موشق سروری

موشق سروری
نام هنگام تولدموشق سارواریان
زادهٔ۲۵ بهمن ۱۲۸۹
۱۵ فوریهٔ ۱۹۱۰
درگذشت۲۲ مرداد ۱۳۶۰
۱۳ اوت ۱۹۸۱ (۷۱ سال)
ملیتایرانی
پیشهکارگردان سینما
سال‌های فعالیت۱۳۳۴ تا ۱۳۴۵
فرزندانلئونید سروری
والدینمارگریت سروری[۱]

موشق سروری (ارمنی: Մուշեղ Սարւարեան زاده ۲۵ بهمن ۱۲۸۹ - درگذشته ۲۲ مرداد ۱۳۶۰) کارگردان، طراح صحنه، تهیه‌کننده و نویسنده ایرانی ارمنی‌تبار بود. وی برادر ناپلئون سروری بود.

زندگی

[ویرایش]

وی در سال ۱۲۸۹ خورشیدی با نام موشق سارواریان در تهران زاده شد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در مدارس ارمنیان و روسی تهران گذراند. سپس در ۱۳۰۶ عازم ارمنستان شد و تحصیلات عالی خود را در رشته علوم اجتماعی و سیاسی به پایان برد. از سال ۱۳۱۴ به مدت یک سال و نیم سردبیری دو هفته‌نامه‌ای به نام نورهاسکرد را با صاحب امتیازی مادرش به عهده داشت. او تعدادی نمایش نامه کودکان را کارگردانی کرد که نویسندگی برخی از آن‌ها را نیز بر عهده داشت. علاقه اش به امور گرافیکی و تبلیغاتی موجب شد تا همراه برادرش، ناپلئون سروری، آتلیه‌ای تأسیس کند و علاوه بر تهیه تصاویر، اعلان‌ها و آگهی‌ها، برای تئاتر و سپس سینما دکور بسازد. طراحی و نقاشی اعلان‌های بزرگ سر در سینماها از جمله کارهای موشق سروری و برادرش است.

از سال ۱۳۳۴ به سینما روی آورد و نخستین فیلمش را با نام مهتاب خونین برای استودیو میثاقیه کارگردانی کرد. دو سال بعد شب‌نشینی در جهنم را آغاز کرد که ساموئل خاچیکیان آن را به پایان رساند. شب‌نشینی در جهنم با توجه به سال تولیدش، از نظر بداعت های فنی و استفاده بدیع از دکور (کار خود سروری) نمونه‌ای مثال زدنی در تاریخ سینمای ایران است.

حاجی جبار در پاریس (۱۳۴۰) و شاهنامه آخرش خوشه (۱۳۴۰) دو فیلم دیگر موشق سروری به عنوان کارگردان، فیلمنامه‌نویس و دکوراتور هستند؛ که فیلم دوم ناتمام ماند. ساخت دکور فیلم‌هایی مثل زندانی امیر (اسماعیل کوشان، ۱۳۲۷) و رستم و سهراب (شاهرخ رفیع، ۱۳۳۶) از جمله دیگر کارهای سروری در زمینه ساخت دکور هستند[۲]

وی در مردادماه ۱۳۶۰ بر اثر بیماری دیابت درگذشت.[۳]

فیلم‌شناسی

[ویرایش]
  1. شب‌نشینی در جهنم (۱۳۳۶، همکاری با ساموئل خاچیکیان)
  2. شاهنامه آخرش خوشه
  3. حاجی جبار در پاریس (۱۳۴۰)
  4. مهتاب خونین (۱۳۳۴)

جستارهای وابسته

[ویرایش]

پانویس

[ویرایش]
  1. درگذشت موشق سروری از پيشگامان گرافيك نوين ايران (1360ش)، راسخون
  2. ارامنه و سینمای ایران، موزه سینمای ایران، باغ فردوس، طهران تایستان
  3. موشق سروری در بانک جامع اطلاعات سينماى ايران

منابع

[ویرایش]
  • «پیشگام طراحی صحنه - روزشمار چهره‌های تاریخی». دویچه‌وله. ۱۳ فوریه ۲۰۲۱.
  • لازاریان، ژانت د (۱۳۸۲). «سینما». دانشنامه ایرانیان ارمنی. تهران: انتشارات هیرمند. صص. ۴۱۳–۱۴. شابک ۹۶۴-۶۹۷۴-۵۰-۳.

پیوند به بیرون

[ویرایش]