این مقاله نیازمند بررسی توسط یک متخصص است. مشکل ذکرشده چنین است: مقایسه با مقالۀ فهرست رشتههای تحصیلی. |
برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. (اوت ۲۰۲۳) |
رشتههای دانشگاهی شاخههایی از دانش هستند که در دانشگاهها و دیگر مراکز آموزش عالی تدریس میشوند و مورد پژوهش قرار میگیرند. تفاوتهای فراوانی در شیوه ارائه رشتههای علمی در دانشگاههای مختلف سراسر جهان وجود دارد. تعریف و شناخت رشتههای دانشگاهی توسط ژورنالهای آکادمیکی که چاپ تحقیقات را به عهده دارند و انجمنهای علمی، گروههای آموزشی یا هیئتهای علمی دانشگاهها انجام میشود.
با این حال هیچ معیار رسمی وجود ندارد که طبق آن بتوان حدس زد که یک برنامه آموزشی یا ژورنال دانشمحور رشتهای دانشگاهی ایجاد کند. تفاوت هنگفتی بین رشتههای دانشگاهی که تاریخچهٔ طولانی تدریس در تمام دانشگاههای جهان دارند و دارای ژورنالها و کنفرانسهای زیادی هستند با پیشنهادهای تشکیل رشتههای جدید که تنها توسط چند دانشگاه و انتشاراتی پشتیبانی میشوند وجود دارد. رشتههای دانشگاهی معمولاً دارای زیررشتهها و شاخههای متعددی هستند که خطوط افتراق آنها غالباً قراردادی و مبهم است.[۱]
دانشگاه پاریس در سال ۱۲۳۱ (میلادی) (۶۱۰) دارای چهار دانشکده بود: الهیات، طب، فقه و هنر.[۲] اما ریشهٔ بسیاری از رشتههای دانشگاهی به سکولاریزاسیون دانشگاهها که از میانههای سده ۱۹ میلادی تا پایان آن ادامه داشت بازمیگردد. در آن زمان زبانهای غیرکلاسیک و ادبیات، علوم اجتماعی همچون علوم سیاسی، اقتصاد، جامعهشناسی و مدیریت عمومی به همراه رشتههای علوم طبیعی و فناوری مثل فیزیک، شیمی، زیستشناسی و مهندسی به برنامههای درسی پیشین اضافه شدند.
در آغاز سده ۲۰ میلادی، رشتههای نوینی همچون آموزش و روانشناسی نیز به دانشگاهها اضافه شدند. در دهههای ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ جهان شاهد انفجار رشتههای جدید بود که روی موضوعات خاص نظیر مطالعات رسانه، مطالعات زنان و مطالعات سیاهپوستان تمرکز داشتند. رشتههای دیگری نیز به منظور تربیت افراد برای به عهده گرفتن وظایف و حرفههای خاص در دانشگاهها به وجود آمدند که از میان آنها میتوان به پرستاری، هتلداری و جرمشناسی اشاره کرد. در نهایت رشتههای میانرشتهای نظیر زیستشیمی، زمینفیزیک نیز به دلیل خدمات گسترده به دانش بشری به عنوان رشتههای مستقل شناخته شدند.
هیچ اجماعی در مورد این که چگونه میتوان رشتههای علمی را دستهبندی کرد وجود ندارد. برای مثال در مورد این که رشتههای مردمشناسی و زبانشناسی را باید تحت رشتههای علوم اجتماعی یا انسانی قرار داد اختلاف وجود دارد. فراتر از همهٔ آنچه گفته شد، هنوز در مورد تعیین معیار صحیح به منظور سازماندهی دانش تحت رشتههای مختلف بحث و جدل وجود دارد.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
زیستشناسی سلولی مولکولی |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ژنتیک پزشکی (medical genetics) |
|
|
|
|
|