دیاچ. ۸۲ تایگر موث | |
---|---|
دو فروند تایگر موث نیروی هوایی شاهنشاهی ایران در حال آماده شدن برای برخاست | |
کاربری | هواگرد آموزشی |
تولیدکننده | د هاویلند ایرکرفت کمپانی د هویلند کانادا |
طراح | جفری د هویلند |
نخستین پرواز | ۲۶ اکتبر ۱۹۳۱ |
معرفیشده در | فوریه ۱۹۳۲[۱] |
بازنشستگی | ۱۹۵۹ |
وضعیت | بازنشسته از خدمت نظامی، هنوز در استفاده غیرنظامی |
کاربر اصلی | نیروی هوایی سلطنتی بریتانیا نیروی هوایی سلطنتی کانادا نیروی هوایی سلطنتی استرالیا نیروی هوایی سلطنتی نیوزیلند نیروی هوایی شاهنشاهی ایران |
ساختهشده | ۱۹۳۱–۱۹۴۴ |
تعداد ساختهشده | ۸٬۸۶۸[۲] |
توسعهیافته از | de Havilland DH.60 Moth |
گونهها | تراکستون جکارو |
دی هاویلند تایگر موث یک هواپیمای دوباله بریتانیایی از دهه ۱۹۳۰ است که توسط جفری د هویلند طراحی شده و توسط شرکت هوانوردی دی هاویلند ساخته شد. کاربری اصلی این هواپیما در نیروی هوایی سلطنتی (RAF) و سایر کاربرها به عنوان هواپیمای اصلی هواپیمای آموزشی بود.
علاوه بر کاربرد ذکرشده، تایگر موثهای نیروی هوایی سلطنتی (RAF) در طی جنگ جهانی دوم در ظرفیتهای دیگری از جمله گشت دریایی و تقشهای دفاعی عمل میکردند. حتی برخی از این هواپیماها به عنوان بمب افکن سبک مسلح و تجهیز شده بودند.
تایگر موت در خدمت RAF باقی مانده تا اینکه در اوایل دهه ۱۹۵۰ بادیاچسی-۱ چیپمونک جایگزین شد. بسیاری از کشورها از تایگر موث در کاربردهای نظامی و غیرنظامی استفاده نمودند و همچنان به عنوان یک هواپیمای تفریحی مورد استفاده گسترده قرار میگیرد. هنوز هم گاهی اوقات به عنوان یک هواپیمای آموزشی اولیه استفاده میشود، به ویژه برای آن دسته از خلبانانی که میخواهند قبل از پرواز با سایرهواپیماهای با ارابه فرود کلاسیک، تجربه ای در پرواز کسب کنند. بسیاری از تایگر موثها اکنون توسط شرکتهایی که تجربیات درسی آزمایشی ارائه میدهند به کار گرفته میشوند. باشگاه De Havilland Moth که در سال ۱۹۷۵ تأسیس شد، اکنون یک انجمن مالکان است که یک باشگاه متقابل و پشتیبانی فنی را ارائه میدهد.
نیروی هوایی شاهنشاهی ایران در سال ۱۳۱۱ خورشیدی بیست فروند و در سال ۱۳۱۲ ده فروند از این هواپیما را خریداری کرد. با تأسیس کارخانه هواپیماسازی شهباز تعدادی از این هواپیما در ایران ساخته شدند.
جفری د هویلند، مالک و بنبان گذار شرکت، به دنبال تولید یک هواپیمای سبک برتر از دو طرح قبلی خود، دی هاویلند هامینگ برد و دی هاویلند دی.اچ. ۵۱ بود.[۳] از تجربه قبلی، دی هاویلند دشواری و اهمیت تعیین ابعاد صحیح چنین هواپیمایی را به نحوی که بتوانددر بازار غیرنظامی، مانند تور، آموزشی، باشگاه پرواز، و هوانوردی خصوصی، جذابیت داشته باشد را میدانست. این شرکت با یک نسخه کوچک شده ازدی هاویلند دی.اچ. ۶۰، موفقیت زیادی کسب نمود.[۳]
نقطه شروع برای دی.اچ. ۸۲ تایگر موث، هواپیمای دی هاویلند دیاچ.۷۱ تایگر موث بود.[۴] دی هاویلند بهطور متوالی موتورهای دی هاویلند جیپسی توانمندتری را توسعه داده بود و این شرکت یک هواپیمای تک بال، بال پائین جدید را برای آزمایش آنها تولید کرده بود. این هواپیما، اولین هواپیمایی بود که از آن به عنوان تایگر موث یاد میشود.[۵] بهبودهای انجام شده در هواپیمای تک هواپیمای تایگر موث در کاربری هواپیمای آموزشی-نظامی بروی دی هاویلند دی.اچ. ۶۰ موث انجام شد، که حرف T " علاوه بر اولین حرف از کلمه تایگر اشاره ای هم به کاربرد آموزشی Trainer نیز بود.[۴]
دی هاویلند دی.اچ. ۶۰ موث، دارای کاستیهای فراوان بود، بنابراین در معرض تغییرات متعددی قرار گرفت. همانند استفاده از سازههای داخلی کوتاه شده برای بالا بردن نوک بالها، پس از آنکه فاصله ناکافی آنها از زمین در طی آزمایشات در پایگاه هوایی نیروی هوایی سلطنتی در Martlesham Heath مشخص شد.[۴]
در نتیجه آزمایشهای Martlesham، گزارش مطلوبی تهیه شد که به نوبه خود منجر به این شد که به زودی بهطور رسمی به عنوان هواپیمای آموزشی پایه جدید نیروی هوایی سلطنتی (RAF) پذیرفته شود. یک نمونه اولیه به نام دی.اچ. ۸۲ تایگر موث، توسط وزارت نیروی هوایی بریتانیا تحت مشخصات ۱۵/۳۱ سفارش داده شد که به دنبال یک هواپیمای آموزشی پایه بود.[۴]
یکی از تغییرات اصلی نسبت به سری قبلی (موث)، دسترسی بهینه شده به کابین جلو بود، زیرا شرایط آموزشی مشخص میکرد که سرنشین صندلی جلو باید بتواند به راحتی هواپیما را ترک کند، مخصوصاً هنگام پوشیدن چتر نجات.[۶][۴]دسترسی به کابین جلوی هواپیماهای پیشین موث به دلیل نزدیکی مخزن سوخت هواپیما، مستقیماً بالای کابین جلو، و پایههای کابین عقب برای بال فوقانی محدود شده بود. راه حل اتخاذ شده این بود که بال بالایی را به جلو منتقل شد، اما بالها را به عقب برگردانیده شد تا همان مرکز ایرودینامیکی هواپیما حفظ شود.[۷][۴]تغییرات دیگر شامل سازههای تقویت شده، درهای تاشو در دو طرف کابین خلبان، و سیستم اگزوز اصلاح شده بود.[۶]
در ۲۶ اکتبر ۱۹۳۱، اولین تایگر موث واقعی، نمونه اولیه E6، پرواز اولیه خود را در فرودگاه استاگ لین در ادجوز، لندن انجام داد که توسط هربرت براود خلبان آزمایشی ارشد دی هاویاند، پرواز کرد.[۸][۴] اولین ۳۵ هواپیمای تولیدی برای RAF، با نام K2567-K2601، پس از صدور مشخصات T.23/31 آغاز شد. علاوه بر این، دو هواپیمای آبنشین مجهز به شناور، S1675 و S1676، مطابق با مشخصات T.6/33 ساخته شدند.[۴]
دی هاویلند دی.اچ. ۸۲ تایگر موث یک هواپیمای تک موتوره، دوباله، با ارابه فرود کلاسیک و دو صندلی (کابین خلبان) پشت سر هم است. اساساً برای استفاده توسط مشتریان تورهای خصوصی و همچنین برای آموزش خلبانی برای هردوکاربری نظامی و غیرنظامی توسعه داده شد. معمولاً به موتور ۱۲۰ اسب بخاری De Havilland Gipsy III مجهز بود. در مدلهای بعدی مدلهای قدرتمندتر این موتور نصب شدند، در حالی که برخی از مدلها از موتورهای ساخت شرکتهای غیر استفاده نمودند.
تایگر موث به سرعت به یک هواپمای موفق از نظر تجاری تبدیل شده و به بیش از ۲۵ نیروی هوایی فروخته شد.[۴] علاوه بر فروش در بازار هواپیماهای نظامی، برای بازار غیرنظامی، نیز تولید میشد. در یک مقطع زمانی، حجم سفارشهای تایگر موث تقریباً تمام ظرفیت دی هاویلند را برای ساخت هواپیما اشغال نمود و عملاً ظرفیت کمی برای ارائه سرویس به سایر مشتریان باقی ماند.[۹]در سال ۱۹۳۲، دی هاویلند همچنین یک تاکسی هوایی مقرون به صرفه از تایگر موث ساخت، که از بسیاری از اجزای اصلی آن از تایگر موث گرفته شده بود و از بدنه ای از جنس تخته سهلایی جدید و با فضایی برای نشستن چهار نفر در یک کابین سرپوشیده استفاده میکرد. و آن را به تحت نام دی هاویلند فاکس موث به بازار عرضه داشت.[۱۰]
The aircraft is operated by many private individuals and flying clubs.
دادهها از The Tiger Moth Story,[۱۷] The de Havilland Tiger Moth[۱۸]
ویژگیهای کلی
عملکرد
جنگافزار
حداکثر ۸ عدد بمب به وزن هریک ۲۰ پوند (۹٫۱ کیلوگرم)
هواگردهای با عملکرد، پیکربندی و یا دوره زمانی مشابه