والگان‌سیکلوویر

والگان‌سیکلوویر
داده‌های بالینی
نام‌های تجاریValcyte, Valcip, others
AHFS/Drugs.commonograph
مدلاین پلاسa605021
داده‌ها
رده‌بندی داروهای
بارداری
  • AU: D
روش مصرف داروBy mouth
کد ATC
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی
داده‌های فارماکوکینتیک
زیست فراهمی۶۰٪
پیوند پروتئینی۱–۲٪
متابولیسمآبکافت to گان‌سیکلوویر
نیمه‌عمر حذف4 hours
دفعکلیه
شناسه‌ها
  • 2-[(2-amino-6-oxo-6,9-dihydro-3H-purin-9-yl)methoxy]-3-hydroxypropyl-(2S)-2-amino-3-methylbutanoate
شمارهٔ سی‌ای‌اس
پاب‌کم CID
IUPHAR/BPS
دراگ‌بنک
کم‌اسپایدر
UNII
KEGG
ChEMBL
NIAID ChemDB
لیگاند بانک داده پروتئین
CompTox Dashboard (EPA)
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیاییC۱۴H۲۲N۶O۵
جرم مولی۳۵۴٫۳۶۷ g·mol−1
مدل سه بعدی (جی‌مول)
  • O=C(OCC(OCn1c2N\C(=N/C(=O)c2nc1)N)CO)[C@@H](N)C(C)C
  • InChI=1S/C14H22N6O5/c1-7(2)9(15)13(23)24-4-8(3-21)25-6-20-5-17-10-11(20)18-14(16)19-12(10)22/h5,7-9,21H,3-4,6,15H2,1-2H3,(H3,16,18,19,22)/t8?,9-/m0/s1 ✔Y
  • Key:WPVFJKSGQUFQAP-GKAPJAKFSA-N ✔Y
 N✔Y (این چیست؟)  (صحت‌سنجی)

والگان‌سیکلوویر (انگلیسی: Valganciclovir) (که با نام تجاری Valcyte به فروش می‌رسد) یک داروی ضد ویروسی است که برای درمان عفونت سیتومگالوویروس (CMV) در مبتلایان به ایدز یا پس از پیوند عضو به کار می‌رود. این دارو اغلب به صورت طولانی مدت مصرف می‌شود زیرا تنها عفونت را سرکوب می‌کند نه درمان. والگان‌سیکلوویر از راه خوراکی مصرف می‌شود.[۲]

عوارض جانبی رایج عبارتند از: درد شکمی، سردرد، مشکلات خواب، حالت تهوع، تب، و شمار سلول‌های خونی پایین. سایر عوارض جانبی ممکن است شامل ناباروری و مشکلات کلیوی باشد. هنگامی که در دوران بارداری استفاده می‌شود، باعث نقص مادرزادی در برخی از حیوانات می‌شود. والگان‌سیکلوویر ال-والیل استر گان‌سیکلوویر است و زمانی که توسط روده و کبد به گان‌سیکلوویر تجزیه می‌شود، عمل می‌کند.

والگان‌سیکلوویر در سال ۲۰۰۱ میلادی برای استفاده پزشکی تأیید شد.[۳] این دارو در فهرست داروهای ضروری سازمان بهداشت جهانی قرار دارد.[۴][۵] این دارو در سال ۲۰۱۷، برای تجویز نسخه عمومی تأیید شد[۶]

مصارف پزشکی

[ویرایش]

بزرگسالان

[ویرایش]

والگان‌سیکلوویر معمولاً برای درمان شبکیه سیتومگالوویروس (CMV) استفاده می‌شود (عفونت چشم ممکن است باعث کوری شود) در افرادی که سندرم نقص ایمنی اکتسابی (ایدز) دارند. والگان‌سیکلوویر همچنین برای پیشگیری از بیماری سیتومگالوویروس در افرادی که پیوند قلب، کلیه یا کلیه پانکراس دریافت کرده‌اند و احتمال ابتلا به بیماری CMV را دارند، استفاده می‌شود. به طور کلی، والگان‌سیکلوویر با جلوگیری از گسترش بیماری CMV یا کاهش رشد CMV عمل می‌کند.[۷]

کودکان

[ویرایش]

این دارو برای پیشگیری از بیماری CMV در افرادی که پس از پیوند کلیه (۴ ماهگی تا ۱۶ سالگی) و پیوند قلب (۱ ماهگی تا ۱۶ سالگی) در معرض خطر بالا هستند، استفاده می‌شود.

عوارض جانبی

[ویرایش]

والگا‌ن‌سیکلوویر معمولاً با استفراغ، درد شکم، اسهال و سردرد همراه است. سایر عوارض جانبی عبارتند از تب، مشکل در خواب، نوروپاتی محیطی، و جداشدگی شبکیه.

شایان ذکر است، FDA چندین هشدار در رابطه با سمیت‌های شدید بالقوه صادر کرد. این موارد به صورت زیر هستند:

  • سمیت‌های خون: نوتروپنی، کم‌خونی، ترومبوسیتوپنی
  • اختلال در باروری (تنها بر اساس مطالعات حیوانی)
  • سمیت جنینی (تنها بر اساس مطالعات حیوانی)
  • جهش‌زایی و سرطان‌زایی (تنها بر اساس مطالعات حیوانی)

تداخلات دارویی

[ویرایش]

در حالی که در افراد مطالعه نشده است، می‌توان فرض کرد که تداخلات مشابه با گان‌سیکلوویر خواهد بود، زیرا والگان‌سیکلوویر در بدن به گان‌سیکلوویر تبدیل می‌شود. زیدوودین ممکن است غلظت گان‌سیکلوویر را کاهش دهد و این داروها با هم می‌توانند باعث کم‌خونی و نوتروپنی شوند. پروبنسید می‌تواند غلظت گان‌سیکلوویر را افزایش دهد، که می‌تواند احتمال سمیت گان‌سیکلوویر را افزایش دهد. افرادی که مشکلات کلیوی دارند ممکن است در صورت مصرف هر دو دارو با هم در غلظت مایکوفنولات موفتیل و گان‌سیکلوویر افزایش پیدا کند. گان‌سیکلوویر همچنین می تواند غلظت دیدانوزین را افزایش دهد.

مکانیسم عمل

[ویرایش]

والگان‌سیکلوویر یک پیش دارو برای گان‌سیکلوویر است که آنالوگ مصنوعی ۲'-دئوکسی-گوانوزین است. ساختار آن مانند گان‌سیکلوویر است، به جز افزودن یک ال-والیل استر در انتهای ۵' حلقه ناقص دئوکسی ریبوز. والین باعث افزایش جذب دارو در روده و همچنین فراهمی زیستی دارو پس از جذب می‌شود. ال-والیل استر توسط استرازها در روده ها و کبد شکافته می‌شود و باعث می‌شود گان‌سیکلوویر توسط سلول‌های آلوده به ویروس جذب شود.[۸]

گان‌سیکلوویر ابتدا توسط یک تیمیدین کیناز ویروسی که توسط سیتومگالوویروس (CMV) کدگذاری می‌شود، به گان‌سیکلوویر مونوفسفات فسفریله می‌شود. کینازهای سلولی انسان، مولکول را بیشتر فسفریله می کنند تا گان‌سیکلوویر دی فسفات و سپس گان‌سیکلوویر تری فسفات ایجاد کنند. این کینازها در غلظت‌های ۱۰ برابر بیشتر در سلول‌های آلوده به CMV یا ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) در مقایسه با سلول‌های غیرعفونی انسانی وجود دارند و به گان‌سیکلوویر تری فسفات اجازه می‌دهند در سلول‌های آلوده متمرکز شود.[۹]

گان‌سیکلوویر تری فسفات یک مهارکننده رقابتی دئوکسی گوانوزین تری فسفات (dGTP) است. در DNA ویروسی گنجانده شده و ترجیحاً DNA پلیمرازهای ویروسی را بیشتر از DNA پلیمرازهای سلولی مهار می‌کند. گان‌سیکلوویر تری فسفات به عنوان یک بستر ضعیف برای افزایش طول زنجیره عمل می‌کند. هنگامی که به دلیل شباهت ساختاری به dGTP در DNA ویروسی گنجانده شد، پس از افزودن یک نوکلئوتید منفرد به گروه هیدروکسیل دیستال حلقه دئوکسی ریبوز ناقص گان‌سیکلوویر، زنجیره خاتمه می‌یابد.[۱۰]

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام Valcyte FDA label وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  2. ↑ "Valganciclovir Hydrochloride". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 29 November 2016. Retrieved 28 November 2016.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:ربات:وضعیت نامعلوم پیوند اصلی (link)
  3. ↑ Long, Sarah S.; Pickering, Larry K.; Prober, Charles G. (2012). Principles and Practice of Pediatric Infectious Disease (به انگلیسی). Elsevier Health Sciences. p. 1502. ISBN 978-1437727029. Archived from the original on 2016-11-29.
  4. ↑ World Health Organization (2019). World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Geneva: World Health Organization. hdl:10665/325771. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.
  5. ↑ World Health Organization (2021). World Health Organization model list of essential medicines: 22nd list (2021). Geneva: World Health Organization. hdl:10665/345533. WHO/MHP/HPS/EML/2021.02.
  6. ↑ "Generic Valcyte Availability - Drugs.com". Drugs.com. Archived from the original on 17 March 2017. Retrieved 25 June 2017.
  7. ↑ "Valganciclovir: MedlinePlus Drug Information". medlineplus.gov. Archived from the original on 2016-11-10. Retrieved 2016-11-10.
  8. ↑ Lukacova, V.; Goelzer, P.; Reddy, M.; Greig, G.; Reigner, B.; Parrott, N. (2016-11-01). "A Physiologically Based Pharmacokinetic Model for Ganciclovir and Its Prodrug Valganciclovir in Adults and Children". The AAPS Journal. 18 (6): 1453–1463. doi:10.1208/s12248-016-9956-4. ISSN 1550-7416. PMID 27450227. S2CID 22702960.
  9. ↑ Matthews, T.; Boehme, R. (2016-08-01). "Antiviral activity and mechanism of action of ganciclovir". Reviews of Infectious Diseases. 10 Suppl 3: S490–494. doi:10.1093/clinids/10.supplement_3.s490. ISSN 0162-0886. PMID 2847285.
  10. ↑ Chen, Han; Beardsley, G. Peter; Coen, Donald M. (2014-12-09). "Mechanism of ganciclovir-induced chain termination revealed by resistant viral polymerase mutants with reduced exonuclease activity". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 111 (49): 17462–17467. Bibcode:2014PNAS..11117462C. doi:10.1073/pnas.1405981111. ISSN 1091-6490. PMC 4267342. PMID 25422422.

پیوند به بیرون

[ویرایش]
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ والگان‌سیکلوویر موجود است.