زبان مانکیالی

مانکیالی
زبان بومی درپاکستان
منطقهناحیه مانسهره، ایالت خیبر پختونخوا
قومیتTrawara
شمار گویشوران
۵۰۰  (۲۰۱۶)[۱]
کدهای زبان
ایزو ۳–۶۳۹nlm
گلاتولوگmank1256[۳]

مانکیالی یک زبان هندوآریایی در حال انقراض از شاخه داردیک[۴][۵] است که در ایالت خیبر پختونخوا، در شمال پاکستان صحبت می‌شود. این زبان توسط یک جامعه کوچک که گاهی اوقات به عنوان Trawara خوانده می‌شود[۶] در روستای دورافتادهٔ دانا (یا داننا) واقع در شهرک باندی شنگلی در ناحیهٔ مانسهره صحبت می‌شود. [۷] همچنین برخی سخنوران آن در روستاهای همجوار دامکا، گلدار، ارغانیه، چمراسی و شوشنی پراکنده هستند. [۸] گزارش شده‌است که کل جامعه در هندکو، زبان میانجی گسترده این منطقه، دوزبانه هستند، [۷] این زبان هنوز در حال انتقال به نسل بعدی است، اما به‌طور کلی در حال از دست دادن جایگاه خود به هندکو است. [۷] اولین مطالعه ای که وجود این زبان را مستند می‌کند تنها در سال ۲۰۱۵ منتشر شد. نام مانکیالی تازه ساخته شده‌است و توسط اعضای جامعه برای جایگزینی اصطلاحات قدیمی تر Tarawara و Tarawari که اکنون به عنوان انگ تلقی می‌شوند، ابداع شده‌است. [۹]

مانکیالی با هیچ‌یک از زبان‌های اطراف قابلیت درک متقابل ندارد. آزمون‌های تشابه واژگانی نشان داده‌اند که کمی بیش از یک سوم واژگان اصلی خود را با زبان‌های محلی هندکو و گوجری ، و درصد کمی بالاتر (۴۱ تا ۴۲ درصد) با گورو و بَطِری (دو زبان از گروه کوهستانی داردی) مشترک دارد.[۱۰] این میزان شباهت تا حدودی بیشتر با بطری می‌تواند نشان‌دهنده یک منشأ مشترک باشد که با سنت‌های شفاهی جامعه هم‌خوانی دارد. [۷]

مانکیالی تحت تأثیر هندکو و گوجری قرار گرفته‌است، به ویژه در توسعه لحن آوایی: یک تحلیل اولیه نشان داد که سیستم آهنگی آن از نوع پنجابی است، مشترک با هندکو و گوجری است و با سیستم‌های موجود در زبان‌های داردی شمالی در تضاد است. [۷] واکه‌های کشش‌دار از بین رفته‌اند، و یک لحن افزایشی را بر روی واکه‌های زیرین به جا گذاشته‌اند. [۷] در این زبان واکه‌های انسایشی دندانی (/ts/) و کامی (/tʃ/ /tʃʰ/ ) وجود دارند. [۷]

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ مانکیالی at Ethnologue (24th ed., 2021)
  2. ↑ "The Languages of Northern Pakistan – Criterion Quarterly". Archived from the original on 19 اكتبر 2022. Retrieved 12 November 2022. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  3. ↑ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "Mankiyali". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology. {{cite book}}: Invalid |display-editors=4 (help)
  4. ↑ "Dardic languages – RASHID AHMED GABARO".
  5. ↑ "A First Look at Mankiyali Language: An Endangered Language". ProQuest.
  6. ↑ Pronounced [t̪rɑʋɽɑ].
  7. ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ ۷٫۳ ۷٫۴ ۷٫۵ ۷٫۶ Anjum & Rehman 2015.
  8. ↑ Anjum 2016.
  9. ↑ Munshi 2017.
  10. ↑ (Anjum و Rehman 2015).

کتاب‌شناسی

[ویرایش]