سرگذشتنامهها یا ساگاهای ایسلندی (به ایسلندی: Íslendingasögur) مجموعهای به نثر از کتابهای تاریخی با محتوای مربوط به رویدادهای سدههای دهم و یازدهم میلادی در ایسلند است.
سرگذشتنامهها یکی از انواع مهم داستانسرایی مردم ایسلند است که ابتدا فقط شفاهی نقل میشد. سرگذشتنامههای ایسلندی در جریان سنت ادبی ایسلند در سدههای سیزدهم و چهاردهم یا پیش از آن پدید آمدند. در آن زمان، گروه بیشماری از برزگران نروژ به این جزیره مهاجرت کردند. در آنجا، نقالان در جشنها داستانهایی از زندگی و ماجراهای کشاورزان ژرمنی که در جوانی به دریانوردی هم اشتغال داشتهاند میگفتند و از نروژ که میهن اولیهشان بود و همچنین افسانههای قهرمانی و ژرمنی حکایت میکردند. از سده سیزدهم به بعد، که این داستانها به رشته تحریر درآمد، اصطلاح ساگا برای داستانهای منثور علم شد.[۱]
تمرکز این متون بر تاریخ و بهویژه شجرهنامه و سرگذشت خاندانها است. این متون بازتابدهنده کشمکشها و نزاعهایی است که در جامعه نسل دوم و سوم مهاجران به جزیره ایسلند پیش آمد.
مؤلفان این سرگذشتنامهها مشخص نیستند. یکی از این متون به نام «سرگذشتنامه اِگیل» به باور دانشوران توسط اسنوری استورلوسون نوشته شده که از نوادگان یکی از قهرمانان این داستان بود.
ناشر متن استاندارد نسخه امروزی این سرگذشتنامهها «انجمن متن کهن ایسلندی» (Íslenzk fornrit) است.
فهرست سرگذشتنامههای ایسلندی:[۲][۳][۴]