قرچک

قرچک
کشور ایران
استانتهران
شهرستانقرچک
نام(های) پیشینقریه چک/ قلعه کوچک[نیازمند منبع]
مردم
جمعیت۲۳۱٬۰۷۵ نفر (سرشماری ۱۳۹۵)[۱]
تراکم جمعیت۲۹۹۰ نفر بر کیلومتر مربع
جغرافیای طبیعی
مساحت۹۰٫۲ کیلومتر مربع
ارتفاع۹۴۵ متر
آب‌وهوا
میانگین بارش سالانه۱۸۸ میلی‌متر
روزهای یخبندان سالانه۴۸ روز
اطلاعات شهری
شهردارمحسن خرمی شریف
تأسیس شهرداری۱۳۵۵
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۲۱
شناسهٔ ملی خودرو۲۱س-۲۱م-۷۸س-۳۸ص-۳۰ط
قرچک بر ایران واقع شده‌است
قرچک
روی نقشه ایران
۳۵°۲۶′شمالی ۵۱°۳۴′شرقی / ۳۵٫۴۴°شمالی ۵۱٫۵۷°شرقی / 35.44; 51.57
میدان ستاری
میدان شهید ستاری شهر قرچک

قَرچَک، مرکز شهرستان قرچک در جنوب شرق استان تهران است که در ۲۰ کیلومتری تهران واقع شده‌است. این شهرستان از سمت شمال شرق به شهرستان پاکدشت، از شرق و جنوب به شهرستان ورامین و از غرب نیز به شهرستان ری محدود است. این شهر به دلیل نزدیکی به تهران، سرریز جمعیت پایتخت را به خود جذب می‌کند . این شهر نسبت به ورامین هوای خنک تر و مطلوب تری دارد دمای این شهر از ۳۹ درجه در تابستان تا منفی ۱۳ درجه سانتیگراد در زمستان در نوسان است هر سال حداقل دو بار در این شهر برف میبارد. برای خواندن مطالب بیشتر به پنچره های پایین سری بزنید..

پیشینه

[ویرایش]
یکی از کوره‌های آجرپزی در قرچک

دلیل اصلی شکل‌گیری قرچک، کوره پزی‌های آن است. قرچک در سال ۱۳۵۵ به شهر تبدیل شد. چرایی اصلی گسترش آن، کوره‌پزخانه‌هایی بوده‌است که در این منطقه وجود دارد. قرچک به دلیل گونه خاک آن، همیشه مورد توجه صنعت تولید آجر و سفال بوده و به دلیل حفاری‌های انجام شده به همین منظور در شمال این شهر چاله‌هایی وجود دارد.

بیش از ۹۵ درصد جمعیت این شهر مهاجرانی همچون ترک ها، لرها، کردها، کرمانج‌های خراسان، خراسانی‌ها و مردمان شمال ایران هستند.

در دوران جنگ ایران و عراق نیز محله‌هایی از این شهر میزبان شیعیان عراقی بود که به ایران مهاجرت کرده بودند. در قرچک مهاجران محله خاص خود را دارند که ذیل اسم مسجد، نام منطقه‌ای که مردم آن محله از آنجا مهاجرت نموده‌اند، نوشته شده‌است.

راه‌آهن سراسری تهران-مشهد، جنوب این شهر را به صورت کلی طی می‌کند و مانع پیشروی این شهر به سمت جنوب شده‌است.

تپه باستانی پردیس

[ویرایش]

در دو کیلومتری شمال شهرستان قرچک و در نزدیکی روستای پردیس و همجوار با کوره‌های آجرپزی، تپه ای هفت هزار ساله خودنمایی می‌کند که تاریخ تمدن عصر آهن را در خود جای داده‌است.

به گفته بسیاری از باستان شناسان و محققانی که در تپه پردیس فعالیت کرده‌اند، این منطقه یکی از قدیمی‌ترین آثار تاریخی است که تمدن بشری را در عصری نشان می‌دهد که انسان با درک صحیح از زندگی گروهی، به ساخت ابزارهای زندگی متمدن روی آورده‌است.

قدمت تپه پردیس را با تپه سیلک کاشان سنجیده‌اند و در اصل آثار کشف شده در این مکان تاریخی، هویتی جدید به دشت ورامین و حتی تهران بخشیده‌است.

در نخستین کاوش‌های صورت گرفته در سال ۱۳۸۳ به سرپرستی دکتر فاضلی نشلی استاد دانشگاه تهران، آثاری از هزاره‌های چهارم، پنجم و ششم قبل از میلاد کشف شد، آثاری از جمله سفال‌های زیبا و متنوع که بسیاری از این آثار موزه‌های ایران و جهان خودنمایی می‌کند.

کاوش‌هایی که در این تپه صورت گرفت مشخص شده که تپه باستانی پردیس قرچک متعلق به هزاره‌های پنجم و ششم پیش از میلاد بوده که آثاری از تمدن عصر آهن در آن یافت شده‌است.

کشف بسیاری از کوره‌های متعدد تولید سفال، پیدا شدن چرخ سفالگری با استوانه ای از شاخ حیوانات و نخستین کانال آب کشور در تپه پردیس قرچک متعلق به دوره سیلک دو، هزاره پنجم پیش از میلاد جامعه باستان‌شناسی فلات مرکزی را با اسرار بسیاری از زندگی آن دوران روبرو کرد.

تپه باستانی پردیس از دو قسمت تپه مرکزی و گورستان عصر آهن تشکیل شده که این گورستان به هزاره قبل از میلاد تعلق دارد.

هرچند که در ابتدای اجرای عملیات کاوش در این تپه باستانی تصور می‌شد که این منطقه به یکی از مهم‌ترین آثار و جاذبه‌های گردشگری و تاریخی استان تهران و کشور تبدیل شود و در ابتدا نیز اقداماتی در حفاظت و حراست از آن صورت گرفت ولی درسال‌های اخیرتوجه ویژه ای به آن صورت نگرفته و حضور گردشگران نوروزی می‌تواند رونق را بار دیگر به این منطقه بازگرداند.

تپه باستانی پردیس قرچک به شماره ۹۴۹۱ جزو آثار تاریخی کشور به ثبت رسیده‌است.

جمعیت‌شناسی

[ویرایش]

در سرشماری سال ۱۳۹۰ جمعیت شهری: ۱۹۱۵۸۸ نفر زنان: ۹۳۹۱۰ نفر مردان: ۹۷۶۷۸ نفر

و در آخرین سرشماری در سال ۱۳۹۵ کل جمعیت شهرستان قرچک ۲۶۹۱۵۸ نفر که ۱۳۸٬۲۴۹ را مردان و تعداد ۱۳۰٬۸۸۹ را زنان تشکیل می‌دهد. همچنین این شهرستان دارای ۷۹٬۸۵۳ خانوار می‌باشد.[۲]

موقعیت

[ویرایش]

شهرستان قرچک در ۲۰ کیلومتری جنوب شرق تهران واقع شده‌است. این شهرستان از سمت شمال شرق به شهرستان پاکدشت، از شرق، جنوب شرق و جنوب به شهرستان ورامین، از جنوب غربی، غرب و شمال غربی نیز به شهرستان ری محدود می‌باشد.[۲]

آبعلی، بومهن شهر ری، خاورشهر اسلامشهر، تهران
پاکدشت، شریف‌آباد شمال فرودگاه بین‌المللی امام خمینی، پرندک
شرق   قرچک    غرب
جنوب
پیشوا، پارک ملی کویر، دشت کویر ورامین، چرمشهر قم

بخش‌ها

  • بخش قرچک:

شهرها

  • قرچک
  • باقرآباد
  • زیباشهر
  • شهرک‌ها

▪شهرک امام علی

•مخابرات

▪شهرک الحدید

▪شهرک گلها

▪شهرک الغدیر

▪شهرک کارگر

▪شهرک فرهنگیان

▪شهرک امام حسن

▪شهرک زیتون

▪شهرک طلائیه

  • دهستان:
  • دهستان محمدآباد
  • دهستان ولی آباد
  • شاه آبادی
  • داود آباد

روستاها

  • فردیس
  • قشلاق جیتو
  • قشلاق مشهدی ابوالحسن
  • قشلاق مشهدی محمد
  • قشلاق داود آباد
  • امین آباد
  • صالح آباد

زیرساخت و ترابری

[ویرایش]

شهر دارای بیمارستان شهید ستاری است.

در زمینه ترابری، اتوبوس و تاکسیرانی فعال هستند اما بیشتر وسایل عمومی مانند مینی بوسها و اتوبوسها فرسوده هستند.اتوبوسها بیشتر خط قرچک- شهرری (جوانمرد قصاب) را و مینی بوس‌ها دو خط قرچک- شهرری و قرچک- میدان شوش را تامین می کنند اما وسیلۀ عمومی برای رفتن به خاوران و سه راه افسریه و دیگر نقاط وجود ندارد. متاسفانه به دلایل متفاوتی ایستگاه متروی قرچک واقع در شهرک طلاییه که باید در سال 1393 افتتاح می شد، از همان سال رها شده است و قرچک ایستگاه مترو ندارد. به دلیل کمبود وسایل عمومی پرسرعت و به روز، متاسفانه یکی از مشکلات مردم، پرداخت هزینه های زیاد برای رفت و آمد به تهران و حاضر شدن درمحل کار است.

گردشگری و جاذبه‌ها

[ویرایش]
  • تپه هفت هزار سالهٔ فردیس[۳][۴]
  • تپه میل پوئینک
  • روستای تاریخی داودآباد
  • پل باقرآباد: این پل بر روی رودخانه جاجرود واقع شده‌است. کفن پوشان ورامین در سال ۱۳۴۲ نزدیک این پل کشته شدند. در نزدیکی این پل، کانالی با خشت و گل وجود دارد که توسط آن کانال آب را از زیر رودخانه عبور داده‌اند.
  • امام زاده بی بی زبیده قرچک

محله‌ها

[ویرایش]

محله‌های قدیمی: باقرآباد، داودآباد، روستای محمدآباد اعلاء، محمدآباد، منبع آب، مخابرات، فردیس، «قشلاق جیتو» شاهسوندا و هداوندا، زیباشهر، باهنر و امین آباد

محله‌های جدید:شهرک امام علی ، شهرک طلائیه، فرهنگیان، الحدید، یاس سفید ، آریاشهر، کارگر، گلها، محمودیه ، امام حسن و زیتون، شهرک الهیه و شهرک کمیل

باشگاه‌های ورزشی

[ویرایش]

باشگاه‌های قرچک

[ویرایش]

اولین مدال آور پارالمپیکی شهر محمد خالقی در رشته والیبال نشسته در المپیک پکن ۲۰۰۸ و نقره لندن ۲۰۱۲ بوده.[۵]

  • باشگاه فوتبال ستاره ساز سایا: یکی از باشگاه های فعال فوتبال در شهرستان قرچک است که از سال ۱۴۰۱ فعالیت خود را آغاز کرد و یکی از باشگاه های نو با کادر فنی مجرب می‌باشد.[۶]
  • باشگاه فوتسال شهید منصوری قرچک: یکی از باشگاه‌های فعال فوتسال در کشور ایران است که هم‌اکنون در لیگ برتر فوتسال ایران که بالاترین سطح فوتسال در ایران می‌باشد، به رقابت با دیگر تیم‌ها می‌پردازد. بازی‌های خانگی شهید منصوری و تمرین‌های تیمی در سالن ورزشی شهدای هفتم تیر تیر که متعلق به اداره ورزش و جوانان شهرستان قرچک می‌باشد برگزار می‌شود و در سال ۱۳۹۵ توسط مدیر عامل باشگاه کریم منصوری به دانشگاه آزاد فروخته شد و از صحنه رقابت‌های ورزشی خارج شدند - باشگاه مقاومت قرچک که در رده بزرگسالان و امید در لیگ دسته دو کشور فعالیت می‌نماید و از سال ۱۳۹۲ به جمع خانواده ورزش شهرستان وارد شده‌است در سال ۱۳۹۵ به لیگ دسته یک کشور صعود نمودند و در سال ۹۶ به لیگ برتر فوتسال ایران صعود کردند.
  • باشگاه فوتسال مقاومت قرچک: از سال ۱۳۹۲ فعالیت خود را شروع نمود و در سال ۱۳۹۶ به لیگ برتر صعود کرد.

پانویس

[ویرایش]
  1. ↑ «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۹۵». درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از اصلی (اکسل) در ۲۰ شهریور ۱۴۰۲.
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ قرچک، روابط عمومی فرمانداری. «معرفی شهرستان قرچک - فرمانداری قرچک». qarchak.ostan-th.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۵ اوت ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۳.
  3. ↑ #amp_tf=From%20%251$s&aoh=16098345711193&referrer=https://www.google.com&ampshare=https://www.irna.ir/news/81704286/%25D8%25AA%25D9%25BE%25D9%2587-%25D9%2587%25D8%25B4%25D8%25AA-%25D9%2587%25D8%25B2%25D8%25A7%25D8%25B1-%25D8%25B3%25D8%25A7%25D9%2584%25D9%2587-%25D9%25BE%25D8%25B1%25D8%25AF%25D9%258A%25D8%25B3-%25D9%2582%25D8%25B1%25DA%2586%25D9%2583-%25D8%25AF%25D8%25B1%25D8%25A2%25D8%25B3%25D8%25AA%25D8%25A7%25D9%2586%25D9%2587-%25D9%2588%25D9%258A%25D8%25B1%25D8%25A7%25D9%2586%25D9%258A «تپه هشت هزار ساله پردیس قرچک درآستانه ویرانی - ایرنا» مقدار |نشانی= را بررسی کنید (کمک). www-irna-ir.cdn.ampproject.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۰۵.
  4. ↑ ==#amp_tf=From%20%251$s&aoh=16098345711193&referrer=https://www.google.com&ampshare=https://www.radiofarda.com/a/321796.html «آثار باستانی هفت هزارساله در تپه فردیس کشف شد» مقدار |نشانی= را بررسی کنید (کمک). www-radiofarda-com.cdn.ampproject.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۰۵.
  5. ↑ «Gmail». accounts.google.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۱-۱۸.
  6. ↑ «باشگاه ستاره ساز سایا - هیات فوتبال استان تهران». www.football-tehran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۱-۱۹.

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]