زهره صفاتی
زهره صفاتی | |
|---|---|
 | |
| نام هنگام تولد | زهره صفاتی دزفولی |
| زادهٔ | ۱۳۲۸ |
| محل تحصیل | حوزه علمیه قم |
| پیشه | مجتهد |
| سازمان | حوزه علمیه خواهران |
| همسر | محمدحسن احمدی فقیه یزدی |
| فرزندان | ۴ دختر و ۲ پسر[۱] |
| خویشاوندان | ایرج صفاتی دزفولی (برادر) غلامحسین صفاتی دزفولی (برادر)[۲] |
| وبگاه | |
زهره صفاتی (زادهٔ ۱۳۲۸ در آبادان) مجتهده ایرانی و استاد سطوح عالی حوزه علمیه (زنان) قم و از بنیانگذاران حوزه علمیه خواهران قم است.[۳]
زهره صفاتی برجسته‌ترین مرجع دینی زن در جمهوری اسلامی ایران است و سال‌های متمادی عضو شورای فرهنگی اجتماعی زنان شورای عالی انقلاب فرهنگی بوده و رئیس کمیتهٔ فقهی و حقوقی آن بوده است. صفاتی در اواسط دههٔ شصت، به تدریسِ درس خارج در جامعةالزهرا مشغول شد اما از آن جایی که احساس می‌کرد اعمال تغییرات در برنامهٔ درسی که توسط دولت آغاز شده بود، این نهاد را از یک نهاد تحصیلی به نهادی تبدیل کرده بود که زنان را برای پروپاگاندا آماده کند، از آنجا خارج شد.[۴]
اوایل زندگی
[ویرایش]زهره صفاتی در سال ۱۳۲۸ در آبادان متولد شد. صفاتی پس از تحصیلات مقدماتی در زادگاهش سال ۱۳۴۹ برای تحصیلات عالی راهی قم شد و به درجه اجتهاد نایل آمد.
محمدحسن احمدی فقیه یزدی (درگذشته ۱۳۸۹) مجتهد، شوهر صفاتی بود.[۳][۵][۵]
اساتید
[ویرایش]- شهیدی
- حقی
- مشکینی
- لطفیان
- احمدی
همچنین وی از مجتهدینی چون علی یاری غروی تبریزی (از شاگردان نائینی)، فاضل لنکرانی، صافی گلپایگانی و محمدحسن احمدی (شوهر وی)، اجازه اجتهاد داشت.[۳][۵][۶]
انتخابات مجلس خبرگان رهبری
[ویرایش]در سومین انتخابات مجلس خبرگان رهبری، برای نخستین بار تعدادی از زنان نیز نامزد انتخابات شدند[۷]: ۱۶ و زهره صفاتی تنها کسی بود که از بین نامزدهای زنِ این انتخابات، تأیید صلاحیت شد. تعداد نامزدان زن، ۹ نفر دانسته شده است.[۸] در مهر ۱۳۷۷، نام صفاتی در میان ردصلاحیت‌شده‌ها منتشر شد[۹] در حالی که وی موفق به دریافت صلاحیت از شورای نگهبان شده بود.[۱۰] خبر ردصلاحیت او بلافاصله با تکذیب خودش مواجه شد و بدون هیچ توضیحی دربارهٔ علت کنار رفتن خود، اعلام کرد که از حضور در انتخابات انصراف داده است.[۱۱] در روایت رسمی چنین گفته شد که دو مجتهد زن در ثبت‌نام اولیه شرکت کردند که یک نفر از شرکت در امتحان علمی سر باز زد و نفر دیگر نیز امتیاز لازم برای قبولی در امتحان را کسب نکرد.[۱۲]: ۱۷۷ صفاتی در مصاحبه‌ای که بهار ۱۳۸۲ با ماهنامهٔ کیهان فرهنگی انجام داد،[۱۳]: ۲۴ انتقاد لطف‌الله صافی گلپایگانی از باب شدن حضور زنان در این مجلس را علت انصراف خود در انتخابات سال ۱۳۷۷ یاد کرد.[۱۴] اکبر هاشمی رفسنجانی، نایب‌رئیس اول مجلس خبرگان رهبری، در مصاحبه با ماهنامهٔ پیام زن که پاییز ۱۳۸۳ انجام شد، ردصلاحیت تنها نامزد زن انتخابات را تکذیب کرد و گفت بنا به مصلحت، از او خواسته شده بود که انصراف دهد.[۱۵]: ۲۹
در چهارمین انتخابات مجلس خبرگان رهبری، شایعاتی مبنی بر ثبت‌نام صفاتی مطرح بود و مریم بهروزی دبیرکل جامعه زینب نیز برای حمایت از او اعلام آمادگی کرد. اگرچه صفاتی در مصاحبه‌ای اعلام کرد که تصمیمی برای حضور در انتخابات ندارد،[۱۶] ولی ایسنا از ثبت‌نام صفاتی برای حوزهٔ انتخابیهٔ تهران خبر داده بود.[۱۷]
منصب‌ها
[ویرایش]صفاتی در دولت یازدهم مشاور فقهی معاون امور زنان رئیس‌جمهور بود.[۱۸] و در همین راستا به واتیکان مسافرت کرده و با پاپ دیدار داشته است.[۱۹]
آثار
[ویرایش]کتابها (چهار اثر مشهور):[۳][۶]
- نوآوری‌های فقهی در احکام بانوان (پیشگیری از بارداری، کنترل جمعیت و مسائل فقهی مرتبط با آن)، مهم‌ترین اثر وی[۵]
- نوآوری‌های فقهی در احکام بانوان (یائسگی)، اثر مهم وی[۵]
- پژوهش فقهی پیرامون سن تکلیف، (دروس خارج فقه وی در زمینه بانوان)[۵]
- زیارت در پرتو ولایت (شرحی بر زیارت عاشورا)[۵]
و چندین مقاله تحقیقی منتشر شده[۳]
پانویس
[ویرایش]- ↑ Künkler and Fazaeli, “The Life of Two Mujtahidahs”, 145.
- ↑ Künkler and Fazaeli, “The Life of Two Mujtahidahs”, 145.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ ۳٫۵ بانو مجتهده زهره صفاتی بایگانی‌شده در ۸ ژوئیه ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران
- ↑ Künkler and Fazaeli, “The Life of Two Mujtahidahs”, 128.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ ۵٫۳ ۵٫۴ ۵٫۵ ۵٫۶ ۵٫۷ صفاتی، زهره راسخون
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ بانوان مجتهده بایگانی‌شده در ۸ اوت ۲۰۲۰ توسط Wayback Machine اسلام پدیا
- ↑ راد، الهام (اسفند ۱۳۸۵). «چهارمین مجلس خبرگان و باز هم کرسی‌های خالی از زنان». حقوق زنان (۲۸): ۱۴–۱۸. شاپا 1561-3674 – به واسطهٔ نورمگز.
- ↑ امیرشاهی، فرنوش (۲۸ آذر ۱۳۹۴). «"عصمت" خبرگان». رادیو فردا.
- ↑ «اسامی جمع دیگری از داوطلبان ردصلاحیت‌شده مجلس خبرگان». همشهری (۱۶۵۳). ۶ مهر ۱۳۷۷.
- ↑ «روایت زنی که تا یک قدمی خبرگان رفت و برگشت». شرق (۳۶۲۷): ۲. ۲۹ دی ۱۳۹۸ – به واسطهٔ مگ‌ایران.
- ↑ «توضیح دربارهٔ یک خبر». همشهری (۱۶۵۵). ۸ مهر ۱۳۷۷.
- ↑ قاضی‌زاده، کاظم (بهمن ۱۳۸۳). «زنان و مسئولیت‌های اجرایی در سطح کلان». پیام زن. قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم (۱۵۵).
- ↑ پروین‌زاد، مهدی؛ بدیعی، محمد (اردیبهشت ۱۳۸۲). «گفت‌وگو با فقیه پژوهنده بانو زهره صفاتی». کیهان فرهنگی. تهران: مؤسسه کیهان (۱۹۹): ۵–۳۰ – به واسطهٔ نورمگز.
- ↑ «چرا اصلاح‌طلبان از زنان برای کاندیداتوری در انتخابات خبرگان دعوت می‌کنند؟». مشرق‌نیوز. ۶ مهر ۱۳۹۴.
- ↑ «زنان، شخصیت اسلامی و دستاوردها». پیام زن. قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم (۱۵۵). بهمن ۱۳۸۳.
- ↑ Künkler and Fazaeli, “The Life of Two Mujtahidahs”, 147.
- ↑ «فرصت ثبت‌نام انتخابات خبرگان به پایان رسید/ رقابت بزرگان برای ۲۴ آذر آغاز می‌شود…». ایسنا. ۱۹ مهر ۱۳۸۵.
- ↑ مجتهده زهره صفاتی به سمت مشاور امور فقهی منصوب شد بایگانی‌شده در ۹ ژانویه ۲۰۱۹ توسط Wayback Machine مهرخانه
- ↑ بانو صفاتی در سفر به واتیکان عنوان کرد: چالش‌های دنیای امروز تنها با همگرایی ادیان توحیدی رفع می‌شود بایگانی‌شده در ۲۳ مه ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine شفقنا
منابع
[ویرایش]- Künkler, Mirjam; Fazaeli, Roja (2012). "The Life of Two Mujtahidahs: Female Religious Authority in 20th Century Iran". In Bano, Masooda; Kalmbach, Hilary (eds.). Women, Leadership, and Mosques: Changes in Contemporary Islamic Authority. Women and Gender: The Middle East and the Islamic World, Volume 11. Leiden: Brill. pp. 127–160. ISBN 978-90-04-21146-9.
برای مطالعه بیشتر
[ویرایش]- انیسی، فریبا (۱۳۸۶). از تبار خورشید: خاطرات بانو مجتهده زهره صفاتی. نسیم یاس، جلد ۱. تهران: نهاد ریاست‌جمهوری، مرکز امور زنان و خانواده. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۹۰۳۸-۶۳-۳.