قربانیان حملات ۱۱ سپتامبر

دود سیاه بر فراز منهتن از برج‌های دوقلو بلند می شود
نیروهای امدادی از میان آوار و دود در سایت مرکز تجارت جهانی بالا می‌روند و پرچم آمریکا در سمت چپ به اهتزاز درآمده‌است.
بخشی از پنتاگون سوخته و فرو ریخته و فضای داخلی ساختمان نمایان شده است
قطعه‌ای از بدنه فلزی پرواز شماره ۹۳ با دو پنجره
هنگام غروب آفتاب، آب نورانی به استخر جنوبی بنای یادبود ۱۱ سپتامبر می‌ریزد و مرکز تجارت جهانی یک و دیگر آسمان‌خراش‌های شیشه‌ای در پس‌زمینه بالا می‌آیند.

حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ باعث مرگ ۲۹۹۶ نفر از جمله ۲۹۷۷ قربانی و ۱۹ هواپیماربایی شد که دست به خود–دیگرکشی زدند. در نتیجه این حملات، هزاران[الف] نفر دیگر زخمی شدند.[۳][۴] هنگامی که برج های دوقلوی مجموعه مرکز تجارت جهانی در منهتن جنوبی مورد حمله قرار گرفت، شهر نیویورک با ۱۶۰۰ قربانی از برج شمالی و حدود هزار قربانی از برج جنوبی، بیش ترین آمار تلفات را به خود اختصاص داد. دویست مایل آن‌طرف‌تر، در جنوب غربی شهرستان آرلینگتون ایالت ویرجینیا، ۱۲۵ نفر دیگر در پنتاگون کشته شدند.[۵][۶][۷] ۲۶۵ نفر باقی مانده شامل نود و دو مسافر و خدمه پرواز شماره ۱۱ امریکن ایرلاینز، شصت و پنج نفر در پرواز شماره ۱۷۵ یونایتد ایرلاینز، شصت و چهار نفر در پرواز شماره ۷۷ امریکن ایرلاینز و چهل و چهار نفر در پرواز شماره ۹۳ خطوط هوایی یونایتد بودند. حمله به برج تجارت جهانی به تنهایی[ب] ۱۱ سپتامبر را به مرگبارترین اقدام تروریستی در تاریخ بشر تبدیل کرد.[۹]

بیشتر کشته شدگان غیرنظامی بودند، به جز ۳۴۳ عضو سازمان آتش‌نشانی شهر نیویورک و ۷۱ افسر مجری قانون که در مرکز تجارت جهانی و بر روی زمین در شهر نیویورک جان باختند؛[۱۰] یک افسر اجرای قانون سازمان خدمات ماهی و حیات وحش ایالات متحده که در اثر سقوط پرواز شماره ۹۳ خطوط هوایی یونایتد به مزرعه ای در نزدیکی شنکزویل، پنسیلوانیا جان خود را از دست داد؛[۱۱] ۵۵ پرسنل نظامی که در پنتاگون در شهرستان آرلینگتون ویرجینیا جان باختند؛[۱۲] و ۱۹ تروریستی که در چهار هواپیما کشته شدند. دست‌کم ۱۰۲ کشور در این حملات شهروندان خود را از دست دادند.[۱۳][۱۴][۱۵]

در ابتدا، تأیید شد که در مجموع ۲٬۶۰۳ قربانی در محل مرکز تجارت جهانی کشته شده‌اند.[۱۶] در سال ۲۰۰۷، دفتر پزشکی قانونی شهر نیویورک شروع به اضافه کردن افرادی به آمار رسمی مرگ و میر کرد که در اثر بیماری‌های ناشی از قرار گرفتن در معرض گرد و غبار از محل جان خود را از دست دادند. اولین قربانی از این دست یک زن، یک وکیل حقوق مدنی بود که در فوریه ۲۰۰۲ در اثر یک بیماری مزمن ریوی درگذشته بود.[۱۷] در سپتامبر ۲۰۰۹، این دفتر مردی را اضافه کرد که در اکتبر ۲۰۰۸ مرد[۱۸] و در ۲۰۱۱، یک حسابدار مرد که در دسامبر ۲۰۱۰ مرده بود، به این آمار اضافه شد.[۱۹] این در حالی است که شمار قربانیان از محل مرکز تجارت جهانی به ۲٬۶۰۶ نفر[۴] و مجموع قربانیان ۱۱ سپتامبر به ۲٬۹۹۶ نفر رسیده‌است.

در اوت ۲۰۱۳، مقامات پزشکی به این نتیجه رسیدند که ۱۱۴۰ نفر که در زمان حملات در منهتن جنوبی کار، زندگی یا تحصیل می‌کردند، در نتیجه «قرار گرفتن در معرض سموم در محل مرکز تجارت جهانی» به سرطان مبتلا شده‌اند.[۲۰] در سپتامبر ۲۰۱۴، گزارش شد که بیش از ۱۴۰۰ امدادگر که در روزها و ماه‌های پس از حملات به صحنه واکنش نشان داده بودند، جان خود را از دست داده‌اند.[۲۱] دست کم ۱۰ بارداری در نتیجه ۱۱ سپتامبر از دست رفت.[۲۲] نه اف‌بی‌آی و نه شهر نیویورک به‌طور رسمی تلفات حملات ۱۱ سپتامبر را در آمار جنایی خود در سال ۲۰۰۱ ثبت نکردند و اف‌بی‌آی در یک تکذیب‌نامه اعلام کرد که «تعداد کشته‌ها به قدری زیاد است که ترکیب آن با آمار جنایات معمول، باعث ایجاد یک اثر داده پرت و چولگی آمارها در تحلیل‌ها خواهد شد.»[۲۳][۲۴]

تخلیه

[ویرایش]

بیشتر ساختمان‌های بلند در ایالات متحده در آن زمان برای تخلیه کامل در طول بحران، حتی پس از بمب‌گذاری مرکز تجارت جهانی در سال ۱۹۹۳ طراحی نشده بودند. همچنین در آتش‌سوزی در ساختمان‌های بلندمرتبه، اعلام این که «افراد تا زمانی که در نزدیکی محل آتش‌سوزی نباشند، در دفاتر خود بمانند» جزئی از فرایند معمول بود.[۲۵] با این حال، پس از اینکه تخلیه کامل برج‌ها در حمله سال ۱۹۹۳ ده ساعت طول کشید، موارد متعددی به ساختمان‌ها و طرح‌های تخلیه اضافه شد. تکرارکننده‌های رادیویی برای بهبود ارتباطات در برج‌ها نصب شدند، چراغ‌های اضطراری مجهز به باتری نصب شدند و مانورهای آتش‌نشانی برگزار شد. گزارش‌ها حاکی از آن است که افرادی که برای هر دو حمله سال‌های ۱۹۹۳ و ۲۰۰۱ تخلیه شده‌اند، اعلام کرده‌اند که برای تخلیه سال ۲۰۰۱ آمادگی بهتری داشتند.[۲۶] حداقل دو نفر که در هر دو سال ۱۹۹۳ و ۲۰۰۱ تخلیه شده بودند بعداً گزارش دادند که آن‌ها پس از سال ۱۹۹۳ با آوردن یک مورد مانند چراغ قوه یا یک کیسه آمادگی اضطراری با خود برای تخلیه بالقوه آماده شده بودند.[۲۷]

هر دو برج ۱۱۰ طبقه، سه پلکان را در هسته مرکزی خود جای داده بودند. در طبقات تعمیر و نگهداری، شامل آسانسور و ماشین آلات تهویه (مانند برخی از طبقاتی که پرواز ۱۷۵ با برج جنوبی برخورد کرد)، پلکان‌های شمالی و جنوبی وارد راهروهایی می‌شدند که از شمال و جنوب تا پلکان‌هایی که تجهیزات سنگین را دور می‌زدند امتداد داشت. این سه پلکان که A, B و C نام داشتند، به بلندی خود ساختمان‌ها بودند و عرض دو پلکان ۴۴ اینچ (۱۱۰ سانتی‌متر) و عرض پلکان سوم ۵۶ اینچ (۱۴۰ سانتی‌متر) بود. در برج شمالی پله‌ها تقریباً ۷۰ پا از هم فاصله داشتند، در حالی که فاصله بین پله‌ها در برج جنوبی ۲۰۰ پا بود.[۲۸]

نقشه حملات مرکز تجارت جهانی (هواپیماها به مقیاس کشیده نشده‌اند.)

بلافاصله پس از این حملات، رسانه‌ها گزارش دادند که ممکن است ده‌ها هزار نفر کشته شده باشند. تخمین تعداد افراد حاضر در برج‌های دوقلو در آن روز صبح بین ۱۴٬۰۰۰ تا ۱۹٬۰۰۰ نفر است. مؤسسه ملی فناوری و استانداردها مشخص کرد که در زمان حملات حدود ۱۷۴۰۰ غیرنظامی در مجموعه مرکز تجارت جهانی حضور داشته‌اند.[۲۹] طبق آمار شمارنده گیت‌های ورودی اداره بنادر، تعداد افراد حاضر در برج‌های دوقلو تا ساعت ۱۰:۳۰ صبح ۱۴٬۱۵۴ نفر بوده‌است.[۳۰]

تقریباً تمام مرگ‌ها در برج‌های دوقلو، در طبقات به دام افتاده در اثر برخورد هواپیما رخ داده‌است، اما مشخص نیست که در زمان برخورد به برج‌ها، چند نفر در آن طبقات بوده‌اند. اطلاعات موجود نشان می‌دهد که بین ۱۳۴۴[۳۱] تا ۱۴۲۶[۳۲] نفر طبقات ۹۲ تا ۱۱۰ برج شمالی را در زمان برخورد پرواز شماره ۱۱ امریکن ایرلاینز به آسمان خراش در ساعت ۰۸:۴۶ اشغال کرده‌اند که هیچ‌کدام از آن‌ها زنده نمانده‌اند. بین ۵۹۹[۳۳] تا ۶۹۰[۳۴] نفر در طبقات ۷۷ تا ۱۱۰ برج جنوبی حضور داشتند که در ساعت ۰۹:۰۳ توسط پرواز شماره ۱۷۵ یونایتد ایرلاینز مورد اصابت قرار گرفت و تنها ۱۸ نفر نجات یافتند.

محققان در سال ۲۰۰۸ در مصاحبه با ۲۷۱ بازمانده دریافتند که تنها حدود ۸٫۶ درصد به محض اعلام هشدار فرار کرده‌اند در حالی که حدود ۹۱٫۴ درصد برای منتظر ماندن برای اطلاعات بیشتر یا انجام حداقل یک کار اضافی (جمع‌آوری وسایل / تماس با یکی از اعضای خانواده) عقب مانده‌اند. این مصاحبه‌ها همچنین نشان داد که ۸۲ درصد از کسانی که در حال تخلیه بودند، حداقل یک بار در طول مسیر خود به سمت پایین، به دلیل ازدحام در پله‌ها، برای استراحت، یا به دلیل شرایط محیطی (دود/آوار/آتش/آب) توقف کردند.[۳۵] مانع دیگر بر سر راه تخلیه مرکز تجارت جهانی این بود که با برخورد هواپیماها، نیروی ضربه باعث شد تا ساختمان‌ها به اندازه کافی تغییر جهت دهند که درها در چهارچوب گیر کرده و راه پله‌ها توسط تخته‌های شکسته دیوار خشک[۳۶] مسدود شود و ده‌ها نفر در سراسر ساختمان‌ها که بیشتر در طبقات نزدیک به مناطق ضربه خورده بودند، گرفتار شوند. قطع ارتباطات نیز تخلیه کارگران و کارمندان را با مشکل مواجه کرد، به طوری که یکی از بازماندگان چندین بار از برج جنوبی با پلیس تماس گرفت و دو بار پشت خط و در حالت انتظار قرار گرفت، چرا که اپراتورهای پلیس از آنچه در حال رخ دادن بود آگاهی نداشتند و از میزان تماس‌ها و گاهی تکرار اطلاعات نادرست دچار سردرگمی می‌شدند. مشکلات ارتباطی نیز به این صورت دیده می‌شد که اولین امدادگران در صحنه، از کانال‌های رادیویی مختلف برای برقراری ارتباط استفاده می‌کردند، فرکانس‌های آن‌ها دچار اختلال می‌شد یا از کار افتاده بودند، و تعدادی نیز خارج از شیفت به محل حادثه آمده و بی‌سیم خود را به همراه نداشتند.[۲۶]

برج شمالی

[ویرایش]

چند لحظه پس از برخورد پرواز شماره ۱۱، اداره بنادر دستور تخلیه کامل برج شمالی را صادر کرد، دستوری که فقط کسانی که پایین‌تر از طبقه ۹۲ بودند می‌توانستند آن را اجرا کنند. با این حال، تقریباً ۸۰۰۰ نفری که می‌توانستند پایین بیایند با یک سناریوی دلخراش مواجه شدند. هیچ‌کدام از برج‌ها برای تسهیل تخلیه انبوه طراحی نشده بودند و هر کدام از برج‌ها تنها سه راه‌پله داشتند که به سطح زمین پایین می‌آمدند. برای هر کسی بالاتر از طبقه ۹۱، فرار غیرممکن بود و یکی از قربانیان پس از برخورد اولین هواپیما به پلیس اطلاع داد که پله‌ها برای طبقه ۱۰۶ غیرقابل دسترس هستند.[۳۷] یک مطالعه مدل‌سازی کامپیوتری که پس از این حملات انجام شد، پیش‌بینی کرد که تخلیه برج برای ۸۲۳۹ نفر حدود ۱ ساعت و ۲۷ دقیقه ± ۲ دقیقه طول خواهد کشید. این مدل‌سازی همچنین نشان داد که اگر راه‌پله B در کل ساختمان دست نخورده باقی مانده بود، تمام ۱۰۴۹ بازمانده پیش‌بینی شده می‌توانستند با گذشت ۲ دقیقه بیشتر از زمان پیش‌بینی‌شده، تخلیه شوند.[۳۸] حداقل ۷۷ نفر در طبقات ۸۸ تا ۹۰ توسط گروهی از افسران اداره بنادر آزاد شدند: مدیر ساخت وساز فرانک دی مارتینی، بازرس ساختمان پابلو اورتیز، مهندس مک هانا، هماهنگ‌کننده محیط زیست پیت نگرون و دستیار مدیر کل کارلوس اس. دا کاستا.[۳۶] تنها چند دقیقه پس از برخورد هواپیما، امدادگران به مرکز تجارت جهانی رسیدند و شروع به سازماندهی تیم‌هایی برای کمک به تخلیه برج شمالی کردند.[۳۹]

دو بازمانده پس از فروریختن برج‌ها با غبار پوشیده شده‌اند.

برج جنوبی

[ویرایش]
خودداری از صدور دستور تخلیه کامل، تا ۱۷ دقیقه پس از برخورد هواپیما به برج شمالی، تصمیمی بود که بیشترین انتقاد را به دنبال داشت.[۴۰]

در همین حال، در برج جنوبی، تقریباً همه ۸۶۰۰ نفر ساکن آن بلافاصله فهمیدند که اتفاقی جدی در ساختمان مجاور رخ داده‌است. صدای برخورد هواپیمای مسافربری توسط بیش از ۴۰۰۰ نفر شنیده شد. برخی از کسانی که پرواز شماره ۱۱ را درست قبل از برخورد با برج شمالی دیده بودند، فکر می‌کردند که هواپیما در مسیر برخورد به ساختمان آن‌ها قرار گرفته، و گلوله‌های آتشین ناشی از سقوط بلافاصله پس از آن توسط کارکنان بی شماری در طرفین رو به برج شمالی مشاهده شد. کارگران، در حالی که نمای شمالی و غربی ساختمان بر اثر برخورد آوار در حال آسیب دیدن بود[۴۱] و تعدادی از پنجره‌ها بر اثر موج انفجار شکستند، مجبور به نشستن و پناه‌گرفتن شدند. هنگامی که بالای برج جنوبی توسط دود غلیظی که به سمت جنوب شرقی می‌وزید پوشیده شد، بسیاری از مردم شاهد پریدن کارکنان اداری ناامید از برج در حال سوختن بودند.[۴۲] فاجعه در برج شمالی حتی توسط تعدادی از افراد در برج جنوبی به صورت فیزیکی درک شد. بازماندگان از برج جنوبی گزارش دادند که وقتی اولین هواپیما به برج‌های دوقلو برخورد کرد، ساختمان آنها لرزید و دود ناشی از برج شمالی، از طریق کانال‌های تهویه به برج جنوبی نفوذ کرد.[۴۳] کسانی که در همان ارتفاع آتش‌سوزی در برج شمالی قرار داشتند، می‌توانستند گرمای شدیدی را که در طبقاتشان ساطع می‌شد، احساس کنند.[۴۴] پوشش رسانه‌ای، تماس‌های تلفنی و شفاهی به سرعت هر کسی را از جدیت آنچه در حال رخ دادن بود آگاه کرد. نیمی از آنها شخصاً معتقد بودند که زندگی آنها در خطر است.[۴۵]

به دلیل اتفاقی که برای برج شمالی افتاد، بسیاری از مردم برج جنوبی تصمیم به تخلیه به عنوان یک اقدام احتیاطی گرفتند. با این حال، مانع اصلی این روند این بود که برای ۱۷ دقیقه بین برخوردهای پرواز ۱۱ و پرواز ۱۷۵، هنوز مشخص نشده بود که یک حمله تروریستی در حال رخ دادن است. تصور اولیه بسیاری از افراد این بود که برخورد اول صرفاً یک تصادف بوده‌است،[۴۶] و حتی کسانی که گمان می‌کردند این یک حمله عمدی بر اساس پرواز آن بوده‌است، از این موضوع مطمئن نبودند. به همین دلیل، اداره بنادر در برج جنوبی تخلیه کامل ساختمان را آغاز نکرد، در عوض تصمیم گرفت از طریق سیستم آوابر داخل ساختمان برج جنوبی و نگهبانان امنیتی این خبر را منتشر کند که کارمندان در دفاتر خود بمانند.[۴۷] یک پیک برج جنوبی به خبرنگاران گفت که پس از اولین برخورد تصمیم به ترک گرفته‌است، و در حین خروج صدایی از دستگاه آوابر شنید که می‌گفت: «ساختمان امن است. امن‌ترین مکان داخل ساختمان است؛ آرام باشید و ساختمان را ترک نکنید.» افرادی که پیام را نادیده گرفتند، در لابی با برخی از مقالات اداره بنادر مواجه شدند و مقامات به آن‌ها گفتند که به طبقات مربوطه خود بازگردند.[۴۸] در یک مکالمه رادیویی که در عرض سه دقیقه پس از اولین برخورد ضبط شد، مدیر برج جنوبی به همتای خود در برج شمالی گفت که تا زمانی که "رئیس سازمان آتش نشانی یا هر کسی" به‌طور کامل اعلام نکرده باشد، دستور تخلیه نخواهد داد.[۴۹] این کار به منظور جلوگیری از ازدحام بیش از حد در طبقات همکف و میدانی انجام شد که بیم آن می‌رفت عملیات تخلیه و نجات در برج شمالی را کند کند.[۵۰]

با وجود این اعلان‌ها، هزاران نفر به تخلیه برج جنوبی ادامه دادند. بیش از ۳۵۰۰ نفر بین طبقات ۷۷ تا ۱۱۰ در محل حضور داشتند[۵۱] که شامل حداقل ۱۱۰۰ نفر از کارکنان بیمه ای‌اوان (طبقات ۹۲ و ۹۸ تا ۱۰۵) و بیش از ۷۰۰ نفر از کارمندان فیدوشیری تراست (طبقات ۹۰ و ۹۴ تا ۹۷) بودند.[۵۲] هر دو شرکت دفاتری درست روبه‌روی منطقه برخورد در برج شمالی داشتند و مدیران اجرایی که برای این دو شرکت کار می‌کردند، بلافاصله پس از اولین برخورد، دستور تخلیه دفاتر خود را صادر کردند و به بیش از ۸۰ درصد از کارمندان خود اجازه دادند تا قبل از برخورد برج جنوبی به سلامت به پایین برسند.[۵۳] دفاتر بانک فوجی (طبقات ۸۲–۷۹)، یورو بروکرز (طبقه ۸۴)[۵۴] و سی اس سی (طبقه ۸۷) نیز تخلیه شدند[۵۵] که مورد آخر از تحمل تلفات جانی این شرکت در برج جنوبی جلوگیری کرد. مدیرانی مانند اریک آیزنبرگ که شخصاً تصمیم به تخلیه دفاتر ای‌اوان گرفته بودند، به کارمندان خود دستور دادند که از طریق پله‌ها تا اسکای‌لابی طبقه ۷۸ پایین بروند که از آن‌جا بتوانند سوار یک آسانسور سریع‌السیر شده و به سرعت خود را به طبقه همکف رسانده و به سلامت از ساختمان خارج شوند. در یک بازه ۱۷ دقیقه ای، بین ساعت ۰۸:۴۶ صبح تا ۰۹:۰۳ صبح، حدود ۲۹۰۰ نفر از طبقه ۷۷ برج جنوبی پایین آمده بودند،[۵۶] در حالی که بین ۵۹۹ تا ۶۹۰ نفر این کار را نکردند.[۵۷][۵۸]

تا ساعت ۰۸:۵۷ صبح، مقاماتی که برای سازمان آتش‌نشانی نیویورک و پلیس نیویورک کار می‌کردند اظهار داشتند که فاجعه جاری در برج شمالی کل مجموعه مرکز تجارت جهانی را ناایمن کرده و درخواست تخلیه برج جنوبی را کردند،[۵۹] توصیه ای که اجرای آن شش دقیقه دیگر طول کشید. تا ساعت ۰۹:۰۲ صبح، اعلامیه ای در ساختمان پخش شد که به کارمندان برج جنوبی این امکان را می‌داد که آنجا را ترک کنند.[۶۰] شان رونی، قربانی که برای شرکت ای‌اوان در طبقه ۹۸ کار می‌کرد، چند ثانیه قبل از برخورد در حال صحبت با همسرش از طریق تلفن بود و اجازه می‌داد برخی از اعلان‌ها در پس زمینه شنیده شوند: «لطفا به من توجه کنید، این پیام تکرار می‌شود: اتفاقی در ساختمان ۱ رخ داده‌است. اگر شرایط در طبقه شما فراهم است، ممکن است بخواهید که به صورت منظم، تخلیه را آغاز کنید»[۲۵]

پنتاگون

[ویرایش]
تصویر هوایی از پنتاگون

از آنجا که پنتاگون پس از مرکز تجارت جهانی مورد حمله قرار گرفت، بسیاری از کسانی که در آنجا کار می‌کردند فکر نمی‌کردند که این حمله از نیویورک فراتر برود. یک متخصص روابط رسانه ای که در آن زمان در این ساختمان کار می‌کرد، سال‌ها بعد گفت که در هنگام حمله، به یکی از همکارانش گفته بود: «اینجا امن‌ترین جای دنیا در حال حاضر است.»[۶۱] یک نفر دیگر در تماس تلفنی با همسرش بود که هواپیما با پنتاگون برخورد کرد و گفت که احساس می‌کند که تمام ساختمان از روی پی و پایه‌هایش بلند شده‌است. او بعد از گفتن این جمله که «ما بمباران شده‌ایم، من باید بروم» گوشی را قطع کرد تا بلافاصله شروع به تخلیه کند. عدم اطمینان در مورد نوع حمله باعث شد که بسیاری در تخلیه با احتیاط عمل کنند و حداقل یک نگهبان امنیتی هشدار داد که تیراندازان بالقوه در کمین نشسته‌اند تا افرادی که در حال تخلیه هستند را به ضرب گلوله از پای درآورند.[۶۲]

هتل مرکز تجارت جهانی

[ویرایش]
هتل ماریوت مرکز تجارت جهانی در ۱۵ مه ۲۰۰۱، سه ماه قبل از حملات

مرکز تجارت جهانی ۳ با نام‌های هتل مرکز تجارت جهانی، هتل ویستا و هتل ماریوت نیز شناخته می‌شد. در طول تخلیه دو برج بزرگتر، این هتل ۲۲ طبقه به عنوان مسیر تخلیه حدود ۱۰۰۰ نفری که از منطقه تخلیه شده بودند استفاده شد.[۶۳] مهمانان و دیگرانی که از طریق هتل تخلیه شده بودند توسط کارکنان هتل از طریق بار هتل به خیابان لیبرتی هدایت شدند.[۶۴] یک مأمور پلیس در آن‌جا مستقر بود که در هتل به سمت خیابان لیبرتی را باز نگه داشته بود و به دلیل نگرانی در مورد ریزش آوار یا اجساد، مرتباً صف افراد درحال تخلیه را متوقف می‌کرد.[۶۵] یک امدادگر که در فرایند تخلیه کمک می‌کرد، به یاد داشت که هوا به قدری گرم و غلیظ بود که در تنفس و دید مشکل داشت، اما می‌توانست هشدارهای آتش‌نشانان را بشنود که به زمین افتاده بودند و به کمک نیاز داشتند.[۶۱]

اکثر ۹۴۰ مهمان ثبت نام شده در هتل پس از به صدا درآمدن آژیر به دلیل فرود یکی از ارابه‌های فرود هواپیما در طبقه بالای استخر، شروع به تخلیه کردند.[۶۳] برخی فوراً این کار را نکردند، حداقل یکی از میهمانان بازگو کرد که با برخورد اولین هواپیما به برج شمالی از خواب بیدار شد و به رختخواب بازگشت و تنها با برخورد هواپیما به برج جنوبی از خواب بیدار شد. او سپس اخبار را تماشا کرد و بعد از تماشای فروریختن برج جنوبی، دوش گرفت، لباس پوشید و وسایلش را جمع کرد و بعد از آن تخلیه شد.[۶۶] این تأخیر تا حدی به این دلیل بود که بسیاری از مهمانان قادر به دیدن آسیب‌های وارد شده به برج شمالی از هر نقطه دید در محوطه هتل ماریوت نبودند.[۶۵]

مناطق اطراف

[ویرایش]
گارد ساحلی در حال گشت‌زنی در بندر نیویورک در ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱. محل سقوط برج‌های مرکز تجارت جهانی در تصویر مشخص است.

پس از اصابت هواپیماها به هر دو برج، حیطه دستور تخلیه برج شمالی به سرعت گسترش یافت و نه تنها کل مجموعه مرکز تجارت جهانی، بلکه بیشتر ساختمان‌های مرتفع در منهتن جنوبی و مناطق اطراف را نیز دربر گرفت. تخلیه کارکنان از برج‌های شمالی و جنوبی از کنار پلازا و از طریق محوطه میانی برج‌ها ادامه یافت. افراد تخلیه شده از برج شمالی از طریق مرکز خرید زیرزمینی هدایت شده و از آنجا از مجموعه مرکز تجارت جهانی به خیابان چرچ خارج شدند. افراد تخلیه شده از برج جنوبی برای جلوگیری از ازدحام به جای دیگری هدایت شدند. آنها از طریق پل عابر سرپوشیده بر روی خیابان غربی به مرکز مالی جهانی یا مرکز تجارت جهانی چهار فرستاده شده و به خیابان لیبرتی رفتند. همه تخلیه‌شدگان از مرکز تجارت جهانی نبودند، دانش‌آموزان دبیرستان استایوسنت، کالج محلی منهتن، گردشگران، ساکنان منطقه به همراه حیوانات خانگی خود و دیگران نیز در فرایند تخلیه مشارکت داشتند.[۶۷]

برای کاهش ازدحام در داخل شهر و خروج ساکنان و شهروندان، از قایق‌ها و کشتی‌ها برای تخلیه بیشتر منهتن جنوبی استفاده شد.[۶۸] برخی از قایق‌ها بخشی از گارد ساحلی بودند، برخی دیگر غیرنظامی، شرکتی یا دولتی بودند که به‌طور مستقل یا پس از درخواست مجوز گارد ساحلی ―که در ابتدا به کشتی‌ها دستور توقف داده بود اما بعدتر از تمام قایق‌ها و کشتی‌هایی که در نزدیکی محل بودند درخواست کمک کرد― عمل می‌کردند.[۶۹] یکی از خدمه کشتی‌های شرکت کننده بعداً درخواست ستوان مایکل دی از گارد ساحلی را بازگو کرد و گفت: «همه قایق‌های موجود… این گارد ساحلی ایالات متحده است… هر کسی که می‌خواهد به تخلیه منهتن جنوبی کمک کند به جزیره فرمانداران گزارش دهد.» در مجموع، تخلیه آبی منهتن جنوبی در طول روز حدود ۵۰۰ هزار نفر را جابجا کرد.[۶۷]

افراد ناتوان

[ویرایش]

در روز حملات تعدادی از افراد ناتوان در مرکز تجارت جهانی وجود داشتند، و پس از حمله ۱۹۹۳ یک طرح تخلیه تجدیدنظر شده برای این افراد شکل گرفته بود، زیرا پس از آن حمله، به بسیاری از افراد ناتوان گفته شده بود که منتظر امدادگران باشند و برخی تا ۹ ساعت منتظر بودند.[۷۰][۷۱] برخی مانند جان آبروزو، یک فرد دچار فلج چهاراندام، و تینا هانسن توانستند تخلیه شوند، زیرا آبروزو توسط همکارانش از طبقه ۶۹ به پایین روی یک صندلی تخلیه حمل می‌شد و بعدها گفت که حدود نود دقیقه طول کشید تا آن‌ها به سطح زمین برسند. این صندلی‌ها تعدادی از حدود ۱۲۵ صندلی بودند که پس از بمب‌گذاری ۱۹۹۳ خریداری شدند، با این حال سطوح مختلفی از آموزش و ارتباطات در مورد آنها وجود داشت و همه در مورد وجود این صندلی‌ها یا نحوه استفاده از آن‌ها اطلاعات کافی نداشتند.[۷۲] افراد دیگری مانند مایکل هینگسون که نابینا به دنیا آمده بود توانستند با کمک سگ راهنمایش، روزل، از طبقه ۷۸ برج شمالی خارج شوند.[۷۳]

بازماندگان

[ویرایش]
موقعیت مرکز تجارت جهانی به همراه توضیحات و موقعیت دقیق ساختمان‌ها پیش از ریزش

هیچ‌کس در داخل، بالا یا بلافاصله زیر منطقه برخورد برج شمالی جان سالم به در نبرد.[۷۴] بالاترین بازماندگان از طبقه ۹۱ بودند. حدود ۱۵ نفر در زیر طبقه ۲۲ از سقوط مرکز شماره یک تجارت جهانی جان سالم به در بردند و بعداً از زیر آوار فرار کردند یا از زیر آوار نجات یافتند.[۷۵][۷۶]

تنها ۱۴ نفر پس از برخورد پرواز شماره ۱۷۵ یونایتد ایرلاینز در ساعت ۹:۰۳ صبح، از نقطه برخورد به برج جنوبی (طبقات ۷۷ تا ۸۵) فرار کردند، در حالی که چهار نفر دیگر از طبقات بالای آن فرار کردند..[۷۷] افراد با استفاده از پلکان A، تنها پلکانی که پس از برخورد هواپیماها سالم مانده بود، در گوشه شمال غربی از نقطه برخورد برج جنوبی فرار کردند..[۵۰] محققان بر این باورند که پلکان A تا زمانی که برج جنوبی در ساعت ۹:۵۹ صبح فرو ریخت، قابل عبور باقی ماند. به دلیل مشکلات ارتباطی بین اپراتورهای تلفن خدمات اضطراری و نیروهای سازمان آتش‌نشانی نیویورک سیتی و اداره پلیس نیویورک سیتی، اکثر آنها از قابل عبور بودن پلکان A بی اطلاع بودند و به بازماندگان دستور دادند تا منتظر کمک پرسنل امداد باشند.[۷۴] علیرغم تعداد نسبتاً کم بازماندگان از نقطه برخورد و بالاتر، کمیسیون ۱۱ سپتامبر احتمال وجود افراد دیگری را مطرح کرد که ممکن است از نقطه برخورد پایین آمده اما تا قبل از فروریختن برج و کشته شدن همه افراد، نتوانستند خودشان را کامل به پایین برج برسانند.[۷۸]

پس از فروریختن برج‌ها

[ویرایش]
یک سگ ژرمن شپرد گروه امداد و نجات شهری در حال یافتن قربانیان در محل مرکز تجارت جهانی

پس از فروریختن برج‌ها، تنها ۲۰ نفر در داخل یا زیر برج‌ها از آوار نجات یافتند، از جمله ۱۲ آتش‌نشان و سه افسر پلیس اداره بنادر. تنها ۱۶ نفر که در داخل برج شمالی بودند جان سالم به در برده و نجات یافتند؛ همه آنها سعی داشتند از طریق پلکان B واقع در مرکز ساختمان تخلیه شوند. چهار نفر که در محوطه بین برج‌های دوقلو بودند زنده ماندند یا خود را نجات دادند یا نجات یافتند. هیچ‌کس که در زمان فروریختن برج جنوبی در آن بود زنده نماند.[۷۹][۸۰] آخرین بازمانده خارج شده از آوارهای فروریختن مرکز تجارت جهانی در خرابه‌های برج شمالی ۲۷ ساعت پس از فروریختن آن پیدا شد.[۸۱] تعداد نامعلومی از افراد دیگر از سقوط اولیه جان سالم به در بردند، اما در حفره‌هایی که هوا در آن جریان داشت، در زیر آوار دفن شدند و نتوانستند به موقع نجات پیدا کنند.[۸۲][۸۳] برخی از آن ها توانستند با بالا رفتن از زیر آوار[۸۴] یا کندن و گوش دادن به صداها خود و دیگران را از زیر آوار نجات دهند تا با خیال راحت قربانیان را از زیر آوار خارج کنند.[۸۵]

یادداشت‌ها

[ویرایش]
  1. ↑ عدد دقیق نامعلوم است―برخی منابع عنوان می‌کنند که ۶۰۰۰[۱] نفر زخمی شدند در حالی که دیگر منابع، این عدد را ۲۵۰۰۰ بیان کرده‌اند.[۲]
  2. ↑ کشتار اسپایکر―که اغلب از آن به عنوان دومین اقدام مرگبار تروریستی در تاریخ یاد می شود―بین ۱۰۹۵ و ۱۷۰۰ قربانی داشته است.[۸] برآورد حداکثری آن را با ربایش و سقوط پرواز شماره ۱۱ امریکن ایرلاینز که منجر به کشته شدن ۹۲ نفر در هواپیما و بیش از ۱۶۰۰ نفر در برج شمالی و همچنین اطراف آن ― در مجموع ۱۷۰۰ نفر شد، در یک رتبه قرار می‌دهد. با این حال، تا زمانی که آمار واقعی کشته شدگان کشتار اسپایکر مشخص نشود، ربایش پرواز ۱۱ مرگبارترین اقدام تروریستی ثبت شده‌است.

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ "A Day of Remembrance". U.S. Embassy in Georgia. February 9, 2023. Archived from the original on 24 اكتبر 2023. Retrieved October 27, 2022. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  2. ↑ Stempel, Jonathan (July 29, 2019). "Accused 9/11 mastermind open to role in victims' lawsuit if not executed". Reuters (به انگلیسی). Archived from the original on 5 April 2020. Retrieved February 9, 2023.
  3. ↑ "Nine facts about terrorism in the United States since 9/11". The Washington Post. September 11, 2013. Archived from the original on October 31, 2017. Retrieved November 26, 2015.
  4. ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ "September 11th Fast Facts". CNN. March 27, 2015. Archived from the original on June 3, 2019. Retrieved May 14, 2015.
  5. ↑ "National Commission on Terrorist Attacks Upon the United States". govinfo.library.unt.edu. Archived from the original on 19 March 2020. Retrieved 2022-07-14. 125 died at the Pentagon
  6. ↑ "Accused 9/11 plotter Khalid Sheikh Mohammed faces New York trial". CNN. 13 November 2009. Archived from the original on 20 June 2023. Retrieved 27 اكتبر 2023. {{cite news}}: Check date values in: |access-date= (help)
  7. ↑ "First video of Pentagon 9/11 attack released". Cable News Network. May 16, 2006. Archived from the original on December 25, 2018. Retrieved September 10, 2006.
  8. ↑ "1095 soldiers still missing since the Speicher massacre by ISIS". CNN Arabic (به عربی). 18 September 2014. Archived from the original on 20 September 2014. Retrieved 27 May 2023.
  9. ↑ Matthew J. Morgan (2009). The Impact of 9/11 on Politics and War: The Day that Changed Everything?. Palgrave Macmillan. p. 222. ISBN 978-0-230-60763-7.
  10. ↑ "September 11 Memorial" (PDF). Archived from the original (PDF) on April 12, 2019. Retrieved April 9, 2015.
  11. ↑ "Richard J. Guadagno". nps.gov. Archived from the original on August 30, 2019. Retrieved April 9, 2015.
  12. ↑ Stone, Andrea (August 20, 2002). "Military's aid and comfort ease 9/11 survivors' burden". USA Today. Archived from the original on June 27, 2012. Retrieved September 2, 2011.
  13. ↑ Walker, Carolee (September 11, 2006). "Five-Year 9/11 Remembrance Honors Victims from 90 Countries". United States Department of State. Archived from the original on May 16, 2008. Retrieved May 18, 2008.
  14. ↑ Office of International Information Programs (August 2, 2007). "A list of the 77 countries whose citizens died as a result of the attacks on September 11, 2001". Washington, D.C.: United States Department of State. Archived from the original on October 6, 2007. Retrieved May 28, 2011.
  15. ↑ "MEMORIAL MAPPING: TRANSNATIONAL 9/11 MEMORIALS". Archived from the original on 14 September 2023. Retrieved 27 اكتبر 2023. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (help)
  16. ↑ Dunlap, David W. (July 10, 2008). "The Toll From 9/11 Grows Again, to 2,751". The New York Times. Archived from the original on February 27, 2015. Retrieved May 14, 2015.
  17. ↑ DePalma, Anthony (May 24, 2007). "For, the First Time, New York Links a Death to 9/11 Dust". The New York Times. Archived from the original on March 27, 2017. Retrieved February 6, 2017.
  18. ↑ Foderaro, Lisa W. (September 2009). "9/11's Litany of Loss, Joined by Another Name". The New York Times. Archived from the original on May 1, 2011. Retrieved September 12, 2009.
  19. ↑ Hartocollis, Anemona (June 18, 2011). "New Death Is Added To the Toll From 9/11". The New York Times. Archived from the original on April 1, 2019. Retrieved September 11, 2011.
  20. ↑ Evans, Heidi (September 8, 2013). "1,140 WTC 9/11 responders have cancer – and doctors say that number will grow". New York Daily News. Archived from the original on September 11, 2013. Retrieved September 11, 2013.
  21. ↑ "The death toll from 9/11 continues to rise". Archived from the original on December 22, 2014. Retrieved September 24, 2014.
  22. ↑ "9/11 memorial honors unborn babies". Newsday. Archived from the original on October 13, 2014. Retrieved September 24, 2014.
  23. ↑ "Crime in the United States 2001" (PDF). Federal Bureau of Investigation. October 28, 2002. p. 2. Archived (PDF) from the original on April 28, 2017. Retrieved September 12, 2018.
  24. ↑ Hanrahan, Mark (September 8, 2011). "Henryk Siwiak, Shot To Death On September 11th: Case Remains Unsolved". Huffington Post. Archived from the original on September 10, 2016. Retrieved September 6, 2016.
  25. ↑ ۲۵٫۰ ۲۵٫۱ Dwyer, Jim (May 17, 2004). "9/11 Tape Has Late Change On Evacuation". The New York Times (به انگلیسی). Archived from the original on April 1, 2019. Retrieved September 11, 2018.
  26. ↑ ۲۶٫۰ ۲۶٫۱ "Communication Breakdown On 9/11". CBS News (به انگلیسی). May 18, 2004. Archived from the original on July 13, 2014. Retrieved 2021-07-28.
  27. ↑ Shields, TJ; Boyce, K. E.; McConnell, N (7 April 2009). "The behavior and evacuation experiences of WTC 9/11 evacuees with self-designated mobility impairments" (PDF). Fire Safety Journal. 44 (6): 881–893. doi:10.1016/j.firesaf.2009.04.004. Archived (PDF) from the original on 24 May 2023. Retrieved 28 اكتبر 2023. {{cite journal}}: Check date values in: |access-date= (help)
  28. ↑ "How the Design of the World Trade Center Claimed Lives on 9/11". History.com (به انگلیسی). Archived from the original on June 5, 2019. Retrieved September 13, 2018.
  29. ↑ Averill, Jason D.; et al. (2005). "Occupant Behavior, Egress, and Emergency Communications". Final Reports of the Federal Building and Fire Investigation of the World Trade Center Disaster (PDF). National Institute of Standards and Technology (NIST). Archived from the original (PDF) on July 14, 2009.
  30. ↑ Dwyer, Jim and Kevin Flynn (2005). 102 Minutes. Times Books. p. 266.
  31. ↑ "TWO YEARS LATER: THE 91ST FLOOR; The Line Between Life and Death, Still Indelible". The New York Times. September 10, 2003. Archived from the original on 5 December 2022. Retrieved November 19, 2022.
  32. ↑ National Institute of Standards and Technology (2005). Final Reports from the NIST World Trade Center Disaster Investigation (PDF). p. 238. Archived (PDF) from the original on 7 July 2021. Retrieved 28 اكتبر 2023. {{cite book}}: Check date values in: |access-date= (help)
  33. ↑ "Elevator mechanics left towers before buildings collapsed" (PDF). Harm Reduction Ohio. December 19, 2001. Archived (PDF) from the original on 27 March 2023. Retrieved 28 اكتبر 2023. {{cite news}}: Check date values in: |access-date= (help)
  34. ↑ National Institute of Standards and Technology (2005). Final Reports from the NIST World Trade Center Disaster Investigation (PDF). p. 238. Archived (PDF) from the original on 7 July 2021. Retrieved 28 اكتبر 2023. {{cite book}}: Check date values in: |access-date= (help)
  35. ↑ Glendinning, Lee (September 9, 2008). "9/11 survivors put off evacuation to shut down computers, study finds". The Guardian (به انگلیسی). Archived from the original on April 1, 2019. Retrieved September 11, 2018.
  36. ↑ ۳۶٫۰ ۳۶٫۱ "Fighting to Live as the Towers Died". The New York Times (به انگلیسی). May 26, 2002. Archived from the original on July 22, 2019. Retrieved September 18, 2018.
  37. ↑ "Accounts From the North Tower". The New York Times (به انگلیسی). May 26, 2002. Archived from the original on June 28, 2019. Retrieved September 13, 2018.
  38. ↑ Galea, Edwin R; Hulse, Lynn; Day, Rachel; Siddiqui, Asim; Sharp, Gary (2012). "The UK WTC 9/11 evacuation study: An overview of findings derived from first-hand interview data and computer modelling". Fire and Materials. 36 (5–6): 501–521. doi:10.1002/fam.1070. S2CID 110718132. Archived from the original on 29 June 2023. Retrieved 28 اكتبر 2023 – via Wiley. {{cite journal}}: Check date values in: |access-date= (help)
  39. ↑ "1st FDNY battalion chief to enter the north tower on 9/11 is retiring". ABC News (به انگلیسی). July 12, 2018. Archived from the original on September 5, 2019. Retrieved September 13, 2018.
  40. ↑ 9/11 Commission 2004a, p. 334-335.
  41. ↑ "Rob Fazio lost his dad in the 9/11 World Trade Center attacks. Now he's working to make sure his father's last, selfless act continues to help others" (PDF). 2018. Archived (PDF) from the original on 9 September 2021. Retrieved June 25, 2023.
  42. ↑ Cauchon, Dennis and Martha Moore (September 2, 2002). "Desperation forced a horrific decision". USAToday. Archived from the original on September 1, 2012. Retrieved September 9, 2006.
  43. ↑ "September 11 survivor: 'As I left the south tower I heard a plane roaring towards the World Trade Center — I thought it was the end and screamed out my mummy's name'". September 11, 2021. Archived from the original on 18 May 2023. Retrieved May 18, 2023.
  44. ↑ "Accounts From the South Tower". The New York Times. May 26, 2002. Archived from the original on 14 August 2019. Retrieved April 21, 2023.
  45. ↑ National Institute of Standards and Technology (2005). Final Reports from the NIST World Trade Center Disaster Investigation (PDF). p. 87. Archived (PDF) from the original on 7 July 2021. Retrieved 28 اكتبر 2023. {{cite book}}: Check date values in: |access-date= (help)
  46. ↑ "9:03 a.m.: The 9/11 moment when many grasped a new reality". The Mercury News. September 10, 2021. Archived from the original on 30 November 2022. Retrieved November 30, 2022.
  47. ↑ "Preliminary Results from the World Trade Center Evacuation Study – New York City, 2003". Archived from the original on December 4, 2018. Retrieved September 9, 2017.
  48. ↑ Vulliamy, Ed (September 16, 2001). "Anger of survivors told to stay inside blazing towers". The Guardian (به انگلیسی). Archived from the original on April 1, 2019. Retrieved September 11, 2018.
  49. ↑ Final Report of the 9/11 Commission on Terrorist Attacks Upon the United States (PDF) (Report). National Commission on Terrorist Attacks Upon the United States. July 22, 2004. p. 304. Archived (PDF) from the original on August 16, 2021. Retrieved August 15, 2021.
  50. ↑ ۵۰٫۰ ۵۰٫۱ "9/11 Survivors Reflect on Their Miraculous Escape from the South Tower 16 Years Later: 'We'll Be Brothers for Life'". People (به انگلیسی). Archived from the original on August 14, 2019. Retrieved September 18, 2018.
  51. ↑ National Institute of Standards and Technology (2005). Final Reports from the NIST World Trade Center Disaster Investigation (PDF). p. 238. Archived (PDF) from the original on 7 July 2021. Retrieved 28 اكتبر 2023. {{cite book}}: Check date values in: |access-date= (help)
  52. ↑ "Domers who survived the World Trade Center attacks". 2001. Archived from the original on 26 June 2023. Retrieved June 26, 2023.
  53. ↑ Dwyer, Jim and Flynn, Kevin, 102 Minutes: p. 23
  54. ↑ Clark, Brian (April 30, 2002). "A Twin Towers' Survivor Story". www.pbs.org (به انگلیسی). Archived from the original on October 12, 2019. Retrieved September 8, 2019.
  55. ↑ "On 9/11, Delaware company got all its workers out of Tower 2". delawareonline (به انگلیسی). Archived from the original on December 23, 2017. Retrieved September 11, 2018.
  56. ↑ National Institute of Standards and Technology (2005). Final Reports from the NIST World Trade Center Disaster Investigation (PDF). p. 92. Archived (PDF) from the original on 7 July 2021. Retrieved 28 اكتبر 2023. {{cite book}}: Check date values in: |access-date= (help)
  57. ↑ "Elevator mechanics left towers before buildings collapsed" (PDF). Harm Reduction Ohio. December 19, 2001. Archived (PDF) from the original on 27 March 2023. Retrieved 28 اكتبر 2023. {{cite news}}: Check date values in: |access-date= (help)
  58. ↑ National Institute of Standards and Technology (2005). Final Reports from the NIST World Trade Center Disaster Investigation (PDF). p. 238. Archived (PDF) from the original on 7 July 2021. Retrieved 28 اكتبر 2023. {{cite book}}: Check date values in: |access-date= (help)
  59. ↑ 9/11 Commission 2004a, p. 304.
  60. ↑ 9/11 Commission 2004a, p. 306.
  61. ↑ ۶۱٫۰ ۶۱٫۱ Hutchison, Peter; Trio phe, Catherine; Bonilla, Laura (2021-07-28). "The Day That Changed America: Remembering 9/11, 20 Years On". International Business Times. Archived from the original on July 29, 2021. Retrieved 2021-08-01.
  62. ↑ Little, Becky (2 September 2020). "On 9/11, Some Evacuated the Pentagon – But Kept Going Back Inside". History.com (به انگلیسی). Archived from the original on September 11, 2020. Retrieved 2021-08-01.
  63. ↑ ۶۳٫۰ ۶۳٫۱ Dwyer, Jim; Fessenden, Ford (September 11, 2002). "One Hotel's Fight to the Finish; At the Marriott, a Portal to Safety as the Towers Fell". The New York Times. Archived from the original on December 3, 2019. Retrieved June 2, 2019.
  64. ↑ "A Year Later, Downtown NY Remembers 9/11". Hotel Business (به انگلیسی). September 11, 2002. Archived from the original on June 2, 2019. Retrieved June 2, 2019.
  65. ↑ ۶۵٫۰ ۶۵٫۱ Van Atta, Dale (2019-09-11). "How This Ill-Fated Marriott Hotel and Its Brave Staff Played a Key Role in 9/11". LDS Living (به انگلیسی). Archived from the original on 9 July 2022. Retrieved 2022-04-15.
  66. ↑ Lupin, Michael (September 10, 2013). "9/11 Survivor Recalls Escaping Collapsing Marriott Center". VOA (به انگلیسی). Archived from the original on June 2, 2019. Retrieved June 2, 2019.
  67. ↑ ۶۷٫۰ ۶۷٫۱ Hanc, John (September 9, 2021). "On 9/11, a Flotilla of Ferries, Yachts and Tugboats Evacuated 500,000 People Away From Ground Zero". Smithsonian Magazine (به انگلیسی). Archived from the original on 17 September 2023. Retrieved 2022-04-13.
  68. ↑ Kendra, James M; Wachtendorf, Tricia (2016). American Dunkirk: The Waterborne Evacuation of Manhattan on 9/11. Temple University: Temple University Press. ISBN 978-1439908211.
  69. ↑ "Study focuses on 9/11 evacuation of Manhattan by water". www1.udel.edu. Archived from the original on October 14, 2012. Retrieved September 18, 2018.
  70. ↑ Warnick, Mark; Molino, Louis (2020). Emergency Incident Management Systems; Fundamentals and Applications. New Jersey: Wiley. p. 218. ISBN 9781119267119.
  71. ↑ Morris, Richard (2006). Disability Research and Policy; Current Perspectives (به انگلیسی). New Jersey: Taylor & Francis. ISBN 9781135604479.
  72. ↑ Gilmer, Tim (2001-12-01). "Unsafe Refuge: Why did so many wheelchair users die on Sept. 11?". New Mobility (به انگلیسی). Archived from the original on 5 May 2023. Retrieved 2023-09-14.
  73. ↑ Spektor, Elle (2021-09-11). "A blind man, his guide dog, and their escape from the North Tower on 9/11". PIX11 (به انگلیسی). Archived from the original on 29 اكتبر 2023. Retrieved 2023-09-14. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  74. ↑ ۷۴٫۰ ۷۴٫۱ National Commission on Terrorist Attacks (July 22, 2004). The 9/11 Commission Report (first ed.). W. W. Norton & Company. p. 294. ISBN 0-393-32671-3.
  75. ↑ "USA Today Miracles emerge from the debris". Archived from the original on June 26, 2020. Retrieved July 10, 2020.
  76. ↑ "FACT CHECK: Man at WTC Survives Fall". Snopes.com (به انگلیسی). Retrieved September 18, 2018.
  77. ↑ Dwyer, Jim; Lipton, Eric; Fessenden, Ford (May 26, 2002). "Accounts From the South Tower; Transcripts of Interviews". The New York Times. Archived from the original on August 14, 2019. Retrieved September 8, 2019.
  78. ↑ 9/11 Commission 2004a, p. 314.
  79. ↑ "USA Today". www.usatoday.com. Retrieved 17 September 2022.
  80. ↑ Fishman, Steve (September 5, 2003). "The Miracle Survivors". www.nymag.com. Retrieved June 28, 2020.
  81. ↑ Walters, Joanna (September 10, 2011). "9/11: 'I was the last person pulled alive from the rubble of the Twin Towers'". www.express.co.uk. Archived from the original on June 3, 2019. Retrieved September 22, 2015.
  82. ↑ Langton, James (April 12, 2012). "Twin tower victims 'buried alive'". www.standard.co.uk. Archived from the original on April 1, 2019. Retrieved September 22, 2015.
  83. ↑ Cauchon, Dennis; Moore, Martha. "Miracles emerge from debris". USA Today. Archived from the original on June 23, 2019. Retrieved September 22, 2015.
  84. ↑ "Frozen in Time: Wristwatch Tells Tale of Survival". National September 11 Memorial & Museum. Archived from the original on August 5, 2019. Retrieved September 18, 2018.
  85. ↑ Liss, Rebecca (September 11, 2015). "An Unlikely Hero". Slate (به انگلیسی). ISSN 1091-2339. Archived from the original on September 28, 2018. Retrieved September 18, 2018.

پیوند به بیرون

[ویرایش]
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ قربانیان حملات ۱۱ سپتامبر موجود است.