شمارگان برگرفته از اعداد از زبان پیش-هندو-اروپایی (PIE)، توسط زبانشناسان نوین بر پایه شباهات یافت شده در میان زبان‌های هندو-اروپایی وجود دارد، شناسایی شده‌است. برخی از فرضیات این دانشمندان به شرح زیر است:
برپایهٔ واپسین پژوهش‌های زبانشناختی؛ این شمارگان اینچنین هستند:
| شماره | بازشناخت (زیهلر)[۱] | بازشناخت (بیکز)[۲] |
|---|---|---|
| یک | *Hoi-no-/*Hoi-wo-/*Hoi-k(ʷ)o-; *sem- | *Hoi(H)nos |
| دو | *d(u)wo- | *duoh₁ |
| سه | *trei- (تمام درجه) / *tri- (درجه صفر) | *treies |
| چهار | *kʷetwor- (o-درجه) / *kʷetur- (درجه صفر)
(همچنین بنگرید به قائده‌یkʷetwóres ) |
*kʷetuōr |
| پنج | *penkʷe | *penkʷe |
| شش | *s(w)eḱs; شاید اصالتاً از *weḱs | *(s)uéks |
| هفت | *septm̥ | *séptm |
| هشت | *oḱtō، *oḱtou یا *h₃eḱtō، *h₃eḱtou | *h₃eḱteh₃ |
| نه | *(h₁)newn̥ | *(h₁)néun |
| ده | *deḱm̥(t) | *déḱmt |
| بیست | *wīḱm̥t-; شاید اصالتاً از *widḱomt- | *duidḱmti |
| سی | *trīḱomt-; شاید اصالتاً از*tridḱomt- | *trih₂dḱomth₂ |
| چهل | *kʷetwr̥̄ḱomt-; شاید اصالتاً از *kʷetwr̥dḱomt- | *kʷeturdḱomth₂ |
| پنجاه | *penkʷēḱomt-; شاید اصالتاً از *penkʷedḱomt- | *penkʷedḱomth₂ |
| شصت | *s(w)eḱsḱomt-; شاید اصالتاً از *weḱsdḱomt- | *ueksdḱomth₂ |
| هفتاد | *septm̥̄ḱomt-; شاید اصالتاً از*septm̥dḱomt- | *septmdḱomth₂ |
| هشتاد | *oḱtō(u)ḱomt-; شاید اصالتاً از *h₃eḱto(u)dḱomt- | *h₃eḱth₃dḱomth₂ |
| نود | *(h₁)newn̥̄ḱomt-; شاید اصالتاً از*h₁newn̥dḱomt- | *h₁neundḱomth₂ |
| صد | *ḱm̥tom; شاید اصالتاً از *dḱm̥tom | *dḱmtóm |
| هزار | *ǵʰeslo-; *tusdḱomti (اصالتاً "یک شماره‌ی کلان ") | *ǵʰes-l- |
دیگر بازشناخت‌ها معمولاً اندکی با بازشناخت زیهلر (Sihler) و بیکز (Beekes ) متفاوت است. در سدهٔ نوزدهم یک بازشناخت از دانشمندی بنام بروگمان (Brugmann) انجام پذیرفت که برای ریشهٔ واژهٔ هزار در زبان‌های ژرمنی (برای نمونه thousand در انگلیسی نو) بازشناخت *tūsḱmtiə پنداشته شد[۳][۴]. در سال ۲۰۰۴ فورتسون نیز چنین نگرشی داشت[۵]. عنصر *-dḱomt-(در شمارگان «بیست» تا «نود») و *dḱm̥t- (در «هزار») بر فرض این شمارگان برگرفته از *deḱm̥(t) به معنای«ده» بوده؛ بازشناخته شده‌است. لهمان (Lehmann ) بر این باور ست که اصل واژهٔ هزار که به دیسهٔ *ḱm̥tómنمایان شده ؛ به معنای «یک شماره‌ی بزرگ» بوده و رفته رفته به معنای «یکهزار» تبدیل گشته است[۶].
اعداد سه و چهار دارای ساخت‌های مونث با پسوند*-s(o)r- بوده که به اشکال*t(r)i-sr- و *kʷetwr̥-sr-بازشناخته شده اند[۵].
اشکال ویژه‌ای از اعداد همچون پیشوندهایی که معمولاً اشکال بهورهس (bahuvrihis) دانسته می‌شود. (مانند دوپا در فارسی و 𐬚𐬭𐬌𐬰𐬀𐬟𐬀𐬥𐬀 /θri-zafana/ «سه‌پوزه» در اوستایی)
| شماره | پیشوند(فورتسون)[۷] |
|---|---|
| یک- (باهم، مانند) | *sm̥- |
| دو- | *dwi- |
| سه- | *tri- |
| چهار- | *kʷ(e)tru- یا *kʷetwr̥- |
بازساخت شمارگان ترتیبیدر زبان‌های دختری بسیار سخت‌تر و دشوارتر از حالت شمارگان اصلی است زیرا از قواعد پیچیده‌تری بهره جسته شده‌است[۸]؛ برای نمونه:
بازتاب‌های زبان پیش-هندو-اروپایی در زبان‌های دختری دیده می‌شوند:
| شماره | بازشناخت(زیهلر) | بازتاب‌ها[۵][۹] |
|---|---|---|
| یک | *Hoi-no- | Alb. një/nji;njo, Lith. vienas, Latv. viens, Gaul. oinos, Gm. ein/eins, en. ān/one, Gk. oios, Av. aēuua, Ir. óin/aon, Kshm. akh, Lat. ūnus, Kamviri ev, Osc. uinus, OCS. edinŭ, ON. einn, OPruss. aīns, Osset. iu/ieu, Pers. aiva-/yek, Pol. jeden, Roma. unu, Russ. odin, Ved. aika, Umbr. uns, Goth. ains, Wls. un |
| *sem- | Arm. mi/mek/meg, Alb. gjithë, Lith.] sa, sav-as, en. sum/some, Gm. saman/zusammen, Gk. εἷς heis, Hitt. san, Av. hakeret, Ir. samail/samhail, Lat. semel, Lyc. sñta, Kamviri sâ~, Pers. hama/hamin, Russ. sam, Ved. sakŕ̥t, Toch. sas/ṣe, Wls. hafal, ON. sami, Goth. sama Ku. yek, ek, hev- as prefix. | |
| دو | *du(w)o- | Hitt. dā-, Luv. tuwi-, Lyc. tuwa, Ved. dvā(u), Av. duua, Pers. duva/do, Osset. dyuuæ/duuæ, Kshm. zū', Kamviri dü, Gk. δύω dúō, Lat. duō, Osc. dus, Umbr. tuf, ON. tveir, Goth. twai, en. twā/two, Gm. zwêne/zwei, Gaul. vo, Ir. dá/dó, Wls. dau, Arm. erkow/yerku/yergu, Toch. wu/wi, OPruss. dwāi, Latv. divi, Lith.] dù, OCS. dŭva, Pol. dwa, Russ. dva, Alb. dy;di/dy;dў. Ku. du. |
| سه | *trei- | Hitt. teriyaš (gen. pl.), Lyc. trei, Ved. tráyas, Av. θrāiiō, Pers. çi/se, Osset. ærtæ/ærtæ, Kshm. tre, Kamviri tre, Gk. τρεῖς treĩs, Lat. trēs, Osc. trís, Umbr. trif, ON. þrír, Goth. þreis, en. þrēo/three, Gm. drī/drei, Gaul. treis, Ir. treí/trí, Wls. tri, Arm. erek῾/yerek῾/yerek῾, Toch. tre/trai, OPruss. tri, Latv. trīs, Lith.] trỹs, OCS. trije, Pol. trzy, Russ. tri, Alb. tre/tre. se`(thr>s). |
| چهار | *kʷetwor- | Lyc. teteri, Ved. catvāras, Av. caθuuārō, Pers. /čahār, Osset. cyppar/cuppar, Kshm. tsor, Kamviri što, Gk. téttares, Lat. quattuor, Osc. petora, Umbr. petor, ON. fjórir, Goth. fidwor, en. fēower/four, Gm. feor/vier, Gaul. petor, Ir. cethir/ceathair, Wls. pedwar, Arm. čork῾/čors/čors, Toch. śtwar/śtwer, OPruss. keturjāi, Latv. četri, Lith.] keturì, OCS. četyre, Pol. cztery, Russ. četyre, Alb. katër;katrë/katër. Ku.; char, chwar. |
| پنج | *pénkʷe | Luv. panta, Ved. pañca, Av. panca, Pers. panča/panj, Osset. fondz/fondz, Kshm. pā.~tsh Kamviri puč, Gk. πέντε pénte, Lat. quīnque, Osc. pompe, Umbr. pumpe, ON. fimm, Goth. fimf, en. fīf/five, Gm. fimf/fünf, Gaul. pempe, Ir. cóic/cúig, Wls. pump, Arm. hing/hing/hink, Toch. päñ/piś, OPruss. pēnkjāi, Latv. pieci, Lith.] penkì, OCS. pętĭ, Pol. pięć, Russ. pjat', Alb. pesë/pes(ë);pês. Ku.; penc. |
| شش | *s(w)eḱs | Ved. ṣáṣ, Av. xšuuaš, Pers. /šeš, Osset. æxsæz/æxsæz, Kshm. śe, Kamviri ṣu, Gk. ἕξ héks, Lat. sex, Osc. sehs, Umbr. sehs, ON. sex, Goth. saíhs, en. siex/six, Gm. sēhs/sechs, Gaul. suex, Ir. sé/sé, Wls. chwech, Arm. vec῾/vec῾/vec῾, Toch. ṣäk/ṣkas, OPruss. usjai, Latv. seši, Lith.] šešì, OCS. šestĭ, Pol. sześć, Russ. šest', Alb. gjashtë/gjasht(ë);xhasht. Ku.; shesh. |
| هفت | *septm̥ | Hitt. šipta-, Ved. saptá, Av. hapta, Pers. hafta/haft, Osset. avd/avd, Kshm. sath, Kamviri sut, Gk. ἑπτά heptá, Lat. septem, Osc. seften, ON. sjau, Goth. sibun, en. seofon/seven, Gm. sibun/sieben, Gaul. sextan, Ir. secht/seacht, Wls. saith, Arm. ewt῾n/yot῾/yot῾ě, Toch. ṣpät/ṣukt, OPruss. septīnjai, Lith.] septynì, Latv. septiņi, OCS. sedmĭ, Pol. siedem, Russ. sem', Alb. shtatë/shtat(ë).Ku.; heft. |
| هشت | *h₃eḱtō | Lyc. aitãta-, Ved. aṣṭā(u), Av. ašta, Pers. ašta/hašt, Osset. ast/ast, Kshm. ā.ṭh, Kamviri uṣṭ, Gk. ὄκτω oktō, Lat. octō, Osc. uhto, ON. átta, Goth. ahtau, en. eahta/eight, Gm. ahto/acht, Gaul. oxtū, Ir. ocht/ocht, Wls. wyth, Arm. owt῾/ut῾ě, Toch. okät/okt, OPruss. astōnjai, Latv. astoņi, Lith.] aštuonì, OCS. osmĭ, Pol. osiem, Russ. vosem', Alb. tëte/tet(ë). Ku.; hesht. |
| نه | *(h₁)newn̥ | Lyc. ñuñtãta-, Ved. nava, Av. nauua, Pers. nava/noh, Kshm. nav, Kamviri nu, Gk. ἐννέ(ϝ)α enné(w)a, Lat. novem, Osc. nuven, Umbr. nuvim, ON. níu, Goth. niun, en. nigon/nine, Gm. niun/neun, Gaul. navan, Ir. nói/naoi, Wls. naw, Arm. inn/inn/inně, TochA. ñu, OPruss. newīnjai, Latv. deviņi, Lith.] devynì, OCS. devętĭ, Pol. dziewięć, Russ. devjat', Alb. nëntë;nëndë/nând(ë);non(t). Ku.; neh, no. |
| ده | *deḱm̥(t) | Ved. dáśa, Av. dasa, Pers. daθa/dah, Osset. dæs/dæs, Kshm. da.h, Kamviri duc, Gk. δέκα déka, Lat. decem, Osc. deken, Umbr. desem, ON. tíu, Goth. taíhun, en. tīen/ten, Gm. zēhen/zehn, Gaul. decam, Ir. deich/deich, Wls. deg, Arm. tasn/tas/dasě, Toch. śäk/śak, OPruss. desīmtan, Latv. desmit, Lith.] dẽšimt, OCS. desętĭ, Pol. dziesięć, Russ. desjat', Alb. dhjetë/dhet(ë). Ku.; deh, de. |
| بیست | *wīḱm̥t- | Ved. viṁśatí-, Av. vīsaiti, Pers. /bēst, Kshm. vuh, Kamviri vici, Dor. ϝίκατι wíkati, Lat. vīgintī, Gaul. vocontio, Ir. fiche/fiche, MWsl. ugein(t), Arm. k῾san/k῾san/k῾san, Toch. wiki/ikäṃ, Lith.] dvi-de-šimt, Alb. njëzet/njizet. Ku.; bist. |
| سی | *trīḱomt- | Skr. triṅśat, Gk. τριάκοντα triákonta, Lat. trīgintā, Ir. /tríocha, Lith.] tris-de-šimt. Ku.; sih, si. |
| چهل | *kʷetwr̥̄ḱomt- | Skr. catvāriṅśat, Gk. τεσσεράκοντα tessarákonta, Lat. quadrāgintā, Lith.] keturias-de-šimt. Ku.; chil. |
| پنجاه | *penkʷēḱomt- | Skr. pañcāśat, Gk. πεντήκοντα pentêkonta, Lat. quinquāgintā, Ir. /caoga, Lith.] penkias-de-šimt. Ku.; pe`nci, penca. |
| شصت | *s(w)eḱsḱomt- | Skr. ṣaṣṭih, Gk. ἐξήκοντα exêkonta, Lat. sexāgintā, Ir. /seasca, Lith.] šešias-de-šimt, Russ. šest'desjat.Ku.;shest. |
| هفتاد | *septm̥̄ḱomt- | Skr. saptatih, Gk. heptákonta, Lat. septuāgintā, Ir. /seachtó, Lith.] septynias-de-šimt, Russ. sem'desjat. Ku.; hefte`, hefta. |
| هشتاد | *h₃eḱtō(u)ḱomt- | Skr. aśītih, Gk. ὀγδοήκοντα ogdοêkonta, Lat. octāgintā, Ir. /ochtó, Lith.] aštuonias-de-šimt, Russ. vosem'desjat. Ku.; heshte`, heshta. |
| نود | *(h₁)newn̥̄ḱomt- | Skr. navatih, Gk. ἐνενήκοντα enenêkonta, Lat. nonāgintā, Ir. /nócha, Lith.] devynias-de-šimt, Russ. devjanosto. Ku.; not, newet. |
| صد | *ḱm̥tom | Ved. śatám, Av. satəm, Pers. /sad, Osset. sædæ, Kshm. śath, Gk. ἑκατόν hekatón, Lat. centum, ON. hundrað, Goth. hund, en. hundred/hundred, Gm. hunt/hundert, Gaul. cantam, Ir. cét/céad, Wls. cant, Toch. känt/kante, Latv. simts, Lith.] šim̃tas, OCS. sŭto, Pol. sto, Russ. sto/sotnja. Ku.; sed. |
| هزار | *(sm̥-)ǵʰéslo- | Skr. sahasram, Av. hazarəm, Pers. /hazār, Gk. khilioi, Lat. mīlle. Ku.; hezar. |
| *tusdḱomti | ON. þúsund, Goth. þusundi, en. þusend/thousand, Gm. þūsunt/tausend, TochA. tmāṃ, TochB. tmāne/tumane, Lith.] tūkst-ant-is, stūks-ant-is, Latv. tūkstots, OCS. tysǫšti, Pol. tysiąc, Russ. tys'ača | |
| *wel- | Toch. wälts/yaltse | |
پیرو این بازتاب‌ها؛ همین زبان‌های دختری، دارای انشعاباتی شده‌اند که برخی از آن‌ها به شرح زیر هستند:
| شماره | بازشناخت | بازتاب‌ها[۵] |
|---|---|---|
| سه | *t(r)i-sr- | Ved. tisrás, Av. tišrō, Gaul. tidres, Ir. teoir/? |
| چهار | *kʷetwr̥-sr- | Ved. cátasras, Av. cataŋrō, Lith.] keturios, Ir. cetheoir/? |
| شماره | بازشناخت | بازتاب‌ها (همراه با مثال)[۷][۱۰] |
|---|---|---|
| یک- (باهم، هم) | *sm̥- | Ved. sa-kŕ̥t "یکبار", Gk. há-ploos "یکبار، ساده", Lat. sim-plex "یکبار" |
| دو- | *dwi- | Ved. dvi-pád- "دوپا", Gk. dí-pod- "دوپا", OLat. dui-dent "یک جانور مقدس؛ دودندان", Lith.] dvi-kojis "دوپا" |
| سه- | *tri- | Ved. tri-pád- "سه‌پا", Gk. trí-pod- "سه‌پا(یه) (میز)", Lat. tri-ped- "سه‌پا", Lith.] tri-kojis "سه‌پا", Gaul. tri-garanus "دارای سه کلنگ", Alb. tri-dhjetë "سی" (سه دَه) |
| چهار- | *kʷ(e)tru- | Ved. cátuṣ-pád- "چهارپا", Av. caθru-gaoša- "چهارگوش", Gk. tetrá-pod- "چهارپا", Lat. quadru-ped- "چهارپا", Lith.] ketur-kojis "چهارپا" |
| شماره | بازشناخت | بازتاب‌ها |
|---|---|---|
| نخست | *pr̥h₃-wó- | Ved. pūrviyá-, OCS. prĭvŭ,[۸] Pol. pierwszy, Russ. pervyj, Toch. parwät/parwe |
| *pr̥h₃-mó- | Goth. fruma, Lith.] pìrmas,[۸] Latv. pirmais, Lat. prīmus, Osc. perum | |
| other forms | en. fyrst/first,[۸]Hitt. para, Lyc. pri, Av. pairi, vienet-as, paoiriia, Osset. fyccag, farast/farast, Kamviri pürük, Gk. prōtos, Umbr. pert, ON. fyrstr, Gm. furist/Fürst "پیشوا، شاهزاده"; fruo/früh "آغازین", Ir. er/air, Wls. ar, OPruss. pariy, Alb. i parë | |
| دوم | *dwo-teró-[نیازمند منبع] | Skr. dvitīya, Gk. deúteros, Russ. vtoroj[نیازمند منبع] |
| سوم | *tri-tó- | Ved. tr̥tīya-, Gk. trítos, Lat. tertius,[۸]Alb. (i) tretë, Lith.] trečias <*tretias, Russ. tretij[نیازمند منبع] |
| چهارم | *kʷetwr̥-tó- | Gk. tétartos, en. feorþa/fourth, OCS. četvirĭtŭ,[۸]Alb. (i) katërt, Lat. quartus, Lith.] ketvirtas, Russ. chetv'ortyj[نیازمند منبع] |
| پنجم | *penkʷ-tó- | Av. puxδa-, Gk. pémptos,[۸]Lat. quintus, Alb. (i) pestë, Lith.] penktas, Russ. p'atyj[نیازمند منبع] |
| ششم | *sweḱs-tó- | Gk. héktos, Lat. sextus,[۸]Alb.(i) gjashtë, Lith.] šeštas, Russ. šestoj[نیازمند منبع] |
| هفتم | *septm̥-(m)ó- | Gk. hébdomos, Lat. septimus, OCS. sedmŭ,[۸]Lith.] septintas, sekmas, Russ. sed'moj[نیازمند منبع] |
| هشتم | *h₃eḱtōw-ó- | Gk. ógdo(w)os, Lat. octāvus,[۸]Russ. vos'moj, Lith.] aštuntas, ašmas[نیازمند منبع] |
| نهم | *(h₁)newn̥-(n)ó- | Lat. nonus,[۸]Gk. énatos, Russ. dev'atyj, Lith.] devintas[نیازمند منبع] |
| دهم | *deḱm̥-(m)ó- | Ved. daśamá-, Av. dasəma-, Lat. decimus,[۸]Gk. dékatos, Lith.] dešimtas, Russ. desjatyj[نیازمند منبع] |