فلسفه اسلامی معاصر برخی از گرایشها و جریانات فلسفه اسلامی قرون وسطایی (فلسفه اولیه اسلامی) را احیا میکند، بهطور برجسته: کشمکش بین دیدگاههای معتزله و اشاعره در علم و شرع در باب اخلاقیات، و وظیفه مسلمانان و نقش اسلام در جامعهشناسی معرفت و در شکل دادن به عرفهای اخلاقی و قانونی، بخصوص در فقه و احکام جهاد (یا «جنگ مشروع»).
چهرههای کلیدی از مناطق مختلف، که بیانگر گرایشها و جریانات مهم هستند شامل اینها میشود: