دژ روهتاس

دژ روهتاس
میراث جهانی یونسکو
دروازه کابل دژ روهتاس
مکانشهر روهتاس، دینه، جهلم ناحیه جهلم، پنجاب، پاکستان، پاکستان
معیار ثبتفرهنگی: (ii), (iv)
شمارهٔ ثبت۵۸۶
تاریخ ثبت۱۹۹۷
مختصات۳۲°۵۸′۷″ شمالی ۷۳°۳۴′۳۱″ شرقی / ۳۲٫۹۶۸۶۱°شمالی ۷۳٫۵۷۵۲۸°شرقی / 32.96861; 73.57528
دژ روهتاس در Punjab, Pakistan واقع شده
دژ روهتاس
موقعیت دژ روهتاس در Punjab, Pakistan
دژ روهتاس در پاکستان واقع شده
دژ روهتاس
دژ روهتاس (پاکستان)

دژ روهتاس (پنجابی، اردو: قلعه روهتاس؛ کیلا روتاس) استحکامات متعلق به قرن شانزدهم است که در نزدیکی شهر جلهم در استان پنجاب در پاکستان واقع شده‌است. این قلعه در زمان سلطنت شیر شاه سوری بین سالهای ۲۵۱۶ تا ۲۵۱۸ ساخته شده‌است. این قلعه برای سرکوب محلی قبایل گاخار پوتهار منطقه طراحی شده‌است.[۱] قبایل گاخار متحدین امپراتوری گورکانی هند بودند و از به رسمیت شناختن شیر شاه سوری امتناع ورزیدند.[۲] این قلعه یکی از بزرگترین و عالی‌ترین دژهای ساخته شده در شبه‌قاره هند است.[۳] روهتاس هرگز با زور یورش فتح نگردید،[۴] و سالم و به طول قابل قبولی دست نخورده حفظ شده‌است.

این قلعه به دلیل داشتن دیوارهای دفاعی بزرگ و چندین دروازه یادبود مشهور است. قلعه روهتاس در سال ۱۹۹۷ توسط یونسکو به عنوان میراث جهانی به دلیل «نمونه ای استثنایی از معماری نظامی مسلمانان آسیای میانه و جنوبی» ثبت شده‌است.[۴]

محل

[ویرایش]
قلعه روتاس بر روی تپه ای مشرف به فلات Pothohar ساخته شده‌است .

این قلعه در هشت کیلومتری جنوب جاده گرند ترانک واقع شده‌است. تقریباً ۱۶ کیلومتری شمال جهلوم، و در نزدیکی شهر دینا و ۳ کیلومتری خواجه قرار دارد. جاده تاریخی شهرک اعظم یک بار در مجاورت دیوار بیرونی قلعه گذشت.

قلعه روهتاس بر روی تپه ای مشرف به یک دره ساخته شده‌است که رودخانه کوهان با یک جریان فصلی به نام پارنال خاس در محدوده تیلا جوگیان قرار دارد. قلعه حدود ۳۰۰ فوت (۹۱ متر) بالاتر از محیط اطراف خود و ۲٬۶۶۰ فوت (۸۱۰ متر) از سطح دریا قرار دارد و مساحتی بیش از ۱۲٫۶۳ جریب فرنگی (۵۱٬۱۰۰ متر مربع) دارد.

پیش زمینه

[ویرایش]

این قلعه توسط شیرشاه سوری، بنیانگذار امپراتوری سور ساخته شد. این قلعه به منظور جلوگیری از پیشرفت امپراتوری مغول، همایون، که به دنبال شکست در نبرد قنوج به ایران تبعید شده بود، طراحی و ساخته شده‌است. این قلعه یک موقعیت استراتژیک بین منطقه کوهستانی افغانستان و دشت‌های پنجاب را در اختیار دارد و برای جلوگیری از بازگشت امپراتور مغول به هندوستان قرار داشت.[۱]

همچنین برای سرکوب محلی[۱] قبایل گاخار که از متحدین امپراتوری مغول بودند و از به رسمیت شناختن شیر شاه سوری امتناع ورزیدند استفاده می‌شده‌است.[۲]

تاریخ

[ویرایش]

دوره سور

[ویرایش]

قدمت این قلعه به سلسله سور برمی گردد، جایی که امپراتور شیرشاه سوری دستور داد این قلعه پس از پیروزی وی بر روی امپراتور مغول ساخته شود.[۵] ساخت قلعه در سال ۱۵۴۱ آغاز شد. در درجه اول به عنوان دفاع در برابر مغول‌ها ساخته شده‌است.[۶]

دوره مغول

[ویرایش]

این قلعه به زودی در سال ۱۵۵۵ به امپراتور مغول نصیرالدین همایون واگذار شد،[۷] پس از آنکه فرماندار محلی، تاتار خان کیکو، قلعه را پس از پیشروی و پیشرفتهای ارتش مغول ترک کرد.[۸]

نگارخانه

[ویرایش]
نمای پانوراما از دژ
نمای پانوراما

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ "Rohtas Fort". Oriental Architecture. Retrieved 28 May 2017.
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ Temples of Koh-e-Jud & Thar: Proceedings of the Seminar on Shahiya Temples of the Salt Range, Held in Lahore, Pakistan,by Kamil Khan Mumtaz, Siddiq-a-Akbar, Publ Anjuman Mimaran, 1989, p8
  3. ↑ "Pakistan: Rohtas Fort". World Archaeology (17). 7 May 2006.
  4. ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ "Rohtas Fort". UNESCO. Retrieved 26 May 2017.
  5. ↑ Rohtas Fort - UNESCO World Heritage
  6. ↑ Rohtas Fort, archived from the original on 12 November 2017, retrieved 4 December 2019
  7. ↑ Wynbrandt, J. (2009). A Brief History of Pakistan. Facts On File. p. 77. ISBN 978-0-8160-6184-6. Retrieved 2017-01-08.
  8. ↑ Jaffar, Umair (18 September 2011). "Rohtas fort — the treasure of Potohar". Express Tribune. Retrieved 26 May 2017.

پیوند به بیرون

[ویرایش]
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ دژ روهتاس موجود است.