غلام

غلام (به انگلیسی: The page) واژه‌ای عربی متضاد با کنیز در زنان است و به معنای برده با خدمتکار مذکر می‌باشد. غلام به مردانی گفته می‌شد که از کودکی تا جوانی به خدمت‌گزاری یا جنگاوری سلاطین می‌پرداختند و گاه مقام‌های به بالایی نیز می‌رسیدند. هم اکنون برخی از آفریقایی ها غلام یا به اصطلاح برده آمریکایی ها و سایر اروپاییان هستند. هر چقدر ارزش غلامان از نظر زور بازو و مهارت و دانش بیشتر باشد ارزش بیشتری دارند. در گذشته شغل برده فروشی از آفریقا به امریکا بسیار پر رونق بوده است. امیدواریم به زودی هیچکس برده دیگری نباشد.

تعریف

[ویرایش]

غلام مفهوم پسر نوجوانی بین سنین ۱۴ تا ۲۱ سال را می‌رساند. به خدمتکار مذکر کوچکتر صبی و به خدمتکار بزرگتر شاب گفته می‌شد.[۱]

تاریخچه

[ویرایش]

در دربار پادشاهان سامانی و سلاطین غزنوی، غلامانی که به کارهای ساده‌ای مانند ساقی‌گری، آبداری، شربت‌داری، جامه‌داری، رکابداری و اسلحه‌داری می‌پرداختند، غلامان «سراپا سرایی» نامیده می‌شدند. [۲]

تربیت غلام

[ویرایش]

از اولین روز خدمت غلام تا پیری او، تربیت غلام با ترتیب خاصی پیگیری می‌شده‌است. در سال اول غلام اجازه سواری نداشته و پیاده خدمت می‌کرده‌است. پس از یک سال، با تصویب حاجب، به غلام اسب و لگام و تسمه می‌داده‌اند. در سال سوم غلام اجازه داشته که خنجری ببندد و در سال چهارم، قبا و گرزی به وی می‌داده‌اند. از آن پس غلام به رتبه «وثاق باشی» ارتقا یافته و غلامانی زیر نظر او کار می‌کرده‌اند. مراتب بعدی ترقی غلام، «خیل باشی» و سرانجام «حاجب» بوده‌است. گاه حاجب اگر لیاقت داشت، در ۳۵ سالگی به امیری می‌رسید. [۳]


عشق به غلام

[ویرایش]

شاهان و اربابان به غلام‌های زیبا روی خود که از ۱۴ سال به بالا بودن و زیبای داشتن علاقه شدیدی داشتن و با آنان عشق بازی داشتند و بیشتر این غلامان را از طریق غرامت‌های جنگی به دست می‌آوردند مانند جنگ‌های که در دوران قاجار روی داد و شاهان قاجار غلامان زیادی داشتند و بسیار از عراب نیز غلام داشتند که غلام‌های خود را از جنگ‌ها به دست می‌آوردند.

غلامان مشهور

[ویرایش]

از میان غلامان غزنوی این افراد به امیری و سپهسالاری رسیدند.[۴]

پانویس

[ویرایش]
  1. دهخدا، لغتنامه دهخدا.
  2. سهیلی، احمد (۱۳۵۴). محمود و ایاز. تهران: دانش سعدی. ص. ۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ فوریه ۲۰۲۴. دریافت‌شده در ۸ فوریه ۲۰۲۴.
  3. سهیلی، احمد (۱۳۵۴). محمود و ایاز. تهران: دانش سعدی. ص. ۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ فوریه ۲۰۲۴. دریافت‌شده در ۸ فوریه ۲۰۲۴.
  4. سهیلی، احمد (۱۳۵۴). محمود و ایاز. تهران: دانش سعدی. ص. ۲.[پیوند مرده]

منابع

[ویرایش]
  • دهخدا، علی‌اکبر. «غلام». لغتنامه دهخدا. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ آوریل ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۹ فروردین ۱۳۹۱.
  • سهیلی، احمد (شهریور ۱۳۳۰). «محمود و ایاز». ماهنامه یغما: ادبی، علمی، تاریخی، اجتماعی و انتقادی. تهران (۴۰). بیش از یک پارامتر |نویسنده= و |نام خانوادگی= داده‌شده است (کمک)

پیوند به بیرون

[ویرایش]