رهبر عالی‌مقام

رهبر عالی‌مقام جمهوری خلق چین
نشان ملی جمهوری خلق چین
پرچم جمهوری خلق چین
متصدی کنونی شی جین پینگ
لقب	رفیق
گونه	دبیرکل
وضعیت	رهبر حزب و کشور
پاسخگوست به	کمیته مرکزی حزب کمونیست چین
اقامت‌گاه	Zhongnanhai
جایگاه	پکن
گمارنده	حزب کمونیست چین
مدت دوره	بدون دورهٔ ثابت
سند انتصاب	قانون اساسی کشور و قانون اساسی حزب
دارندهٔ افتتاحی	مائو تسه‌تونگ
بنیادگذاری	۱ اکتبر ۱۹۴۹

در سیاست مدرن چین رهبر عالی‌مقام (چینی ساده: 最高领导人) حزب کمونیست چین و دولت چین لفظی غیررسمی در اشاره به برجسته‌ترین رهبر سیاسی در جمهوری خلق چین است.

«رهبر عالی مقام» به خودی خود منصبی رسمی یا مقامی نیست. این لفظ در دورهٔ دنگ ژیائوپینگ (۱۹۷۸–۱۹۹۲)، که توانست بدون این که لزوماً هیچ منصب رسماً شایان توجه حزبی یا حکومتی (رئیس کشور، رئیس دولت یا دبیرکل حزب کمونیست چین) اعمال قدرت کند رواج یافت.

این لفظ کمتر برای توصیف جانشینان دنگ که همگی رسماً هر دو منصب دبیرکل حزب کمونیست چین و رئیس‌جمهور جمهوری خلق چین را دارا بوده‌اند به کار رفته، و بدین ترتیب معمولاً در صحنهٔ بین‌المللی به آنها «رئیس‌جمهور» گفته شده، عنوانی که بیشتر دیگر رؤسای کشورهای جمهوری به کار می‌رود، حتی گرچه مقام حزبی دبیرکل معمولاً از سوی دانشوران مقامی دانسته می‌شود که دارندهٔ آن «رهبر عالی مقام» لحاظ می‌گردد،^[۱] و رئیس‌جمهور طبق قانون اساسی چین مقامی عموماً تشریفاتی است.

فهرست رهبران

تا به امروز، «رهبر عالی مقام» در اشاره به شش رهبر چینی به کار رفته‌است:

تصویر	نام	مناصب	دوره		ایدئولوژی
	مائو تسه‌تونگ 毛泽东 (۱۸۹۳–۱۹۷۶) پکن At-large (49–76)	رئیس حزب کمونیست چین پلیتبوروی مرکزی	۲۰ مارس ۱۹۴۳ – ۲۸ سپتامبر ۱۹۵۶	۱ اکتبر ۱۹۴۹ ↓ ۹ سپتامبر ۱۹۷۶ (۲۶ سال، ۱۱ ماه، ۸ روز)	مائوئیسم
		رئیس دبیرخانه مرکزی
		رئیس کمیته مرکزی حزب کمونیست چین	۱۹ ژوئن ۱۹۴۵ – ۹ سپتامبر ۱۹۷۶
		رئیس حکومت مرکزی خلق جمهوری خلق چین	۱ اکتبر ۱۹۴۹ – ۲۷ سپتامبر ۱۹۵۴
		رئیس CPPCC کمیته ملی	۹ اکتبر ۱۹۴۹ – ۲۵ دسامبر ۱۹۵۴
		رئیس کمیسیون مرکزی نظامی حزب	۸ سپتامبر ۱۹۵۴ – ۹ سپتامبر ۱۹۷۶
		رئیس‌جمهور جمهوری خلق چین جمهوری خلق چین	۲۷ سپتامبر ۱۹۵۴ – ۲۷ آوریل ۱۹۵۹
	هوآ گوئوفنگ 华国锋 (۱۹۲۱–۲۰۰۸) هونان At-large (64–78) پکن At-large (78–83)	نخست‌وزیر جمهوری خلق چین شورای حکومتی جمهوری خلق چین	۴ فوریه ۱۹۷۶ – ۱۰ سپتامبر ۱۹۸۰	۹ سپتامبر ۱۹۷۶ ↓ ۲۲ دسامبر ۱۹۷۸ (۲ سال، ۳ماه، ۱۳ روز)	Two Whatevers
		معاون اول رئیس کمیته مرکزی حزب کمونیست چین	۷ آوریل ۱۹۷۶ – ۷ اکتبر ۱۹۷۶
		رئیس کمیته مرکزی حزب کمونیست چین	۹ سپتامبر ۱۹۷۶ – ۲۲ دسامبر ۱۹۷۸
		رئیس کمیسیون مرکزی نظامی حزب	۶ اکتبر ۱۹۷۶ – ۲۸ ژوئن ۱۹۸۱
	دنگ ژیائوپینگ 邓小平 (۱۹۰۴–۱۹۹۷) پکن At-large (59–64,78–83) ارتش آزادی‌بخش خلق At-large (83–97)	معاون اول صدر شورای دولتی جمهوری خلق چین	۱۷ ژانویه ۱۹۷۵ – ۱۸ ژوئن ۱۹۸۳	۲۲ دسامبر ۱۹۷۸ ↓ ۱۲ اکتبر ۱۹۹۲ (۱۳ سال، ۹ ماه، ۲۰ روز)	نظریه دنگ شیائو پنگ (سوسیالیسم با خصوصیات چینی)
		رئیس کمیته ملی CPPCC	۸ مارس ۱۹۷۸ – ۱۷ ژوئن ۱۹۸۳
		رئیس کمیسیون مرکزی نظامی حزب	۲۸ ژوئن ۱۹۸۱ – ۹ نوامبر ۱۹۸۹
		رئیس کمیسیون مرکزی مشورتی حزب کمونیست چین	۱۳ سپتامبر ۱۹۸۲ – ۲ نوامبر ۱۹۸۷
		رئیس کمیسیون مرکزی نظامی جمهوری خلق چین	۶ ژوئن ۱۹۸۳ – ۱۹ مارس ۱۹۹۰
	جیانگ زمین 江泽民 (۱۹۲۶–۲۰۲۲) شانگهای At-large (88–08)	دبیرکل حزب کمونیست چین کمیته مرکزی حزب کمونیست چین	۲۴ ژوئن ۱۹۸۹ – ۲۵ نوامبر ۲۰۰۲	۱۲ اکتبر ۱۹۹۲ ↓ ۱۵ نوامبر ۲۰۰۲ (۱۰ سال، ۱ ماه، ۳ روز)	سه نماینده
		رئیس کمیسیون مرکزی نظامی حزب	۹ نوامبر ۱۹۸۹ – ۱۹ سپتامبر ۲۰۰۴
		رئیس کمیسیون مرکزی نظامی	۱۹ مارس ۱۹۹۰ – ۱۳ مارس ۲۰۰۵
		رئیس‌جمهور جمهوری خلق چین جمهوری خلق چین	۲۷ مارس ۱۹۹۳ – ۱۵ مارس ۲۰۰۳
	هو جین تائو 胡锦涛 (۱۹۴۲–) گوئیژو At-large (88–93,98–03) منطقه خودمختار تبت At-large (93–98,03–08) جیانگسو At-large (08–13)	دبیرکل کمیته مرکزی حزب کمونیست چین	۱۵ نوامبر ۲۰۰۲ – ۱۵ نوامبر ۲۰۱۲	15 November 2002 ↓ ۱۵November 2012 (۱۰ سال)	رویکرد علمی به توسعه (جامعه سوسیالیستی دارای هارمونی)
		رئیس‌جمهور جمهوری خلق چین جمهوری خلق چین	۱۵ مارس ۲۰۰۳ – ۱۴ مارس ۲۰۱۳
		رئیس کمیسیون مرکزی نظامی حزب	۱۹ سپتامبر ۲۰۰۴ – ۱۵ نوامبر ۲۰۱۲
		رئیس کمیسیون مرکزی نظامی	۱۳ مارس ۲۰۰۵ – ۱۴ مارس ۲۰۱۳
	شی جین پینگ 习近平 (۱۹۵۳–) فوجیان At-large (98–03) چجیانگ At-large (03–08) شانگهای At-large (08–present)	دبیرکل کمیته مرکزی حزب کمونیست چین	۱۵ نوامبر ۲۰۱۲ – تاکنون	۱۵ نوامبر ۲۰۱۲ ↓ تاکنون (۹ سال، ۱۰ ماه)	The Chinese Dream (چهار جامع)
		رئیس کمیسیون مرکزی نظامی حزب
		رئیس‌جمهور جمهوری خلق چین جمهوری خلق چین	۱۴ مارس ۲۰۱۳ – تاکنون
		رئیس کمیسیون مرکزی نظامی
		رهبر گروه مرکزی رهبری برای عمیق سازی جامع اصلاحات	۳۰ دسامبر ۲۰۱۳ – تاکنون
		رئیس کمیسیون امنیت ملی حزب	۲۵ ژانویه ۲۰۱۴ – تاکنون

جستارهای وابسته

• دبیرکل حزب کمونیست چین

منابع

1. BBC: How China is ruled

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Paramount leader». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۳۰ نوامبر ۲۰۱۵.