تاریخ پیش از استعمار پوناپی به سه دوره تقسیم میشود که ۱) مواِهین کاوا یا مواِهین آراماس: دوره ورود بومیان و ساخت جامعه تا پیش از ۱۱۰۰ پس از میلاد ۲) مووِهین سادولور (دوره دودمان سادولور) بین ۱۱۰۰[۱] تا ۱۶۲۸ میلادی[۲][۳][۴][۵][۶] و ۳) مووِهین نانموارکی (دودمان نانموارکی یا رئیس قبیله) از ۱۶۲۸ تا ۱۸۸۵ میلادی هستند.[۲][۵] افسانههای بومیان پوناپی میگویند که فرمانروایان سالودور نخستین کسانی بودند که از خارج، ساختار دولت را به پوناپی آوردند. با افزایش سرکوبگری در طی چند نسل، نوعی قانون مطلق متمرکز سادولور در افسانههای پوناپی حاکم شد. خواستههای دلخواهانه و خودسرانه مانند شهرت برای انجام مجازات خدایان پوناپی باعث خشم مردم پوناپی شد. دودمان سادولور با یورش دومان ایزوکلکل پایان یافت. ایزوکلکلها دیگر بیگانگان نیمه افسانهای بودند که قوانین سالودور را با سامانه قوانین نامتمرکز رئیس قبیلهای جایگزین کردند که تا امروز ادامه دارد.[۷][۸][۹]
↑Micronesica. University of Guam. 1990. pp. 92, 203, 277. Retrieved 31 December 2011.
↑Riesenberg, Saul H (1968). The Native Polity of Ponape. Contributions to Anthropology. Vol. 10. Smithsonian Institution Press. pp. 38, 51. Retrieved 1 January 2012.