Zedoary | |
---|---|
![]() | |
ردهبندی علمی | |
فرمانرو: | |
(طبقهبندینشده): | |
(طبقهبندینشده): | |
(طبقهبندینشده): | |
(طبقهبندینشده): | |
راسته: | |
تیره: | |
سرده: | |
گونه: | جدوار
|
نام دوبخشی | |
Curcuma zedoaria (Christm.) Roscoe
| |
مترادف[۱] | |
|
جدوار یا زردچوبه سفید (نام علمی: Curcuma zedoaria) از گیاهان دارویی چندساله و از سرده زردچوبهها و از خانواده زنجبیلیان است. این گیاه بومی هند و اندونزی است اما در حال حاضر در جاهای دیگر از جمله ایالت فلوریدا در آمریکا میروید.[۲] بازرگانان عرب آن را در قرن ششم به اروپا معرفی کردند اما امروزه استفاده از آن به عنوان یک ادویه در غرب بسیار نادر بوده است و جای آن را زنجبیل و تا حدودی زردچوبه گرفته است.
جدوار در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری مرطوب رشد میکند. این گیاه گلهای زرد با برگک قرمز و سبز دارد و ساقه زیرزمینی آن شامل یک ریزوم بزرگ و ناهمگن با شاخههای متعدد است. برگهای جدوار بزرگ هستند و تا یک متر (۳ فوت) ارتفاع دارند.
داخل ریزوم خوراکی جدوار سفید و عطر آن شبیه انبه است؛ اما طعم آن بیشتر شبیه به زنجبیل و تندتر از آن است. در اندونزی آن را پودر کرده و از آن نوعی کاری سفید میسازند، در حالی که در هند آن را صورت تازه یا در ترشی استفاده میکنند. در غذاهای تایلندی از آن به صورت خام و برشهای نازک در سالاد تایلندی استفاده میکنند. هم چنین در برشهای نازک همراه با دیگر گیاهان و سبزیجات در نوعی خاصی از سس فلفل تایلندی به نام نم پریک استفاده میکنند.
از جدوار گاهی به عنوان گیاه خانگی استفاده میشود.[۳]
از این گیاه به طور سنتی برای درمان التهاب و درد و انواع ناراحتیهای پوستی از جمله زخمها و همچنین بینظمیهای قاعدگی و زخمهای داخلی استفاده میشود.[۴]
اسانس تولید شده از ساقه خشک گیاه جدوار در ساخت عطر و صابون و نیز به عنوان یکی از ترکیبات تونیکها استفاده میشود. هم چنین این مواد در ترکیبات این گیاه یافت میشود: curcuminoid 1,7-bis(4-hydroxyphenyl)-1,4،6-heptatrien-3-1 sesquiterpenes procurcumenol و epiprocurcumenol.[۵]