نظریه کالوزا–کلین

نظریه کالوزا-کلین (به انگلیسی: Kaluza-Klein theory) در فیزیک مدلی است که به دنبال یکپارچه‌سازی نیروهای بنیادی گرانش و الکترومغناطیس می‌باشد. این نظریه نخستین بار در سال ۱۹۲۱ انتشار یافت. این نظریه توسط ریاضیدانی به نام تئودور کالوزا که نسبیت عام را به فضازمان پنج بعدی گسترش داده بود، پیشنهاد شد. معادلات حاصل را می‌توان به مجموعه‌هایی از معادلات دسته‌بندی کرد که یکی از این دسته‌ها هم ارز معادلات میدان اینشتین است، دسته دیگری هم ارز معادلات ماکسول برای میدان الکترومغناطیسی است و دسته آخر نیز یک میدان نرده‌ای اضافی است که امروزه «رادیون» خوانده می‌شود.^{[۱][۲][۳][۴][۵]}

منابع

1. Klein, Oskar (1926). "The Atomicity of Electricity as a Quantum Theory Law". Nature. 118 (2971): 516. Bibcode:1926Natur.118..516K. doi:10.1038/118516a0. S2CID 4127863.
2. Klein, Oskar (1926). "Quantentheorie und fünfdimensionale Relativitätstheorie". Zeitschrift für Physik A (به آلمانی). 37 (12): 895–906. Bibcode:1926ZPhy...37..895K. doi:10.1007/BF01397481.
3. Lichnerowicz, A.; Thiry, M. Y. (1947). "Problèmes de calcul des variations liés à la dynamique classique et à la théorie unitaire du champ". Compt. Rend. Acad. Sci. Paris (به فرانسوی). 224: 529–531.
4. Thiry, M. Y. (1948). "Les équations de la théorie unitaire de Kaluza". Compt. Rend. Acad. Sci. Paris (به فرانسوی). 226: 216–218.
5. Thiry, M. Y. (1948). "Sur la régularité des champs gravitationnel et électromagnétique dans les théories unitaires". Compt. Rend. Acad. Sci. Paris (به فرانسوی). 226: 1881–1882.