قره‌گوز و حاجیواط

نمایی از پشت صحنهٔ یک نمایش قره‌گوز و حاجیواط - ۲۰۰۶

قره‌گوز[۱] (به ترکی استانبولی: Karagöz، ت.ت.'چشم سیاه') و حاجی عوض[۲] (Hacı İvaz[۳]، ت.ت.'عوض زائر'، که از حاجی عوض پاشا الهام گرفته شده است[۴][۵] و همچنین گاهی اوقات به عنوان «حاجی عَیواض»[۶] Hacı Ayvaz[۷] یا «حاجیواط»[۶] Hacivat[۷] نوشته می‌شود) شخصیت‌های اصلی نمایش سایه سنتی ترکی هستند که در دوران عثمانی رواج یافتند. دوره و سپس به اکثر دولت‌های ملی امپراتوری عثمانی گسترش یافت. بیشتر در ترکیه، یونان، بوسنی و هرزگوین و آجارا (جمهوری خودمختار گرجستان) برجسته است. در یونان، قره‌گوز با نام محلی خود Καραγκιόζης (Karagiozis) شناخته می‌شود. در بوسنی و هرزگوین او را با نام محلی خود Karađoz می‌شناسند.

منابع

[ویرایش]
  1. شمس‌الدین سامی (1896). قاموس الاعلام (به ترکی عثمانی). Vol. ۵. p. ۴۴۳.
  2. مصور ترقی (به ترکی عثمانی).
  3. Enver Behnan Şapolyo (1964). Karagözün tarihi (به ترکی استانبولی). p. 43.
  4. اولیا چلبی سیاحت‌نامه‌سی (به ترکی عثمانی). 1896. p. ۶۵۴. قره‌گوز و حاجی ایواد که بروسه‌لی حاجی عوض‌در
  5. Evliya Çelebi Seyahatnamesi (به ترکی استانبولی). Vol. ۲. 1971. p. ۲۷۶. Karagöz ve Hacı Ayvad ki, Bursalı Hacı İvaz'dır
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ تیران کلکیان. قاموس فرانسوی (به ترکی عثمانی). p. ۴۹۱.
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ Hafız Hızır İlyas, ‎Cahit Kayra (1987). Tarih-i Enderun, Letaif-i Enderun (به ترکی استانبولی).