سیف‌الدین آمدی

ابوالحسن علی بن ابی علی معروف به[۱]سیف الدین آمِدی پزشک، فیلسوف و متکلم کُرد اهل سنت و از برجسته‌ترین دانشمندان و فقهیان دورۀ عباسی است.[۲]

زندگانی

[ویرایش]

ابوالحسن علی بن ابی علی در شهر آمد که در دیاربکر در کردستان ترکیه واقع شده زاده شده‌است. آمدی همچنین با شیخ اشراق شهاب الدین سهروردی دیدار و گفتگو داشته‌است و این به سبب سفرهای علمی بوده که وی در زمان خود داشته‌است.[۳] وی همزمان با خلیفه عباسی ناصر لدین الله و نیز صلاح الدین ایوبی می‌زیسته‌است. وی ابتدا پیرو مذهب حنبلی بوده‌است و پس از فراگیری فقه محمد ابن حنبل، رهسپار عراق می‌شود و پس از تکمیل فقه حنبلی نزد ابوالفتح نصر ابن فتیان، و استماع حدیث از ابن شابیل، دیری نگذشت که به مذهب شافعی گرایش پیدا کرد.[۲]

در زمانی که آمدی در بغداد حضور داشته‌است در حلقه درس استاد شافعی، ابن فضلان شرکت می‌کند. به گفتهٔ برنارد وایس، آمدی فلسفه و علوم عقلی را به صورت خصوصی نزد معلمی در کلیسایی نزدیک بغداد مطالعه کرده‌است.[۴] پس از گرایش وی به فقه شافعی و کلام اشعری -که پیش از این با فلسفه آمیخته‌بود- با مخالفت‌ها و اتهامات فراوانی (همچون روگردانی از شریعت و اشتغال به ظلمات فلسفه) روبرو می‌شود و در پی آن از مصر به سوریه می‌گریزد.[۵] هرچند در آنجا نیز در اواخر عمر -به دلیل صدور فرمانی از جانب والی دمشق مبنی بر ممنوعیت تدریس هر درسی جز تفسیر و حدیث و فقه- از تدریس علم کلام محروم گشت.[۶]

آثار

[ویرایش]

آثار وی را می‌توان در زمینه‌هایی چون فلسفه، کلام، فقه و اصول رده‌بندی کرد:

آثار فقهی و اصولی

[ویرایش]
  • احکام فی اصول الاحکام
  • ترجیحات

آثار فلسفی

[ویرایش]
  • النور الباهر فی حکم الزواهر در پنج جلد
  • دقائق الحقائق در سه مجلد
  • رموز الکنوز
  • لباب الالباب
  • کشف التمویهات
  • المبین فی شرح الفاظ الحکماء و المتکلمین
  • فوائد القلائد

آثار کلامی

[ویرایش]
  • آبکار الافکار در اصول دین: این کتاب یک موسوعه کلامی و شامل نظریات سیف الدین آمدی و مشتمل بر چهار مجلداست که متأسفانه در دسترس نیست.
  • غایه المرام فی علم الکلام[۷]

پانویس

[ویرایش]
  1. جمعی از نویسندگان زیر نظر دکتر محمد فنایی اشکوری (۱۳۹۲). درآمدی بر تاریخ فلسفه اسلامی (جلد دوم). تهران: سمت. صص. ۲۵۳. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۵۳۰-۹۵۰-۱.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۹ دسامبر ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۶ مارس ۲۰۱۶.
  3. http://www.ensani.ir/fa/content/88447/default.aspx
  4. (Benard weiss و The search of God's law 2010، ص. 28)
  5. اخبار العلماء باخبار الحکماء. صص. ۱۶۱.
  6. طبقات الشافعیة. ج. ۱. صص. ۷۳.
  7. باقر گرگین، نظری بر بعضی از اندیشه‌ها و سلوک فکری سیف الدین آمدی، فروغ وحدت بهار 1389 شماره 19، صص30-40

پیوند به بیرون

[ویرایش]