فناوری پوشیدنی

فناوری پوشیدنی یا تکنولوژی پوشیدنی (به انگلیسی: Wearable Technology)، یک دستگاه الکتریکی هوشمند (وسیله‌ای الکترونیکی مجهز به میکرو کنترولر) است که نزدیک یا روی سطح پوست قرار می‌گیرد. این دستگاه توانایی شناسایی و جمع‌آوری، تجزیه و تحلیل و انتقال اطلاعات را دارد. به‌طور مثال اطلاعاتی در مورد علائم حیاتی بدن موجود زنده یا هر نوع اطلاعات محیطی دیگر که می‌توانند بلافاصله در اختیار کاربر قرار گیرند.[۱][۲][۳]

دستگاه‌های پوشیدنی مثل ابزارک‌های ورزشی و سلامت، نمونه‌ای از اینترنت اشیاء هستند که می‌توانند با استفاده از حسگرها، نرم‌افزار و برقراری ارتباط از طریق اینترنت بدون دخالت انسان به تبادل اطلاعات با اپراتور، کاربر و دیگر دستگاه‌ها بپردازند.[۴] بعضی از آنها به سیستم عامل‌های معروفی مثل اندروید و آی او اس مجهزند و بعضی نیز سیستم عامل مربوط به خود را دارند.[۵]

فناوری پوشیدنی دارای انواع و گونه‌های مختلفی است که با پیشرفت هر روزه فناوری گسترش پیدا می‌کنند و در حوزه عمومی، ساعت‌های هوشمند و گجت‌های سلامت و ورزشی طرفداران زیادی دارند. جدا از کاربردهای تجاری، فناوری پوشیدنی در سیستم‌های ناوبری، منسوجات پیشرفته و خدمات و مراقبت‌های بهداشتی نیز حضور دارد و روز به روز فراگیرتر می‌شود.

تاریخچه

[ویرایش]

ساعت مچی که تنها کاربردش اطلاع از زمان بود را می‌توان جد بزرگ فناوری‌های پوشیدنی که امروزه می‌بینیم به حساب آورد. در سال ۱۵۰۰ میلادی مخترع آلمانی پیتر هنلین (Peter Henlein) ساعت‌های کوچکی ساخت که می‌شد به عنوان گردنبند پوشید. یک قرن بعد، مردها شروع به قرار دادن ساعت‌های خود در جیب جلیقه‌هایشان کردند و به‌سرعت متداول و به مد روز تبدیل شد و به این ترتیب ساعت‌های جیبی ساخته شدند. ساعت مچی در اواخر دهه ۱۶۰۰ استفاده می‌شد، اما بیشتر توسط بانوان و بعنوان دستبند به کار می‌رفت. با گذشت زمان، ساعت‌ها کوچکتر و دقیق‌تر شدند.

فناوری پوشیدنی
یک نمونه ساعت جیبی

در سال ۱۹۰۴ یک خلبان و مخترع برزیلی به‌نام آلبرتو سانتوس دومون (Alberto Santos-Dumont) در استفاده از ساعت مچی پیشگام شد. دومون ساعتی طراحی کرد که روی مچ دست بسته می‌شد و در هنگام خلبانی می‌توانست به‌راحتی و بدون دردسر ساعت را بخواند. تجربه دومون ثابت کرد که مچ دست مکان مناسبی برای قرار گرفتن یک ساعت است.

مردم شروع به استفاده از ساعت مچی در هر مناسبت کردند؛ از ابزاری که به آنها کمک می‌کرد تا در بازی‌های قمار برنده شوند، حلقه‌هایی که توسط تاجران به عنوان وسیله محاسباتی به‌کار می‌رود، هدست‌های الکترونیکی که در سینماها استفاده می‌شوند یا دوربینی که به یک پرنده وصل می‌شود تا عکس‌های هوایی بگیرید.

فناوری‌های پوشیدنی در زندگی روزمره فراگیر شده‌اند و پیشگامان توسعه این فناوری سعی در تقویت و گسترش کارایی آن دارند. هر روز بر تعداد پوشیدنی‌هایی که به‌عنوان لوازم جانبی تخصصی برای حوزه‌های مختلف ساخته می‌شوند افزوده می‌شود، به‌طور مثال: ثبت و بررسی فعالیت‌های معمولی با استفاده از ابزارک‌های شخصی کوچک و قابل حمل، مثل مسافت طی شده، تعداد قدم‌ها و ضربان قلب و …

یکی دیگر از نمونه‌های اولیه فناوری پوشیدنی که پیش از دوران مدرن کنونی به‌طور گسترده استفاده می‌شد، ساعت ماشین حساب بود که در دهه ۱۹۸۰ میلادی عرضه شد.[۶] یک فناوری پوشیدنی قدیمی‌تر سمعک بود. در ایران و در حوزه فناوری‌های پوشیدنی "جشنواره لباس آینده و فناوری در پوشیدنی‌ها" در سال ۱۴۰۰ برای اولین بار[۷] برگزار شد.

نمونه‌های اولیه

[ویرایش]

در بین سال‌های ۱۹۹۵ تا ۱۹۹۷، در آزمایشگاه رسانه دانشگاه MIT تحقیقاتی در زمینه جمع‌آوری، ذخیره و بررسی داده‌های فیزیولوژیکی با استفاده از پوشیدنی‌ها انجام و محصولاتی طراحی و ساخته شد. این کفش‌ها، جواهرات و لوازم جانبی پوشاک، اطلاعات مختلف مربوط به وضعیت افراد را از طریق حسگرها، دوربین‌ها و سایر دستگاه‌هایشان جمع‌آوری می‌کردند.[۸][۹][۱۰][۱۱]

در سال ۲۰۰۹، تیمی از کمپانی سونی اریکسون برای شرکت در مسابقات طراحی پوشاک دیجیتال، با کالج مد لندن همکاری کرد و یک لباس مهمانی با فناوری بلوتوث طراحی کردند که هنگام دریافت تماس روشن می‌شد. این لباس در آن مسابقات برنده جایزه اصلی شد.[۱۲]

فناوری پوشیدنی
چند نمونه مچ‌بند (دستبند) هوشمند ورزشی: نایکی مدل Fuel، فیت باگ مدل Orb، جابون مدل Up، فیت بیت

در همان سال زک اسمیت (Zach “Hoeken” Smith) شلواری که کیبورد می‌شد را طراحی کرد.

انستیتوی ملی Tyndall در کشور ایرلند یک بستر «مانیتور بیمار از راه دور غیر مزاحم» طراحی کرد که برای ارزیابی وضعیت بیمار از حسگرهایی استفاده می‌کردند.[۱۳]

شرکت CuteCircuit، لباس‌هایی را برای خواننده معروف کیتی پری (Katy Perry) طراحی کرد که دارای LED بودند و رنگ ال ای دی‌های این لباس در مکان‌های مختلف مثل صحنه و فرش قرمز تغییر رنگ می‌دادند.[۱۴] در سال ۲۰۱۲ نیز کمپانی CuteCircuit اولین لباس جهان که توییت‌ها را نمایش می‌داد طراحی کرد.[۱۵]

در سال ۲۰۱۴، دانشجویان فارغ‌التحصیل دانشکده هنر Tisch در نیویورک یک هودی طراحی کردند که پیام‌های متنی از قبل برنامه‌ریزی شده و با حرکات و ژست خاص بدن هماهنگ شده بودند، ارسال می‌کرد.[۱۶]

در همان سال، نمونه‌های اولیه عینک‌های دیجیتال موسوم به سامانه هاد با نمایشگر (HUD) رونمایی شدند.[۱۷]

ارتش آمریکا در کلاه سربازان خود نمایشگری که با استفاده از فناوری به نام اپتیک هولوگرافی (holographic optics) کار می‌کند، بهره می‌برد.[۱۸]

در سال ۲۰۱۰، گوگل شروع به تولید نمونه‌های اولیه از یک عینک با قابلیت نمایش به نام گوگل گلس کرد که در مارس ۲۰۱۳ عرضه شد.[۱۹]

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ Düking, Peter; Achtzehn, Silvia; Holmberg, Hans-Christer; Sperlich, Billy (2018-05-19). "Integrated Framework of Load Monitoring by a Combination of Smartphone Applications, Wearables and Point-of-Care Testing Provides Feedback that Allows Individual Responsive Adjustments to Activities of Daily Living". Sensors (Basel, Switzerland). 18 (5). doi:10.3390/s18051632. ISSN 1424-8220. PMC 5981295. PMID 29783763.
  2. ↑ Düking, Peter; Hotho, Andreas; Holmberg, Hans-Christer; Fuss, Franz Konstantin; Sperlich, Billy (2016). "Comparison of Non-Invasive Individual Monitoring of the Training and Health of Athletes with Commercially Available Wearable Technologies". Frontiers in Physiology. 7: 71. doi:10.3389/fphys.2016.00071. ISSN 1664-042X. PMC 4783417. PMID 27014077.
  3. ↑ "Digital object identifier". Wikipedia (به انگلیسی). 2020-06-30.
  4. ↑ O’Donoghue, John; Herbert, John; Sammon, David (2008). Helal, Sumi; Mitra, Simanta; Wong, Johnny; Chang, Carl K.; Mokhtari, Mounir (eds.). "Patient Sensors: A Data Quality Perspective". Smart Homes and Health Telematics. Lecture Notes in Computer Science (به انگلیسی). Berlin, Heidelberg: Springer: 54–61. doi:10.1007/978-3-540-69916-3_7. ISBN 978-3-540-69916-3.
  5. ↑ «تاریخچه فناوری پوشیدنی و پیشرفت‌هایی که در سال‌های اخیر کرده‌است». فرانو. ۲۰۲۰-۰۵-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۱۴.
  6. ↑ «Computer: Table of Contents - February 1997». wearcam.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۱۴.
  7. ↑ «سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران جشنواره تخصصی «لباس و مد» برگزار می‌کند». http://www.pana.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۱۴. پیوند خارجی در |وبگاه= وجود دارد (کمک)
  8. ↑ "Wearable technology". Wikipedia (به انگلیسی). 2020-07-06.
  9. ↑ Picard, R. W.; Healey, J. (1997-12-01). "Affective wearables". Personal Technologies (به انگلیسی). 1 (4): 231–240. doi:10.1007/BF01682026. ISSN 1617-4917.
  10. ↑ "Wearable technology". Wikipedia (به انگلیسی). 2020-07-06.
  11. ↑ "Wearable technology". Wikipedia (به انگلیسی). 2020-07-06.
  12. ↑ «Does the Bluetooth dress signal the future of fashion?». LA Times Blogs - All The Rage (به انگلیسی). ۲۰۰۹-۰۶-۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۱۴.
  13. ↑ «Tyndall National Institute - Excellence in ICT Research». www.tyndall.ie. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۱۴.
  14. ↑ «Costume Institute Gala 2010». British Vogue (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۱۴.
  15. ↑ "PHOTOS: Introducing The Twitter Dress". HuffPost (به انگلیسی). 2012-11-02. Retrieved 2020-07-14.
  16. ↑ Restauri, Denise. "The Brains Behind The Hoodie That Texts". Forbes (به انگلیسی). Retrieved 2020-07-14.
  17. ↑ Eisenberg، Anne (۲۰۰۹-۰۴-۲۵). «Inside These Lenses, a Digital Dimension» (به انگلیسی). The New York Times. شاپا 0362-4331. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۱۴.
  18. ↑ Eisenberg، Anne (۲۰۰۹-۰۴-۲۵). «Inside These Lenses, a Digital Dimension» (به انگلیسی). The New York Times. شاپا 0362-4331. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۱۴.
  19. ↑ "These early Google Glass prototypes looked (even more) awkward". Engadget (به انگلیسی). Retrieved 2020-07-14.

پیوند به بیرون

[ویرایش]