صنعت معدن ارمنستان (انگلیسی: Mineral industry of Armenia) یکی از بخشهای اصلی اقتصاد ارمنستان است و در سال ۲۰۱۷ ۳۰٫۱ درصد از صادرات آن را به خود اختصاص داده است.[۱]
ارمنستان یکی از تولیدکنندگان عمده مولیبدن است که در برخی از انواع فولاد با کیفیت بالا و آلیاژهای دیگر استفاده میشود. مجتمع مس-مولیبدن زنگزور دارای ذخایر زیادی مولیبدن است که در کانسار کاجاران متمرکز شده است. علاوه بر مولیبدن، ارمنستان دارای ذخایر قابل توجهی از مس و طلا است. ذخایر کوچکتر شامل سرب، نقره و روی هستند و ذخایر معدنی صنعتی از جمله بازالت، خاک دیاتومه، گرانیت، گچ، سنگ آهک و پرلیت را شامل میشود.[۲]
بر اساس گزارش آژانس توسعه ارمنستان، ارمنستان دارای بیش از ۶۷۰ معدن ساختمانی و مواد معدنی است که ۳۰ معدن فلزات اساسی و فلزات گرانبها را شامل میشود.[۳] در بین این معادن حدود ۴۰۰ معدن شامل ۲۲ معدن فلزات اساسی، فلزات رنگین و فلزات گرانبها در حال حاضر در حال بهرهبرداری است.[۳]
در میان ذخایر فلزات اساسی و فلزات گرانبها، ۷ معدن مس-مولیبدن، ۳ معدن مس، ۱۳ معدن طلا و چند فلز طلا، ۲ معدن پلی فلز و ۲ معدن سنگ آهن وجود دارد.[۴]
علاوه بر آن معادنی که در فهرست دولتی منابع معدنی ثبت شده است، ۱۱۵ ذخایر دیگر از ذخایر مختلف کشف شده است.[۵]
در سال ۲۰۱۷، تولید صنعت معدن با ۱۴٫۲ درصد رشد به ۱۷۲ میلیارد درام با قیمتهای فعلی رسید و ۳٫۱ درصد از تولید ناخالص داخلی ارمنستان را تشکیل داد.[۶] علیرغم بحران اقتصادی جهانی در سال ۲۰۰۸، تولید و درآمدهای معدنی در سال ۲۰۰۹ بهطور چشمگیری افزایش یافت، زیرا قیمتهای جهانی مس، طلا و سایر فلزات پایه افزایش یافت.[۷]
در سال ۲۰۰۵، هفده شرکت معدنی و متالورژی در ارمنستان فعال بودند؛ بزرگترین شرکتها سنگ مس و مولیبدن را استخراج میکردند یا طلا را از باطلهها استخراج مینمودند. این کشور همچنین ورق آلومینیومی تولید میکند که بر اساس مواد اولیه وارداتی از روسیه است و صنعتی برای برش الماس با استفاده از مواد اولیه وارداتی دارد. ارمنستان تقریباً هیچ تولید داخلی سوخت ندارد و برای تأمین برق خود به نیروگاه هستهای متسامور و همچنین نیروگاههای برق آبی تکیه دارد. این کشور سوخت مورد نیاز برای نیروگاه هستهای خود و گاز طبیعی را از روسیه وارد میکند.[۸]
ارزش تولید مواد معدنی در سال ۲۰۰۵ بالغ بر ۱۸۰ میلیون دلار یا حدود ۵ درصد از تولید ناخالص داخلی (GDP) بود. معدن و متالورژی غیر آهنی ۵۵ درصد از ارزش تولیدات صنعتی را به خود اختصاص داده است. بخش معدنی ۱۱ درصد از ارزش موجودی سرمایه کشور را به خود اختصاص داده است.[۹]
در سال ۲۰۰۵، در مجموع، حجم سنگ معدن فلزی استخراج شده کاهش یافت، اگرچه تولید سنگ معدن غیرفلزی افزایش یافت. حجم تولید در هر دو بخش متالورژی آهنی و غیر آهنی در مقایسه با تولید در سال ۲۰۰۴ افزایش یافته است. حجم تولید تک کالاهای معدنی با توجه به تولید در سال ۲۰۰۴ بسته به کالا متفاوت است.[۱۰]
در سال ۲۰۱۷، صادرات محصولات معدنی (بدون احتساب فلزات گرانبها و سنگها) به میزان ۴۶٫۹٪ افزایش یافت و به ۶۹۲ میلیون دلار رسید که معادل ۳۰٫۱٪ از کل صادرات بود.[۱۱] از نظر ارزش، الماسهای برشخورده اصلیترین کالای معدنی صادراتی کشور بودند و پس از آن مس و سنگ معدنها و سربارهها قرار داشتند که در میان آنها سنگهای معدن مولیبدن و کنسانترههای آن بیشترین ارزش را داشتند. این کشور صادرات قابل توجهی از آهن و فولاد داشت که عمدتاً یا بهعنوان حملونقل مجدد یا ضایعات بودند، چرا که ارمنستان صنعت فولاد داخلی نداشت.[۱۲]