سلولازها (به انگلیسی: Cellulase) دسته ای از آنزیمها هستند که عمدتاً توسط قارچها، باکتریها و پروتوزوآها تولید میشوند و فرایند تجزیه سلولز و برخی عوامل مرتبط با پلی ساکارید را کاتالیز میکنند. همچنین این نام برای هر مخلوط طبیعی یا مجموعه ای از آنزیمهای مختلف، که بصورت پیاپی یا هم افزایی برای تجزیه مواد سلولزی عمل میکنند، استفاده میشود.
سلولازها مولکول سلولز را به مونوساکاریدها ("قندهای ساده") مانند بتا-گلوکز یا پلیساکاریدها و الیگوساکاریدهای کوتاهتر تجزیه میکنند. تجزیه سلولز از نظر اقتصادی از اهمیت قابل توجهی برخوردار است، زیرا باعث میشود ماده اصلی تشکیل دهنده گیاهان برای مصرف و استفاده در واکنشهای شیمیایی در دسترس قرار بگیرد. واکنش خاص درگیر در این فرایند آبکافت پیوندهای ۴٬۱-بتا-دی-گلیکوزیدی در سلولز، همی سلولز، لیکنین و بتا-دی-گلوکانهای غلات است. از آنجا که مولکولهای سلولز با پیوندی قوی به یکدیگر متصل میشوند، سلولز در مقایسه با تجزیه پلی ساکاریدهای دیگر مانند نشاسته نسبتاً دشوار است.[۱]
اکثر پستانداران توانایی بسیار کمی در هضم فیبرهای غذایی مانند سلولز در دستگاه گوارش خود دارند. در بسیاری از حیوانات گیاهخوار همچون نشخوارکنندگان مانند گاو و گوسفند و تخمیر کنندههای رودهای مانند اسب، سلولازها توسط باکتریهای همزیست تولید میشوند. سلولازهای درونزاد توسط برخی حیوانات متازوآیی مانند برخی از موریانهها، حلزونها،[۲][۳][۴]و کرمهای خاکی تولید میشوند.