حبیب برجیان ایرانشناس و متخصص در تاریخ زبانهای ایرانی است. او از اعضای هیئت ویراستاری دانشنامهٔ ایرانیکا است و در زمان حیات احسان یارشاطر دستیار وی بود. برجیان تحصیلات آکادمیک خود را در رشتههای مهندسی و علوم انسانی گذراند و در هر دو زمینه تدریس کرد و آثاری را منتشر کرد. او همزمان با تکمیل تحصیلات فوقدکترایش در مکانیک جامدات، درسهای کارشناسی را در زمینهٔ مطالعات خاور نزدیک و آسیای میانه در دانشگاه کلمبیا گذراند. او مطالعات زبانهای ایرانی را در دانشگاه کلمبیا، دانشگاه تهران و دانشگاه دولتی ایروان گذراند که در نهایت موفق به کسب مدرک دکتری شد.
در حال حاضر برجیان پژوهشگر مدعو در راتگرز دانشگاه ایالتی نیوجرسی است.[۱] او عضو هیئت تحریریه مجله پژوهشنامه ایران باستان است.
مطالعات برجیان چند زمینه ایرانشناسی را در بر میگیرد. از این جمله است تاریخ آسیای مرکزی به ویژه تاجیکستان، و تاریخ اقوام ایرانی زبان در استپهای اوراسیا، از جمله سکاها، سرمتها، آلانها و آسیها. در زمینه جغرافیای تاریخی نواحی مختلف فلات ایران تا کنون چندین مقاله از او منتشر شدهاست.
زمینه پژوهشهای اخیر برجیان گردآوری زبانهای ایرانی و مطالعه آنها در بستر تحول تاریخی زبان است. تا کنون چند کتاب و دهها مقاله به زبانهای فارسی[۲] و انگلیسی در ژورنالها و دانشنامهها از جمله دانشنامه ایرانیکا از او منتشر شدهاست.[۳] دامنه این مطالعات زبانهای مادی، خزری، تاتی، کردی، بلوچی، سمنانی، لری، بشکردی، لارستانی، گروه زبانهای فارس، گروه زبانهای پامیر و نیز گویشهای زبان فارسی را در بر میگیرد. چند مقاله او از انگلیسی به زبانهای روسی، فارسی، ارمنی و چک ترجمه شدهاست.[۴]
برجیان پژوهشگر مرکز ایرانشناسی دانشگاه کلمبیا، عضو هیئت مدیره Endangered Language Alliance در نیویورک،[۵][۶] و مدیر بخش خاور نزدیک در پروژه Endangered Language Project (طرح مشترک گوگل و دانشگاه هاوایی) بودهاست. تحقیقات فعلی او متمرکز بر مستندسازی زبانهای «در خطر نابودی» است.[۷]
- کتابت زبانهای ایرانی، تهران، ۱۳۷۹.
- متون طبری، تهران: میراث مکتوب، ۱۳۸۸.
- گنجینه گویشهای استان اصفهان، تهران: فرهنگستان، ۱۳۹۴.
- فصلهای «آریاییان عصر مفرغ»، «ایرانیان استپهای شمالی»، «سکاها»، «سرمت ها» و «آلان ها» در جلدهای یکم و دوم از بخش ایران باستان کتاب تاریخ جامع ایران.[۸]
- «ترکیب قومی قفقاز»، دکتر حبیب برجیان، فصلنامهٔ ایرانشناخت، پاییز ۱۳۷۷، شماره ۱۰، صص ۲۰۶–۲۴۱.
- «زمین لرزه در پندار و اندیشه ایرانی»، نامه فرهنگستان، سال ۸، شماره ۴، صص ۶–۲۵.
- برجیان، حبیب، «لرزه خیزی و زلزله در آسیای مرکزی»، نامه فرهنگستان علوم، شماره ۶ و ۷، ۱۳۷۶، صص ۱۷۹–۲۰۰.
- Is there Continuity between Persian and Caspian? Linguistic Relationships in South-Central Alborz, American Oriental Society, New Haven, 2013
- The Raji Dialect of Jowshaqan, Munich: LINCOM Europa, 2013.
- Meyma’i. A Central Iranian Plateau Dialect, Munich: LINCOM Europa," 2012.
- "Kerman Languages" in Encyclopædia Iranica, Vol. 16, Fasc. 3, 2017 pp. 301-315.
- "Median Dialects of Kashan" Encyclopædia Iranica, Vol. 16, Fasc. 1, pp. 38-48.
- “Kermanshah. Languages and Dialects”, Encyclopædia Iranica vol. 16, fasc. 3, 2017, pp. 324-329.
- "Isfahan. Geography of the Median Dialects of Isfahan Province", Encyclopædia Iranica, Vol. 14, Fasc. 1, 2007, pp. 84-93.
- "Jarquya" in Encyclopædia Iranica, Vol. XIV, Fasc. 6, pp. 582-588.
- “Yushij: A Dialect of Central Alborz,” Persica 24, 2013, pp. 127-153.
- “Judeo-Iranian Languages,” in Lily Kahn and Aaron D. Rubin, eds. , A Handbook of Jewish Languages, Leiden and Boston: Brill, 2015, pp. 234-295.
- “The Caspian Language of Šahmirzād”, Journal of the American Oriental Society 139/2, 2019.
- “The Balochi Dialect of the Korosh,” Acta Orientalia 67/4, 2014.
- “Perso-Tabaric Dialects in the Language Transition Zone Bordering Mazandaran,” Studia Iranica 42/2, 2013, pp. 195-225.
- “The Tabaroid Dialects of South-Central Alborz,” Acta Orientalia Academiae Scientiarum Hungarica 66/4, 2013, pp. 427-441.
- “The Dialects of he Upper Karaj Valley in the Caspian-Persian Transition Zone,” Journal of the Royal Asiatic Society 22/2, 2012.
- “Plights of Persian in the Modernization Era,” in Joshua A. Fishman and Ofelia García, eds. , Handbook of Language and Ethnic Identity, Oxford University Press, Oxford, 2011-
- “Median Succumbs to Persian after Three Millennia of Coexistence: Language Shift in the Central Iranian Plateau,” Journal of Persianate Societies 2/1, 2009.
- “The Extinct Language of Gurgan,” Journal of the American Oriental Society 128/4, 2008.
- “The Dialect of Khur,” in Mélanges d’ethnographie et de dialectologie irano-aryennes à la mémoire de Charles-Martin Kieffer, Paris, 2018.
- "Talish: people and language: The state of research". Iran and the Caucasus 9/1, 2005, pp. 43-72.
- “The Language of the Kharg Island,” Journal of the Royal Asiatic Society, 29.4 (2019), pp. 659-682.
- “Two Mazandarani Texts from the Nineteenth Century,” Studia Iranica 37/1, 2008, pp. 7-50.
- “Mazandaran: Language and People: The State of Research,” Iran and the Caucasus 8/2, 2004, pp. 289-328.
- “Judeo-Kashani: A Central Iranian Plateau Dialect,” Journal of the American Oriental Society 132/1, 2012, pp. 1-22.
- “The Dialect of Kuhpâya,” Studia Iranica 40/1, 2011, pp. 7-68.
- “The Caspian Dialect of Māhā,” Studia Iranica 47/2, 2018, pp. 7-26.
- “Tabarica II: Some Mazandarani Verbs,” Iran and the Caucasus 12/1, 2008, pp. 73-82.
- “Juhuri: from the Caucasus to New York City” (with Daniel Kaufman), in Maryam Borjian and Charles Häberl, eds., Special Issue: Middle Eastern Languages in Diasporic USA communities, in International Journal of Sociology of Language, issue 237, Jan. 2016, pp. 51-74.
- “The Komisenian Dialect of Aftar,” Archiv Orientální 76/3, 2008, pp. 379-416.
- “The Last Galesh Herdsman: Ethno-Linguistic Materials from South Caspian Rainforests.” (with Maryam Borjian) Iranian Studies 41/3, 2008, pp. 365-402.