مسمومیت با لیتیوم
| مسمومیت با لیتیوم | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | زهرناکی لیتیوم،مصرف بیش از حد لیتیوم |
 | |
| کپسول‌های لیتیوم | |
| تخصص | سم‌شناسی |
| نشانه‌ها | Tremor, increased reflexes, trouble walking, kidney problems, تغییر سطح هوشیاری[۱] |
| عوارض | سندرم سروتونین، brain damage[۱] |
| گونه‌ها | Acute, chronic, acute on chronic[۱] |
| علت | Excessive intake, decreased excretion[۱] |
| عوامل خطر | Dehydration, low sodium diet, نارسایی کلیه[۱] |
| روش تشخیص | Based on symptoms and a lithium level[۱][۲] |
| درمان | شست‌وشوی معده، سم‌زدایی روده، همودیالیز[۱] |
| پیش‌آگهی | Low risk of death[۳] |
| طبقه‌بندی و منابع بیرونی | |
مسمومیت با لیتیوم (انگلیسی: Lithium toxicity)، زهرناکی لیتیوم[۴] که به عنوان مصرف بیش از حد لیتیوم نیز شناخته می‌شود، وضعیتی است که در آن لیتیوم بیش از حد در بدن وجود دارد. علائم ممکن است شامل لرزش، افزایش رفلکس‌ها، مشکل در راه رفتن، مشکلات کلیوی و تغییر سطح هوشیاری باشد. برخی از علائم ممکن است تا یک سال پس از بازگشت سطح لیتیوم به حالت عادی ادامه داشته باشند. عوارض ممکن است شامل سندرم سروتونین باشد.[۱]
مسمومیت با لیتیوم می‌تواند به دلیل مصرف بیش از حد یا کاهش دفع ایجاد شود.[۱] مصرف بیش از حد ممکن است خودکشی ناموفق یا تصادفی باشد.[۱] کاهش دفع ممکن است در نتیجه دهیدراتاسیون مانند استفراغ یا اسهال، رژیم غذایی کم سدیم یا نارسایی کلیه رخ دهد.[۱] تشخیص به‌طور کلی بر اساس علائم است و با سطح لیتیوم در سرم خون بیشتر از ۱٫۲ میلی اکی والان در لیتر تأیید می‌شود.[۱][۲]
شستشوی معده و سم زدایی روده در صورت انجام زودهنگام ممکن است مفید باشد.[۱] زغال فعال (دارو) مؤثر نیست.[۱] برای مسمومیت شدید همودیالیز توصیه می‌شود.[۱] خطر مرگ به‌طور کلی کم است.[۳] مسمومیت حاد به‌طور کلی نتایج بهتری نسبت به مسمومیت مزمن دارد.[۵] در ایالات متحده سالانه حدود ۵۰۰۰ مورد به مراکز کنترل مسمومیت گزارش می‌شود.[۲] مسمومیت با لیتیوم اولین بار در سال ۱۸۹۸ توصیف شد.[۱]
علائم و نشانه‌ها
[ویرایش]علائم مسمومیت با لیتیوم می‌تواند خفیف، متوسط یا شدید باشد.[۱]
علائم خفیف شامل حالت تهوع، احساس خستگی و لرزش در سطح ۱٫۵ تا ۲٫۵ میلی اکی والان در لیتر در سرم خون رخ می‌دهد. علائم متوسط شامل گیجی، افزایش ضربان قلب و کاهش تون عضلات در سطح ۲٫۵ تا ۳٫۵ میلی اکی والان در لیتر رخ می‌دهد.[۱] علائم شدید شامل کما، تشنج، فشار خون پایین و افزایش دمای بدن است که در غلظت لیتیوم بیشتر از ۳٫۵ میلی اکی والان در لیتر رخ می‌دهد.[۱] هنگامی که مصرف بیش از حد لیتیوم باعث نقص عصبی یا مسمومیت قلبی می‌شود، علائم جدی تلقی می‌شوند و می‌توانند کشنده باشند.[۶]
مسمومیت حاد
[ویرایش]در مسمومیت حاد، افراد در درجه اول علائم گوارشی مانند استفراغ و اسهال دارند که ممکن است منجر به هیپوولمی شود. در طول مسمومیت حاد، لیتیوم بعداً در سیستم عصبی مرکزی توزیع می‌شود و باعث سرگیجه و سایر علائم عصبی خفیف می‌شود.[۷]
مسمومیت مزمن
[ویرایش]در مسمومیت مزمن، افراد در درجه اول علائم عصبی دارند که شامل دودوئَک، لرزش، هیپررفلکسی، آتاکسی و دلیریوم است. در طول مسمومیت مزمن، علائم گوارشی مشاهده شده در مسمومیت حاد کمتر برجسته است. علائم اغلب مبهم و غیر اختصاصی هستند.[۸]
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ ۱٫۰۰ ۱٫۰۱ ۱٫۰۲ ۱٫۰۳ ۱٫۰۴ ۱٫۰۵ ۱٫۰۶ ۱٫۰۷ ۱٫۰۸ ۱٫۰۹ ۱٫۱۰ ۱٫۱۱ ۱٫۱۲ ۱٫۱۳ ۱٫۱۴ ۱٫۱۵ ۱٫۱۶ ۱٫۱۷ ۱٫۱۸ Hedya, Shireen A.; Avula, Akshay; Swoboda, Henry D. (2019). [[۱](https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK499992/) "Lithium Toxicity"]. StatPearls. StatPearls Publishing. PMID 29763168. Retrieved 22 December 2019.
{{cite book}}: Check|chapter-url=value (help) - ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ [[۲](https://calpoison.org/news/lithium-toxicity) "Lithium Toxicity | California Poison Control System | UCSF"]. calpoison.org. Retrieved 22 December 2019.
{{cite web}}: Check|url=value (help) - ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ Baird-Gunning, J; Lea-Henry, T; Hoegberg, LCG; Gosselin, S; Roberts, DM (May 2017). "Lithium Poisoning". Journal of Intensive Care Medicine. 32 (4): 249–263. doi:10.1177/0885066616651582. PMID 27516079. S2CID 22678221.
- ↑ سایت ترجمه. “Toxicity. ” ترجمه. tarjome.org, June 21, 2023. https://www.tarjome.org/vocabulary/word/151031/toxicity/.
- ↑ Waring, WS (2006). "Management of lithium toxicity". Toxicological Reviews. 25 (4): 221–30. doi:10.2165/00139709-200625040-00003. PMID 17288494. S2CID 22844004.
- ↑ Watkins, J. B. , Klaassen, C. D. , & Casarett, L. J. (2010). Casarett & Doulls essentials of toxicology. Place of publication not identified: McGraw Hill Medical.
- ↑ Gitlin, Michael (2016-12-17). "Lithium side effects and toxicity: prevalence and management strategies". International Journal of Bipolar Disorders. 4 (1): 27. doi:10.1186/s40345-016-0068-y. ISSN 2194-7511. PMC 5164879. PMID 27900734.
- ↑ Netto, Ivan; Phutane, Vivek H. (2012). "Reversible Lithium Neurotoxicity: Review of the Literature". The Primary Care Companion for CNS Disorders. 14 (1). doi:10.4088/PCC.11r01197. ISSN 2155-7772. PMC 3357580. PMID 22690368.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Lithium toxicity». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۱ اکتبر ۲۰۲۴.