نظریه پنجره شکسته
| جرم‌شناسی و کیفرشناسی |
|---|
 |
نظریه پنجره شکسته نظریه‌ای در جرم‌شناسی و علوم اقتصاد است. این نظریه بیان می‌کند که نشانه‌های قابل مشاهده جرم، رفتار ضداجتماعی و بی‌نظمی سبب می‌شود جنایات و بی‌نظمی بیشتر، از جمله جرایم جدی به‌وجود آید.[۱] بر اساس این نظریه افراد یک جامعه دربارهٔ مسائل کلی توسط نشانه‌های جزئی داوری می‌کنند و دیدن یک پنجره شکسته در یک خانه، کارخانه یا نظایر آن، به شما این پیام را می‌دهد که در آن مکان اوضاع به‌سامان نیست.[۲]
نظریه بیان می‌کند که نظارت و نگهداری محیط‌های شهری در یک وضعیت خوب ممکن است از خراب‌کاری بیشتر و همچنین از تشدید جرم‌های جدی‌تری جلوگیری کند. این نظریه در سال ۱۹۸۲ توسط جیمز کیو. ویلسون و جرج ال. کلینگ در مقاله‌ای معرفی شد. پس از آن بحث‌های زیادی در علوم اجتماعی و مجامع عمومی درگرفته است. این تئوری به عنوان یک انگیزه برای اصلاحات در سیاست جنایی به کار گرفته شده است. مطالعات تجربی زیادی دربارهٔ نظریه پنجره شکسته انجام شده است.[۳]
منتقدان
[ویرایش]این نظریه منتقدان زیادی نیز دارد. یکی از انتقادهایی که بر این نظریه وارد می‌کنند دخالت بیش از حد، همراه با سخت‌گیری پلیس نسبت به شهروندان است. همچنین افزایش موارد سوءاستفاده پلیس از قدرت، موجب نارضایتی شهروندان و نهایتاً رودررویی آنها با دولت را در پی خواهد داشت، در حالی که ضرورت همکاری مردم در مبارزه مؤثر با جرم در یک کشور، همواره امری اجتناب‌ناپذیر است.[۴]
در اقتصاد
[ویرایش]در اقتصاد، پس نگرفتن جنس فروخته شده یا معطل شدن پشت تلفن برای راهنمایی گرفتن برای تعمیر یک وسیله و شنیدن چند باره موزیک انتظار، نوعی از پنجره شکسته است.
مثال‌ها
[ویرایش]ساختمانی را در نظر بگیرید که چند پنجره شکسته دارد. اگر این پنجره‌ها تعمیر نشوند، احتمالاً افراد خرابکار، در هنگام مشاهدهٔ این ساختمان (در مقایسه با یک ساختمان سالم) تمایل بیشتری به تخریب سایر پنجره‌ها خواهند داشت. حتی ممکن است وارد آن ساختمان شوند و اگر کسی ساکن آنجا نباشد، آنجا را اشغال کنند.[۵][۶][۷]
فرض کنید در یک پیاده‌رو، قطعاتی از زباله ریخته شود. چند قطعه زباله جمع می‌شود و به سرعت زباله‌ها افزایش پیدا می‌کنند. در نهایت، مردم ظرف غذاهای خود را آنجا رها خواهند کرد و حتی شاید به ماشین‌ها دستبرد زده شود.[۸][۹][۱۰]
سال‌هاست در پزشکی بحث بر این است که بهداشت بر درمان مقدم است. آمارها، پلیس و مردم هم نباید صرفاً به دنبال جرم‌ها و آسیب‌های فردی باشند که شاکی مشخص دارد. باید بکوشیم جامعه‌ای را حفظ و نگهداری کنیم که هر جنسی از پنجره‌های شکسته را نداشته باشد.[۱۱]
منابع
[ویرایش]- ↑ Wilson, James Q.; Kelling, George L. (March 1982). "Broken Windows". www.theatlantic.com. Archived from the original on 18 April 2009. Retrieved 29 October 2020.
- ↑ «نظریه پنجره شکسته و خرده‌شیشه‌هایی که در چشم اقتصاد فرومی‌رود». tejaratnews.com. دریافت‌شده در 24-3-2019. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازبینی=را بررسی کنید (کمک) - ↑ Broken windows theory
- ↑ دستاورد جنبش بازگشت به کیفر در آمریکا؛ لیلا دادخدایی؛ دادیار دادسرای عمومی و انقلاب تهران[پیوند مرده]
- ↑ «آشنایی با نظریه پنجره شکسته». mazrec_co_ir. دریافت‌شده در ۲ مه ۲۰۱۹.[پیوند مرده]
- ↑ «نظریه پنجره شکسته در جرم‌شناسی». گروه آموزشی حسن‌زاده. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ ژوئن ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲ مه ۲۰۱۹.
- ↑ «پنجره شکسته و نظارت بانکی» (PDF). پژوهشکده پولی و بانکی. دریافت‌شده در ۲ مه ۲۰۱۹.[پیوند مرده]
- ↑ «پنجره شکسته». نورمگز. دریافت‌شده در ۲ مه ۲۰۱۹.
- ↑ «نظریه‌های کیفری و رویکرد امنیتی جمهوری اسلامی ایران در جرایم سبک» (PDF). پرتال علوم انسانی. دریافت‌شده در ۲ مه ۲۰۱۹.
- ↑ «تئوری "پنجره شکسته" و محیط کار». بیزروم. بایگانی‌شده از اصلی در ۲ مه ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲ مه ۲۰۱۹.
- ↑ «آشنایی با نظریه پنجره شکسته». همشهری. دریافت‌شده در ۲ مه ۲۰۱۹.