قانون علیت (پراکریتی)

ساتکاریاوادا (سانسکریت: सत्कार्यवाद)، خلقت به منزله معلولی است که در خود علت مستتر بوده‌ است.[۱]

قانون علیت

[ویرایش]

بر اساس قانون علیت، معلول آشکار در علت از قبل وجود دارد؛ و علت اصلی مادی هر چیزی که درک می‌شود پراکریتی است.

ساتکاریاوادا

[ویرایش]

ساتکاریاوادا (Satkāryavāda) نظریه سامخیا از معلول پیشین است؛ که بیان می‌کند: معلول «کاریا» از قبل در علت مادی خود که سات است وجود دارد و بنابراین هیچ چیز جدیدی به وجود نمی‌آید.

دو مفهوم اساسی

[ویرایش]
  • Sat (सत्) - وجود
  • کاریا (कार्य) - اثر آشکار

چیزی که وجود دارد (سات)، نمی‌تواند از نیستی سرچشمه بگیرد (اسات).

پنج دلیل

[ویرایش]

پنج دلیل برای اینکه معلول باید در علت مادی آن وجود داشته باشد:

  1. asadkarnat آنچه نیست تولید نمی‌شود.
  2. upadana grahanat معلول مستلزم علت مادی است.
  3. sarvasambhavabhavat همه چیز از همه چیز ناشی نمی‌شود.
  4. saktasya-sakya-karnat علت تنها چیزی را تولید می‌کند که با بالقوه آن مطابقت دارد.
  5. karanabhavat - معلول ماهیت علت دارد.

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. ادیان و مکتبهای فلسفی هند جلد اول، تألیف داریوش شایگان – تهران: امیر کبیر 1386 صفحه 323.