خواجه (کوه)

اوشیدا
کوه خواجه
کوه اوشیدا هنگام پرآبی تالاب هامون
Map
اوشیدا در ایران واقع شده
اوشیدا
اوشیدا
موقعیت خواجه (کوه) در نقشه
مرتفع‌ترین نقطه
ارتفاع۶۰۹ متر (۱٬۹۹۸ فوت)
مختصات۳۰°۵۶′۲۱″شمالی ۶۱°۱۴′۴۴″شرقی / ۳۰٫۹۳۹۱°شمالی ۶۱٫۲۴۵۵°شرقی / 30.9391; 61.2455
جغرافیا
موقعیتشهرستان هامون سیستان
زمین‌شناسی
نوع کوهتپه
نوع صخرهبازالت سیاه

اوشیدا یا کوه خواجه، عارضه‌ای طبیعی در دریاچه هامون سیستان است که در دهستان کوه خواجه بخش تیمورآباد شهرستان هامون واقع شده‌است. این تپه در ۳۰ کیلومتری جنوب غربی شهر محمدآباد مرکز شهرستان هامون قرار دارد.[۱]

اوشیدا در زبان پارسی میانه به معنی ابدی است. این کوه ذوزنقه‌ای شکل که نزد سه دین اسلام، مسیحیت و زرتشت مقدس است، از سنگ‌های بازالت سیاه رنگ تشکیل شده و با ارتفاع ۵۹۵ متر از سطح دریا، مانند جزیره‌ای در میان دریاچه هامون قرار دارد.[۲]

نقش معروف (اسوا _ استیکا) از جمله نقش‌های دیوارهای بنای کوه خواجه سیستان است. در اطراف این کوه تعداد زیادی آثارباستانی از دوران ساسانیان، اشکانیان و معبد بودایی باقی‌مانده‌است که شامل آثار باستانی کوه خواجه (کوه رستم)، مجموعهٔ کاخها، قلعه کهک کهزاد، قلعه چهل دختر، قلعه سرسنگ، آرامگاه خواجه غلطان، ساختمان پیر گندم بریان، خانه شیطان است و یکی از آثار تاریخی مهم دین زرتشت و آتشکده‌های است.

ادعا می‌شود قبر رستم دستان در بالای این کوه واقع شده‌است زیرا در محوطه بیرونی دژ آثار قبرهای اشکانی فراوانی وجود دارد.[۳]

آثار تاریخی پیش از اسلام محوطهٔ تاریخی کوه خواجه شامل مجموعهٔ کاخها، قلعه کهک کهزاد و قلعه چهل دختر می‌باشد. ارنست هرتسفلد در سالهای ۱۹۲۵ و ۱۹۲۹ میلادی با بررسی این مجموعه عنوان تخت جمشید خشتی را برای مجموعهٔ کاخها برگزید.[۴]

موقعیت جغرافیایی

[ویرایش]

اوشیدا کوه (خواجه) در دهستان کوه خواجه بخش تیمورآباد شهرستان هامون در ۳۰ کیلومتری غرب شهر محمدآباد، مرکز شهرستان هامون و در ۹ کیلومتری شهر علی‌اکبر قرار دارد برای رسیدن به اوشیدا کوه بایستی در جادهٔ اصلی محمدآباد – زاهدان قرار بگیرید. در همان ابتدای جاده تابلوی راهنما راه را نشان می‌دهد. این جاده ابتدا به روستای سرسنگ و سپس به روستای ده لطف‌الله می‌رسد. فاصلهٔ روستای لطف‌الله تا اوشیدا کوه چیزی حدود سه کیلومتر است.

نگارگری‌های دیواری

[ویرایش]
  • Mount Khajeh mural.
    نگارگری دیواری کوه اوشیدا.[۵]
  • Mount Khajeh mural.
    نگارگری دیواری کوه اوشیدا.[۵]
  • Drawing of a Mount Khajeh painting, Ghahga-Shahr.
    نگارگری دیواری کوه اوشیدا.[۵]
  • Kuh-i Khwaja Sasanian wall painting of a woman with mouth cover, 7th century CE.
    نگارگری دیواری کوه اوشیدا ساسانی از زنی با پوشش دهان، قرن هفتم میلادی.[۵]
  • Kuh-i Khwaja Sasanian wall painting, 7th century CE.
    نگارگری دیواری کوه اوشیدا ساسانی از زنی با پوشش دهان، قرن هفتم میلادی.[۵]

ویرانه‌ها

[ویرایش]
  • کوه اوشیدا پانوراما
    کوه اوشیدا پانوراما
  • قلعه کاخا درون کوه اوشیدا
    قلعه کاخا درون کوه اوشیدا
  • نقش اسب سوار و شیر در کوه اوشیدا قلعه کاخا
    نقش اسب سوار و شیر در کوه اوشیدا قلعه کاخا
  • هامون هیرمند از بلندای کوه اوشیدا
    هامون هیرمند از بلندای کوه اوشیدا
  • نمای کوه از داخل هواپیما
    نمای کوه از داخل هواپیما
  • دورنمای کوه اوشیدا در گرد وغبار
    دورنمای کوه اوشیدا در گرد وغبار
  • چشم‌انداز کوه اوشیدا
    چشم‌انداز کوه اوشیدا
  • قلعه رستم در کوه اوشیدا
    قلعه رستم در کوه اوشیدا

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ "Mount Khajeh: A Flat-Topped Black Basalt Hill". Big News Network.com (به انگلیسی). Retrieved 2020-08-09.
  2. ↑ پورکرمانی محسن و محمد جعفر، زمردیان، «بحثی پیرامون ژئومورفولوژی استان سیستان و بلوچستان (۳) زاهدان تحقیقات، جغرافیایی تهران ۱۳۶۷، ش شم ۱۰؛ ص ۱۰۶.
  3. ↑ https://www.tasnimnews.com/fa/news/1395/12/18/1348997/دژی-که-هر-ایرانی-باید-ببیند-بنایی-که-معماران-از-آن-هراس-دارند-تصاویر
  4. ↑ «کوه خواجه سیستان».
  5. ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ ۵٫۳ ۵٫۴ Kawami, Trudy S.; Becker, Lawrence; Koestler, Robert (1987). "Kuh-e Khwaja, Iran, and Its Wall Paintings: The Records of Ernst Herzfeld". Metropolitan Museum Journal. 22: 13–52. doi:10.2307/1512833. ISSN 0077-8958.