of the molecular mechanism of innate immunity, the first line of defense against pathogens. [۲۱]
Ruslan M. Medzhitov  ایالات متحده آمریکا
Bruce A. Beutler  ایالات متحده آمریکا
۲۰۱۲ Franz-Ulrich Hartl  آلمان for their contributions to the understanding of the molecular mechanism of protein folding. Proper protein folding is essential for many cellular functions. [۲۲]
Arthur Horwich  ایالات متحده آمریکا
۲۰۱۳ Jeffrey C. Hall  ایالات متحده آمریکا for their discovery of molecular mechanisms underlying circadian rhythms. [۲۳]
Michael Rosbash  ایالات متحده آمریکا
Michael W. Young  ایالات متحده آمریکا
۲۰۱۴ Kazutoshi Mori  ژاپن for their discovery of the Unfolded Protein Response of the endoplasmic reticulum, a cell signalling pathway that controls organelle homeostasis and quality of protein export in eukaryotic cells. [۲۴]
Peter Walter  ایالات متحده آمریکا
۲۰۱۵ Bonnie L. Bassler  ایالات متحده آمریکا for elucidating the molecular mechanism of quorum sensing, a process whereby bacteria communicate with each other and which offers innovative ways to interfere with bacterial pathogens or to modulate the microbiome for health applications. [۲۵]
E. Peter Greenberg  ایالات متحده آمریکا
۲۰۱۶ Adrian P. Bird  بریتانیا for their discovery of the genes and the encoded proteins that recognize one chemical modification of the DNA of chromosomes that influences gene control as the basis of the developmental disorder Rett syndrome. [۲۶]
Huda Y. Zoghbi  ایالات متحده آمریکا
۲۰۱۷ Ian R. Gibbons  ایالات متحده آمریکا for their discovery of microtubule-associated motor proteins: engines that power cellular and intracellular movements essential to the growth, division, and survival of human cells. [۲۷]
Ronald D. Vale  ایالات متحده آمریکا
۲۰۱۸ Mary-Claire King  ایالات متحده آمریکا for her mapping of the first breast cancer gene. Using mathematical modeling, King predicted and then demonstrated that breast cancer can be caused by a single gene. She mapped the gene which facilitated its cloning and has saved thousands of lives. [۲۸]
۲۰۱۹ Maria Jasin  ایالات متحده آمریکا for her work showing that localized double strand breaks in DNA stimulate recombination in mammalian cells. This seminal work was essential for and led directly to the tools enabling editing at specific sites in mammalian genomes. [۳۵]
۲۰۲۰ Gero Miesenböck  اتریش for the development of optogenetics, a technology that has revolutionized neuroscience. [۳۶]
Peter Hegemann  آلمان
Georg Nagel  آلمان
۲۰۲۱ Scott D. Emr  ایالات متحده آمریکا for the landmark discovery of the ESCRT (Endosomal Sorting Complex Required for Transport) pathway, which is essential in diverse processes involving membrane biology, including cell division, cell-surface receptor regulation, viral dissemination, and nerve axon pruning. These processes are central to life, health and disease. [۳۷]

علوم ریاضیات

[ویرایش]

ویرایش‌های وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ "Introduction". shawprize.org. Archived from the original on 25 December 2018. Retrieved December 10, 2010.
  2. ↑ "Jackson Laboratory scientist wins Shaw Prize, "Nobel of the East"". The Jackson Laboratory. 16 June 2009. Archived from the original on 25 December 2018. Retrieved 26 October 2009.
  3. ↑ "Berkeley Lab's Saul Perlmutter Wins Shaw Prize in Astronomy". Lawrence Berkeley National Laboratory. 21 June 2006. Retrieved 20 November 2009.
  4. ↑ "$1 million 'Nobel of the East' awarded to Sir Michael Berridge, Emeritus Fellow at the Babraham Institute". Babraham Institute. 18 ژوئیه 2005. Archived from the original on 25 July 2011. Retrieved 20 November 2009.
  5. ↑ "Solana Beach: Astronomy researcher gets $1 million Shaw Prize". North County Times. 17 ژوئن 2009. Archived from the original on 17 January 2010. Retrieved 20 November 2009.
  6. ↑ "Medal". shawprize.org. Archived from the original on 17 اكتبر 2018. Retrieved 10 December 2010. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  7. ↑ "Rules of Procedures" (PDF). shawprize.org. Archived from the original (PDF) on 2 اكتبر 2013. Retrieved 10 December 2010. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  8. ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ «Shaw Prizes 2004». بایگانی‌شده از اصلی در ۵ آوریل ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۵ نوامبر ۲۰۲۱.
  9. ↑ "Shaw Prize awarded to six scientists". Government of Hong Kong. 7 September 2004. Retrieved 31 October 2009.
  10. ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ «Shaw Prizes 2005». بایگانی‌شده از اصلی در ۵ آوریل ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۵ نوامبر ۲۰۲۱.
  11. ↑ Sanders, Robert (1 September 2005). "Planet hunter Geoffrey Marcy shares $1 million Shaw Prize in astronomy". UC Berkeley. Retrieved 31 October 2009.
  12. ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ «Shaw Prizes 2006». بایگانی‌شده از اصلی در ۵ آوریل ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۵ نوامبر ۲۰۲۱.
  13. ↑ "Berkeley physicist Perlmutter wins Shaw Prize for work on expansion of universe". UC Berkeley. 22 June 2006. Retrieved 31 October 2009.
  14. ↑ ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ «Shaw Prizes 2007». بایگانی‌شده از اصلی در ۵ آوریل ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۵ نوامبر ۲۰۲۱.
  15. ↑ "Caltech Astrophysicist Peter Goldreich Wins $1 Million International Shaw Prize". California Institute of Technology. 12 ژوئن 2007. Archived from the original on 1 June 2010. Retrieved 31 October 2009.
  16. ↑ ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ «Shaw Prizes 2008». بایگانی‌شده از اصلی در ۵ آوریل ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۵ نوامبر ۲۰۲۱.
  17. ↑ Viñas, Maria José (10 June 2008). "6 Professors to Share $1-Million Shaw Prizes". The Chronicle of Higher Education. Retrieved 31 October 2009.
  18. ↑ ۱۸٫۰ ۱۸٫۱ «Shaw Prizes 2009». بایگانی‌شده از اصلی در ۵ آوریل ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۵ نوامبر ۲۰۲۱.
  19. ↑ Beja, Marc (16 June 2009). "$1-Million Shaw Prizes Go to 5 Researchers". The Chronicle of Higher Education. Retrieved 31 October 2009.
  20. ↑ ۲۰٫۰ ۲۰٫۱ «Shaw Prizes 2010». بایگانی‌شده از اصلی در ۹ ژوئیه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۵ نوامبر ۲۰۲۱.
  21. ↑ ۲۱٫۰ ۲۱٫۱ «Shaw Prizes 2011». بایگانی‌شده از اصلی در ۹ ژوئیه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۵ نوامبر ۲۰۲۱.
  22. ↑ ۲۲٫۰ ۲۲٫۱ «Shaw Prizes 2012». بایگانی‌شده از اصلی در ۳ مارس ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۵ نوامبر ۲۰۲۱.
  23. ↑ ۲۳٫۰ ۲۳٫۱ «Shaw Prizes 2013». بایگانی‌شده از اصلی در ۶ ژوئیه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۵ نوامبر ۲۰۲۱.
  24. ↑ ۲۴٫۰ ۲۴٫۱ «Shaw Prizes 2014». بایگانی‌شده از اصلی در ۶ ژوئیه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۵ نوامبر ۲۰۲۱.
  25. ↑ ۲۵٫۰ ۲۵٫۱ «Shaw Prizes 2015». بایگانی‌شده از اصلی در ۵ آوریل ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۵ نوامبر ۲۰۲۱.
  26. ↑ ۲۶٫۰ ۲۶٫۱ «Shaw Prizes 2016». بایگانی‌شده از اصلی در ۵ آوریل ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۵ نوامبر ۲۰۲۱.
  27. ↑ ۲۷٫۰ ۲۷٫۱ «Shaw Prizes 2017». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ اوت ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۵ نوامبر ۲۰۲۱.
  28. ↑ ۲۸٫۰ ۲۸٫۱ «Shaw Prizes 2018». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ سپتامبر ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۵ نوامبر ۲۰۲۱.
  29. ↑ «Shaw Prizes 2019». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ فوریه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۱۵ نوامبر ۲۰۲۱.
  30. ↑ Shaw Prizes 2020
  31. ↑ «Shaw Prizes 2021». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ ژوئن ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۱۵ نوامبر ۲۰۲۱.
  32. ↑ "$1 million 'Nobel of the East' awarded to Sir Michael Berridge, Emeritus Fellow at the Babraham Institute". Babraham Institute. 18 ژوئیه 2005. Archived from the original on 25 July 2011. Retrieved 31 October 2009.
  33. ↑ "Xiaodong Wang Wins $1 Million Shaw Prize". Howard Hughes Medical Institute. 22 June 2006. Archived from the original on 25 December 2018. Retrieved 31 October 2009.
  34. ↑ "Robert J. Lefkowitz Wins $1 Million Shaw Prize". Howard Hughes Medical Institute. 12 June 2007. Archived from the original on 25 December 2018. Retrieved 31 October 2009.
  35. ↑ «Shaw Prizes 2019». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ فوریه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۱۵ نوامبر ۲۰۲۱.
  36. ↑ Shaw Prizes 2020
  37. ↑ «Shaw Prizes 2021». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ فوریه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۱۵ نوامبر ۲۰۲۱.

پیوند به بیرون

[ویرایش]