زکا (سازمان)

زکا
مکان
وبگاه

زکا (به عبری: זק"א، مخفف «شناسایی قربانیان فاجعه» (به عبری - «زیهوی کربانات آسون»/זיהוי קורבנות אסון) یک مجموعه از تیم‌های داوطلب واکنش اضطراری در اسرائیل است که هر کدام در یک منطقه پلیس فعالیت می‌کنند (دو تیم در منطقه مرکزی به دلیل ملاحظات جغرافیایی وجود دارد). این تیم‌ها توسط دولت اسرائیل به رسمیت شناخته شده‌اند. نام کامل این سازمان «زاکا - شناسایی، استخراج و نجات - مهربانی حقیقی» (به عبری - זק"א - איתור חילוץ והצלה - חסד של אמת) است.[۱] بزرگ‌ترین بخش‌های زاکا شامل زکا تل‌آویو و زکا جستجو و نجات هستند.

زکا قبل از قتل‌عام ۷ اکتبر ۲۰۲۳ با ورشکستگی مواجه بود. پس از حمله هدایت شده توسط حماس به اسرائیل در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ و با مسئولیت بازیابی اجساد، آن‌ها از ۸ اکتبر ۲۰۲۳ شروع به جمع‌آوری کمک‌های مالی کردند. تا ۳۱ ژانویه ۲۰۲۴، آن‌ها بیش از ۵۰ میلیون شکل (معادل ۱۳٫۷ میلیون دلار) جمع‌آوری کرده بودند.

پیشینه زکا

[ویرایش]

داوطلبان زکا به صحنه‌های حملات خشونت‌آمیز و قتل‌ها در سرتاسر اسرائیل پاسخ می‌دهند. این داوطلبان پرستاران آموزش‌دیده هستند و به صورت ۲۴ ساعته و ۷ روز هفته در دسترس هستند.[۲] زکا باقی‌مانده‌های اجساد، از جمله خون آن‌ها را جمع‌آوری می‌کند تا به‌طور مناسب طبق قوانین دینی وشرعی یهودی دفن شوند. داوطلبان مجاز به کار در روز شنبه (شبات) هستند، زیرا در موارد حیات و ممات، می‌توان شبات را شکسته کرد. در قوانین یهود زندگی هدیه الاهی است و برای دفاع از ان اجازه شرعی است که در راه نجات انسان قوانین دینی را زیر پا گذاشت.[۳]

اعضای داوطلب و زکا، که بیشتر آن‌ها یهودیان متدین هستند، به تیم‌های آمبولانس کمک می‌کنند، در شناسایی قربانیان خشونت، حوادث جاده‌ای و دیگر فاجعه‌ها یاری می‌رسانند و در صورت نیاز، اعضای بدن و خون ریخته شده را برای دفن مناسب یهودی جمع‌آوری می‌کنند. آن‌ها همچنین خدمات کمک‌های اولیه و نجات را ارائه می‌دهند، در جستجوی افراد گمشده کمک می‌کنند و در عملیات نجات و بازیابی بین‌المللی شرکت می‌کنند.[۴]

پس از اقدامات خشونت‌آمیز و غیرانسانی، داوطلبان زکا همچنین اجساد و اعضای بدن غیر یهودیان، از جمله بمب‌گذاران انتحاری، را جمع‌آوری کرده و برای بازگرداندن به خانواده‌هایشان می‌برند. عبارت «خسد شل امت» به انجام «مهربانی» برای نفع مردگان اشاره دارد که به عنوان «مهربانی حقیقی» در نظر گرفته می‌شود، زیرا دریافت‌کنندگان (مردگان) این مهربانی نمی‌توانند این مهربانی را جبران کنند.[۵]

تاریخچه

[ویرایش]

این سازمان ریشه‌های خود را به گروهی از داوطلبان مذهبی نسبت می‌دهد که در بازیابی بقایای انسانی پس از حمله به اتوبوس شماره ۴۰۵ تل‌آویو-اورشلیم در اسرائیل در سال ۱۹۸۹، در دوران انتفاضه اول، کمک کردند. زاکا به‌طور رسمی در سال ۱۹۹۵ تأسیس شد.[۶]

در جریان حمله به خط اتوبوس ۴۰۵ در سال ۱۹۹۰، یهودا مشی زاهاو به همراه سایر دانش جویان در حوضه‌های دینی برای ارائه کمک‌های اولیه به قربانیان رسید. در راه خانه، او نتیجه‌گیری کرد که اگر از نظر دشمن همه برابرند، او نیز باید همین‌گونه عمل کند. در دهه ۱۹۹۰، او به صحنه‌های حملات بمب‌گذاری انتحاری در اسرائیل رسید و اجساد کشته‌شدگان را درمان کرد. به دنبال این تجربیات، زکا (شناسایی قربانیان فاجعه) تأسیس شد. در مقام رئیس زکا، او برای هم آشنایی و احترام متقابل میان ادیان و همزیستی مابین متدینین و سکولارها تلاش کرد.[۷]

در سال ۲۰۰۵، زکا واحدی برای اقلیت‌ها تأسیس کرد که شامل داوطلبان بدوی، مسلمان و دروزی است و به جوامع غیر یهودی اسرائیل، به ویژه بدوی‌ها در نگب و دروزی‌ها در جولان خدمت می‌کند. این واحدها همچنین زمانی که یهودیان مذهبی نمی‌توانند، در روز شنبه یهودی و تعطیلات مذهبی عمل می‌کنند. طبق قوانین یهودی، یهودیان می‌توانند برای نجات زندگی شنبه را نقض کنند، اما نمی‌توانند برای رسیدگی به اجساد این کار را انجام دهند. در سال ۲۰۱۰، زکا اعلام کرد که قصد دارد تعداد داوطلبان واحدهای اقلیت خود را به ۱۲۵ نفر افزایش دهد.[۲]

در سال ۲۰۰۴، گروهی از داوطلبان زکا با بقایای اتوبوس تخریب‌شده در بمب‌گذاری انتحاری اتوبوس شماره ۱۹ اورشلیم در تاریخ ۲۹ ژانویه ۲۰۰۴ به لاهه پرواز کردند. این بقایای اتوبوس، همراه با تصاویری از ۹۵۰ قربانی، به واشینگتن دی‌سی منتقل شد تا دولت ایالات متحده را به اقدام علیه تروریستهای فلسطینی ترغیب کند.[۸] این اتوبوس بعداً در دانشگاه‌های مختلف ایالات متحده به نمایش درآمد.[۹]

در اوت ۲۰۰۷، اعضای زکا به آتش‌زدن یک کوره سوزی اجساد مخفی در اسرائیل متهم شدند. بیشتر یهودیان معتقدند که یهودیان باید مطابق با سنت‌های دینی دفن شوند و نه سوزانده شوند. بنیان‌گذار زکا، یهودا مشی زاهاو، هرگونه دخالت زکا در آتش‌سوزی را تکذیب کرد اما وجود کوره سوزی اجساد را «بی‌احترامی به مردگان» خواند و گفت که کوره سوزی اجساد «مقدّر به نابودی در آتش» بود.[۱۰]

در ژانویه ۲۰۱۶، پس از دو تلاش ناموفق، سازمان ملل به زاکا مقام مشاور سازمان غیردولتی' اعطا کرد.[۱۱]

عملیات بین‌المللی نجات و کمک رسانی و بازیابی

[ویرایش]
  • در اواخر سال ۲۰۰۴ و اوایل سال ۲۰۰۵، اعضای زکا در پی زلزله اقیانوس هند ۲۰۰۴، در تایلند، سریلانکا، هند و اندونزی کمک‌رسانی کردند. گزارش‌ها حاکی از آن است که تیم‌های پزشکی قانونی به گروه زکا لقب «تیمی که با مردگان می‌خوابد» داده بودند، زیرا آن‌ها تقریباً ۲۴ ساعت شبانه‌روز در معابد بودایی در تایلند که به سردخانه تبدیل شده بودند، کار می‌کردند تا کسانی را که در سونامی جان باخته بودند شناسایی کنند. تجربه غم‌انگیز اعضای زکا، که به‌طور متوسط هفته‌ای ۳۸ جسد در اسرائیل مشاهده می‌کنند، به تیم پزشکی قانونی اسرائیل کمک کرد تا اجساد را سریع‌تر از بسیاری از دیگر تیم‌های پزشکی قانونی که در تایلند در پی فاجعه فعالیت می‌کردند، شناسایی کنند، که این امر موجب تقاضای بالا از سوی خانواده‌های داغدار شد.[۱۲]
  • در فوریه ۲۰۰۷، زکا تیم جستجو و نجات ۱۰ نفره‌ای، که عمدتاً شامل غواصان نجات بود، به پاریس فرستاد تا به جستجوی یک مقام دفاعی اسرائیلی گمشده بپردازد. این مأموریت با تأمین مالی وزارت دفاع و با هزینه‌ای پیش‌بینی‌شده ۸۰٬۰۰۰ دلار انجام شد.
  • در نوامبر ۲۰۰۸، داوطلبان زکا به بمبئی، هندوستان رفتند، پس از حملات تروریستی پاکستانی که یکی از اهداف آن‌ها مرکز یهودی بود.[۱۳]
  • پس از زلزله هاییتی در سال ۲۰۱۰، یک هیئت شش‌نفره از واحد بین‌المللی جستجو و نجات زکا به هاییتی رسید تا در تلاش‌های جستجو و بازیابی کمک کند. با همکاری با هیئت نظامی مکزیکی و داوطلبان یهودی از مکزیک، در اولین روز پس از رسیدن آن‌ها، هشت دانشجو که زیر آوار ساختمان هشت‌طبقه دانشگاه پورتو پرنس گیر افتاده بودند، نجات یافتند.[۱۴][۱۵][۱۶]
  • تیم‌های داوطلب زکا در مارس ۲۰۱۱ به ژاپن فرستاده شدند تا در جستجو و نجات پس از زلزله و سونامی ویرانگر کمک کنند.[۱۷]
  • تیمی از زکا بخشی از یک مأموریت اسرائیلی به نپال در اواخر آوریل ۲۰۱۵ بود تا به جستجو برای یافتن قربانیان پس از زلزله و بهمن‌های بعدی کمک کند.[۱۸]
  • در ژانویه ۲۰۱۹، تیمی از زکا به برزیل اعزام شد تا عملیات جستجو و نجات را پس از فروپاشی سد در برومادینهو انجام دهد.[۱۹]

جانبازان و فداکاران زکا

[ویرایش]

چندین داوطلب زکا در نتیجه حمله وقتل عام حماس در تاریخ ۷ اکتبر ۲۰۲۳ جان باختند. دنی ووک، یک راننده، در جریان کشتار نتیو هاعسارا کشته شد.[۲۰]

آسیب‌های روانی گسترده‌ای در میان داوطلبان زکا به دلیل صحنه‌هایی که برای پاک‌سازی آن‌ها کار کرده بودند گزارش شده است.[۲۱][۲۲]

مقالهٔ اصلی: حمله حماس به اسرائیل

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ «About ZAKA». ZAKA Search and Rescue (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۹-۱۶.
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ Amy Klein (2010-05-21). "ZAKA expanding Arab units". JTA. Archived from the original on 24 September 2012. Retrieved 2010-07-06.
  3. ↑ Gunter, Joel (2023-10-14). "Zaka: The volunteers giving dignity to Israel's dead". BBC. Retrieved 20 November 2023.
  4. ↑ "ZAKA exploited Hamas's October 7 attack to campaign for donations – report". The Times of Israel.
  5. ↑ "ZAKA's mission: Picking up the pieces". The Jerusalem Post | JPost.com (به انگلیسی). 2019-11-28. Retrieved 2024-03-04.
  6. ↑ Gunter, Joel (2023-10-14). "Zaka: The volunteers giving dignity to Israel's dead". BBC. Retrieved 20 November 2023.
  7. ↑ "Biography (in Hebrew)". Archived from the original on 23 April 2021. Retrieved 12 January 2024.
  8. ↑ "Suicide bombing of Egged bus no. 19 in Jerusalem". Israeli Ministry of Foreign Affairs. 29 January 2004. Archived from the original on 7 February 2009. Retrieved 2023-10-12.
  9. ↑ "Bombed Israeli Bus on Display at Duke Oct. 12-13". Duke University. 10 June 2007. Archived from the original on 10 June 2007.
  10. ↑ "'Arson' at Tel Aviv crematorium". BBC News. August 23, 2007. Archived from the original on 25 January 2019. Retrieved 4 January 2009.
  11. ↑ Ziri, Danielle (2016-01-28). "UN gives ZAKA official consultant status". The Jerusalem Post (به انگلیسی). Archived from the original on 27 September 2020. Retrieved 2023-10-12.
  12. ↑ "Israelis bring skills at identifying bodies". The Sydney Morning Herald (به انگلیسی). 2005-01-08. Archived from the original on 1 March 2006. Retrieved 2023-10-12.
  13. ↑ "MDA, ZAKA dispatch teams to Mumbai". The Jerusalem Post | JPost.com (به انگلیسی). 2008-11-27. Retrieved 2024-07-31.
  14. ↑ Julian, Hana Levi (14 January 2010). "One Israeli Missing in Haiti". Israel National News. Archived from the original on 12 October 2023. Retrieved 2023-10-12.
  15. ↑ "8 saved during "Shabbat from hell"". ISRAEL21c. Archived from the original on 19 January 2010.
  16. ↑ Levy, Amit (2010-01-17). "ZAKA mission to Haiti 'proudly desecrating Shabbat'". Ynetnews (به انگلیسی). Archived from the original on 9 November 2020. Retrieved 2023-10-12.
  17. ↑ "Israel team of volunteers to help with search and rescue efforts in Japan - Haaretz Daily Newspaper". Haaretz. 11 March 2011. Archived from the original on 13 March 2011. Retrieved 13 March 2011.
  18. ↑ "200 Israeli soldiers dispatched to Nepal". The Matzav Network (matzav.com). 26 April 2015. Archived from the original on 29 April 2015. Retrieved 27 April 2015.
  19. ↑ "ZAKA, IDF leave on rescue mission to Brazil - Diaspora - Jerusalem Post". The Jerusalem Post. 27 January 2019. Archived from the original on 13 October 2020. Retrieved 2019-03-29.
  20. ↑ "Danny Vovk, 45: ZAKA diver 'fended off 20 terrorists' before death". Times of Israel (به انگلیسی). Retrieved 2023-10-30.
  21. ↑ Frenkel, Sheera (2024-01-15). "They Thought They Knew Death, but That Didn't Prepare Them for Oct. 7". The New York Times (به انگلیسی). ISSN 0362-4331. Retrieved 2024-01-15.
  22. ↑ «داوطلبان زکا: «ما بیش از ۲۰۰ جسد را در سه ساعت جمع آوری کردیم. ما در معرض ظلمی قرار گرفتیم که بدن و ذهن نمی توانند آن را مهار کنند»». the marker.