شاه‌آسیابک خانه‌بدوش

شاه‌آسیابک خانه‌بدوش
شاه‌آسیابک خانه‌بدوش ماده
وضعیت حفاظت
رده‌بندی علمی edit
فرمانرو: جانوران
کلاد: بندپایان
رده: حشرات
راسته: Odonata
فروراسته: Anisoptera
تیره: Aeshnidae
سرده: Anax
گونه:
A. ephippiger
نام دوبخشی
Anax ephippiger
مترادف
  • Crytosoma ephippiger Burmeister, 1839[۲]
  • Anax mediterranea Selys, 1840
  • Anax senegalensis Rambur, 1842
  • Anax ephippiger Brauer, 1866
  • Hemianax ephippiger Selys, 1883[۳]

شاه‌آسیابک خانه‌بدوش (انگلیسی: Anax ephippiger) گونه‌ای از آسیابک از خانواده دوزندگان است.[۳][۴] این حشره از طریق بادهای موسمی به قلمرو آفریقای گرمسیری، اروپا، آسیای مرکزی و جنوبی مهاجرت می‌کند.[۱]

پراکندگی

[ویرایش]
Anax ephippiger male from United Arab Emirates
شاه‌آسیابک خانه‌بدوش نر در امارات متحده عربی.

این گونه در الجزایر، آنگولا، بوتسوانا، کامرون، چاد، جمهوری دموکراتیک کنگو، ساحل عاج، مصر، گینه استوایی، اتیوپی، گامبیا، غنا، کنیا، ماداگاسکار، مالاوی، موریتانی، موریس، مراکش، موزامبیک، نامیبیا، نیجر، نیجریه، سائوتومه و پرنسیپ، سنگال، سیشل، سومالی، آفریقای جنوبی، سری‌لانکا، هند، سودان، تانزانیا، توگو، اوگاندا، امارات متحده عربی، زامبیا، زیمبابوه و احتمالاً بوروندی یافت می‌شود.

این گونه در مالت در سال ۱۹۵۷ ثبت شد و از آن زمان تاکنون هر چند سال یکبار دیده می‌شود که در تعداد زیادی مهاجرت می‌کند. هرگز زادآوری آن در مجمع الجزایر مالت ثبت نشده‌است.[۵][۶]

شاه‌آسیابک خانه‌بدوش به‌طور فزاینده‌ای در کرانه‌های جنوبی انگلستان و تا ۱۶ کیلومتری از سواحل این کشور ثبت می‌شود - یکی از این سنجاقک‌ها در کنپ وایلدلند در نوامبر ۲۰۲۱ مشاهده شد.[۷] (پنجمین رکورد تأیید شده برای آن سال)

شرح و زیستگاه

[ویرایش]
Anax ephippiger pair from United Arab Emirates
یک جفت شاه‌آسیابک خانه‌بدوش در امارات متحده عربی.

این گونه سنجاقک بزرگ با چشمانی به رنگ زرد مایل به سبز است. سینه آن قهوه‌ای زیتونی - روشنتر در کناره‌ها- است. بال‌هایش شفاف با لکه‌ای کهربایی مایل به زرد است. شکم به رنگ اخرایی و علامت گذاری شده با آبی لاجوردی و قهوه ای مایل به قرمز است. بند ۲ در قسمت پشتی به رنگ آبی روشن (خاکستری- آبی روشن در جنس ماده) و کناره‌ها سبز کم رنگ می‌باشد. بندهای ۳ تا ۷ به رنگ زرد زیتونی با نوارهای نامنظم قهوه‌ای مایل به قرمز در وسط پشتی و حلقه‌های باریک به رنگ سیاه در راس بند هستند. یک نوار پهن قهوه‌ای متمایل به سیاه در وسط پشتی در بندهای ۸ و ۹ وجود دارد که یک جفت لکه زرد سه‌گوش را در انتهای بند محصور کرده‌اند. بند ۱۰ به رنگ زرد روشن است که قاعده و وسط پشتی آن به‌طور گسترده‌ای به رنگ سیاه است. جنس ماده نیز به غیر از مواردی که ذکر شد در سایر موارد مشابه با جنس نر است.[۸]

زیستگاه طبیعی شاه‌آسیابک خانه‌بدوش تالاب‌هایی ست که درختچه‌های غالب در آنها وجود دارند. مرداب‌ها، دریاچه‌های آب شیرین، دریاچه‌های آب شیرین متناوب، باتلاق‌های آب شیرین، باتلاق‌های آب شیرین منقطع و چشمه‌های‌ آب شیرین. این گونه در مخازن کم عمق و مرداب‌ها جفت‌گیری می‌کنند.[۸]

یکی از مهاجران نادر و دورپرواز به جزایر بریتانیا که به ندرت حتی در زمستان دیده می‌شود.[۳]

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ Subramanian, K.A. (2016). "Anax ephippiger". IUCN Red List of Threatened Species. IUCN. 2016: e.T59811A72310087. doi:10.2305/IUCN.UK.2016-3.RLTS.T59811A72310087.en. Retrieved 18 November 2021.
  2. ↑ Steinmann, Henrik (1997). World Catalogue of Odonata. دگرویتر. ISBN 9783110149340.
  3. ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ [[۱](http://www.british-dragonflies.org.uk/species/vagrant-emperor) "Anax ephippiger - Vagrant Emperor"]. British Dragonfly Society. Retrieved 28 May 2011. {{cite web}}: Check |url= value (help)[پیوند مرده]
  4. ↑ [[۲](https://www.pugetsound.edu/academics/academic-resources/slater-museum/biodiversity-resources/dragonflies/world-odonata-list2/) "World Odonata List"]. Slater Museum of Natural History. Retrieved 2 October 2018. {{cite web}}: Check |url= value (help)
  5. ↑ Sciberras, A.; Sciberras, J.; Magro, D (19 November 2007). "A Celebration of Dragonflies". The Malta Independent. pp. 8–9.
  6. ↑ Subramanian, K.A.; Emiliyamma, K.G.; Babu, R.; Radhakrishnan, C.; Talmale, S.S. (2018). Atlas of Odonata (Insecta) of the Western Ghats, India. Zoological Survey of India. pp. 185–186. ISBN 9788181714954.
  7. ↑ [[۳](https://sussexdragonflies.org.uk/speciesAccount.php?species=Anax%20ephippiger) "Vagrant Emperor"]. Sussex Dragonfly Group. {{cite web}}: Check |url= value (help)
  8. ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ {{cite book|author-last=Fraser |author-first=F.C. |title=The Fauna of British India, including Ceylon and Burma, Odonata Vol. III|publisher=Taylor and Francis|location=Red Lion Court, Fleet Street, London|year=1936|pages=[۴](https://archive.org/details/FraserOdonata3/page/n158) 147]–149|url=[۵](https://archive.org/details/FraserOdonata3)}}

پیوند به بیرون

[ویرایش]
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ شاه‌آسیابک خانه‌بدوش موجود است.