پاغازه

پاغازه
پاغازه، Falcaria vulgaris
رده‌بندی علمی
فرمانرو:
گیاهان
راسته:
کرفس‌سانان
تیره:
چتریان
سرده:
Falcaria
گونه:
F. vulgaris
نام دوبخشی
Falcaria vulgaris

پاغازه یا غازیاغی (نام علمی: Falcaria vulgaris) که اکثراً در متون طب سنتی با نام یونانی آطریلال آمده‌است نام یک گونه از گیاهان مرتعی، یکساله و پایا از تیره چتریان است. غازیاغی یا قازیاغی واژه‌ای ترکی و به همان معنای پای غاز است. برگ‌های این گیاه شکلی مانند پای غاز درست می‌کنند.

خواص درمانی

[ویرایش]

گیاه پاغازه دارای اثرات درمانی مناسبی در درمان التهاب روده و زخم معده است. عصاره این گیاه نیز التیام‌دهنده زخم پوستی است و اثرات محافظتی آن از مخاط معده در برابر مواد شیمیایی ایجادکننده زخم‌های گوارشی به اثبات رسیده‌است. مطالعات انجام شده همچنین اثرات تقویت کننده قلب و گشادکننده عروق قلب را نیز از عصاره این گیاه تأیید کرده‌اند. بر اساس متون سنتی این گیاه به صورت موضعی در دردها و التهابات مفاصل و نیز زخم‌های پوستی نیز اثرات درمانی دارد. به صورت محلی جوشانده پاغازه به صورت خوراکی به منظور درمان التهاب روده و زخم معده و نیز التهابات گوارشی و کولیت روده مصرف می‌شود. براساس متون سنتی این‌گیاه در دوره بارداری منع مصرف دارد. در طب سنتی برای درمان پیسی و بعنوان مدر برای بیماری استسقاء بکار برده می‌شود.[۱] به صورت محلی در غرب ایران به ویژه استان کرمانشاه از این گیاه غذاهای مختلفی تهیه می‌شود که از آن‌جمله است کوکوی پاغازه.[۲] همچنین در استان لرستان نوعی آش با نام« آش پَقازهَ» تهیه می‌شود.[۳]

شرح گیاه‌شناختی

[ویرایش]

توالی بنیان‌گذاری اندام‌های گل پاغازه از ترتیب راس‌گرایی پیروی می‌کند و تشکیل پرچم و مادگی با فاصله زمانی اندکی رخ می‌دهد. ساختار گل شامل پنج کاسبرگ، پنج گلبرگ سفید جدا، پنج پرچم، تخمدان دو برچه‌ای، دوخانه‌ای و زیرین است. ریزهاگ‌زایی آن از نوع هم‌زمان و بساک از نوع چهارکیسه‌ای است. دانه گرده‌اش، دوسلولی و سه‌شیاری است. تخمک آن از نوع واژگون، تک‌پوسته‌ای و کم‌خورش است. نمو کیسi رویانی براساس الگوی تک‌هاگی و نوع چندبَر انجام می‌شود.[۴]

نگاره‌ها

[ویرایش]
  • برگ
    برگ
  • جزئیات برگ
    جزئیات برگ
  • گل‌آذین
    گل‌آذین
  • پاغازه
    پاغازه
  • ساقه و بندهای آن
    ساقه و بندهای آن

پانویس

[ویرایش]
  1. ↑ میرحیدر، معارف گیاهی، ۱:‎ ۱۶۷.
  2. ↑ https://ghazaland.com/recipe/کوکو-پاغازه/ بایگانی‌شده در ۳ دسامبر ۲۰۲۰ توسط Wayback Machine.
  3. ↑ شیما کریم پور (۵ مرداد ۱۳۹۸). «طرز تهیه و دستور پخت برانی پاغازه». مامی فود.
  4. ↑ احمد عبداللهی و فاطمه محمودی کردی: بررسی آنتوژنی پرچم و مادگی در گل Falcaria vulgaris Bernh. گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز. در نشریه: زیست‌شناسی گیاهی ایران. دوره ۹، شماره ۳ - شماره پیاپی ۳۳. پاییز ۱۳۹۶. صفحه ۶۳–۷۸.

منابع

[ویرایش]
کتاب‌ها
آیکون خرد

این یک مقالهٔ خرد زیست‌شناسی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.