نوک پیکان

نوک پیکان ساخته شده از سنگ چرت متعلق به ۳۳۰۰ تا ۲۴۰۰ پیش از میلاد

نوک پیکان (به انگلیسی:arrowhead) معمولاً نوک تیز و سخت شده یک تیر است که بخش عمده ای از جرم پرتابه را تشکیل می‌دهد و مسئول برخورد و نفوذ به یک هدف و همچنین انجام برخی اهداف خاص مانند سیگنال دهی است.

نوک پیکان‌های اولیه از سنگ و از مواد آلی ساخته شده می‌شدند. با پیشرفت تمدن‌های بشری، از مواد آلیاژی دیگر استفاده شد. نوک پیکان دست‌ساخته‌های مهمی برای باستان‌شناسان هستند. نوک پیکان‌ها یک زیر مجموعه از سر پرتابه‌ها می‌باشند. امروزه و توسط علاقه مندان نوین هنوز «سالانه بیش از یک میلیون نیزه و نوک پیکان جدید تولید می‌شود».[۱][۲]

در عصر سنگ، مردم از استخوان‌های تیز شده، سنگ‌های آتشزنه، پولک‌ها، تراشه‌ها و تکه‌های سنگ به عنوان سلاح و ابزار استفاده می‌کردند. چنین اقلامی در سراسر تمدن بشری مورد استفاده قرار گرفتند و با گذشت زمان از مواد جدیدی استفاده شد. به عنوان دست‌ساخته‌های باستان‌شناسی، چنین اشیایی به عنوان سرپرتابه و بدون مشخص‌سازی استفاده آنها در کمان یا نیزه یا هر روش پرتابی دیگر طبقه‌بندی می‌شوند.[۳]

چنین دست‌سازه‌هایی را می‌توان در سراسر جهان و در مکان‌های مختلف یافت. آنهایی که باقی مانده‌اند معمولاً از سنگ ساخته شده‌اند که عمدتاً از سنگ آتشزنه، ابسیدین یا چرت تشکیل شده‌است. در بسیاری از کاوش‌ها نوک پیکان‌های استخوانی، چوبی و فلزی نیز یافت شده‌است.

پرتابه‌های سنگی با قدمت ۶۴۰۰۰ سال از لایه‌های رسوب باستانی در غار سیبودو و در آفریقای جنوبی کاوش شد. در بررسی‌ها آثاری از خون و بقایای استخوان و چسب ساخته شده از یک رزین گیاهی که برای چسباندن آن‌ها به یک محور چوبی استفاده شده‌است. این نشان‌دهنده یک «رفتار خواستار فرایند شناختی» مورد نیاز برای تولید چسب می‌باشد.[۴]

«شکار با تیر و کمان نیاز به برنامه‌ریزی پیچیده چند مرحله ای، جمع‌آوری مواد و آماده‌سازی ابزار نیاز دارد و مستلزم مجموعه ای از مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی نوآورانه است.»[۵]

نوک پیکان‌ها به شفت‌های پیکان متصل می‌شوند تا از کمان پرتاب شوند. انواع مشابهی از سر پرتابه ممکن است به یک نیزه متصل شده و با استفاده از آتالاتل (پرتاب کننده نیزه) «پرتاب» شود.

نوک پیکان یا سر پرتابه قسمت اصلی و پایه‌ای تیر است و بیشترین نقش را در تعیین هدف آن ایفا می‌کند. برخی از تیرها ممکن است به سادگی از یک نوک تیز شده از شفت جامد استفاده کنند، اما ساختن سر پیکان‌های جداگانه، معمولاً از فلز، شاخ، سنگ یا مواد سخت دیگر، بسیار رایج تر است.

انواع

[ویرایش]

نوک پیکان‌ها معمولاً با توجه به عملکردشان دارای انواع مختلفی هستند.[۶][۷][۸][۹] به عنوان مثال نوک پیکان‌های سه تیغه ای، سه تیغه ای یا سکایی در مناطق تحت تأثیر سکاها و ایرانیان باستان یافت شده‌اند. این نوع از نوک پیکان‌ها معمولاً توسط ارتش شاهنشاهی هخامنشی استفاده می‌شده‌است.[۱۰]

نگارخانه

[ویرایش]
  • کپی‌های مدرن از نوک پیکان‌های مختلف اروپای قرون وسطی
    کپی‌های مدرن از نوک پیکان‌های مختلف اروپای قرون وسطی
  • یک نوک‌پیکان سر پهن مدرن
    یک نوک‌پیکان سر پهن مدرن
  • نوک پیکان‌های ژاپنی با چندین شکل و عملکرد
    نوک پیکان‌های ژاپنی با چندین شکل و عملکرد
  • چند نوک پیکان ساخته شده از کوارتز
    چند نوک پیکان ساخته شده از کوارتز
  • نوک پیکان ساخته شده از استخوان و شاخ گوزن (قرن سوم تا پنجم میلادی)
    نوک پیکان ساخته شده از استخوان و شاخ گوزن (قرن سوم تا پنجم میلادی)
  • نوک‌پیکان‌های برنزی مربوط به یونان باستان
    نوک‌پیکان‌های برنزی مربوط به یونان باستان

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ Paterson, W. F. Encyclopaedia of Archery. p. 20.
  2. ↑ Kelley, Kevin (2010). What Technology Wants. New York: Viking. p. 55. ISBN 978-0-670-02215-1.
  3. ↑ "Glossary M–P". Mississippi Valley Archaeology Center at the University of Wisconsin - La Crosse. Archived from the original on 11 March 2010. Retrieved 28 January 2013.
  4. ↑ Gill, Victoria (26 August 2010). "Oldest Evidence of Arrows Found". BBC News. Archived from the original on 26 August 2010. Retrieved 26 August 2010.
  5. ↑ Lombard, Marlize; Phillipson, Laurel (2010). "Indications of Bow and Stone-Tipped Arrow Use 64 000 Years Ago in KwaZulu-Natal, South Africa". Antiquity (به انگلیسی). 84 (325): 635–648. doi:10.1017/S0003598X00100134.
  6. ↑ Quidort, Darryl (February–March 2014). "Handmade Massey-Style Broadheads". Traditional Bowhunter. p. 50. ISSN 1076-6537.
  7. ↑ Pope, Saxton. Hunting with the Bow and Arrow. To test a steel bodkin pointed arrow such as was used at the battle of Cressy, I borrowed a shirt of chain armor from the Museum, a beautiful specimen made in Damascus in the 15th Century. It weighed twenty-five pounds and was in perfect condition. One of the attendants in the Museum offered to put it on and allow me to shoot at him. Fortunately, I declined his proffered services and put it on a wooden box, padded with burlap to represent clothing. Indoors at a distance of هفت یارد [۶ متر], I discharged an arrow at it with such force that sparks flew from the links of steel as from a forge. The bodkin point and shaft went through the thickest portion of the back, penetrated an inch of wood and bulged out the opposite side of the armor shirt. The attendant turned a pale green. An arrow of this type can be shot about دوصد یارد [۱۸۰ متر], and would be deadly up to the full limit of its flight.
  8. ↑ "Armour-Piercing Arrowheads". Royal Armouries. Archived from the original on 24 March 2016. Retrieved 17 February 2010.
  9. ↑ "Mechanical vs. Fixed Broadheads". HuntingBlades.com. Archived from the original on 25 September 2009. Retrieved 17 February 2010.
  10. ↑ Delrue, Parsival (2007). "Trilobate Arrowheads at ed-Dur (U.A.E, Emirate of Umm al-Qaiwain)". Arabian Archaeology and Epigraphy (به انگلیسی). 18 (2): 239–250. doi:10.1111/j.1600-0471.2007.00281.x.

پیوند به بیرون

[ویرایش]
  • مدخل ویکی‌واژه برای نوک پیکان 
  • پرونده‌های رسانه‌ای مربوط به Arrowheads در ویکی‌انبار