پرلیکَن (انگلیسی: Perlecan) که با نامهای «پروتئوگلیکان ۲ هپاران سولفات» (HSPG2) و «پروتئین مرکزی پروتئوگلیکان هپاران سولفات مختص به غشای پایه» هم شناخته میشود، پروتئینی است که در انسان توسط ژن «HSPG2» کُد میشود.[۴][۵][۶]
پرلیکَن توسط سلولهای لایهٔ درونی رگها و همچنین عضلات صاف تولید میشود و در ماتریکس برونیاختهای ذخیره میشود.
پرلیکَن احتمالاً در رشد و گسترش برخی انواع سرطانها نقش دارد و پژوهشهایی در این زمینه در حال انجام است.
سطح این مولکول پروتئینی در برخی بیماریها نظیر دیابت، تصلب شرایین و التهاب مفصل کاهش مییابد. پرلیکَن نقش مهمی در حفظِ سدِ تصفیهکنندهٔ کلیوی دارد[۸] و کاهش آن در غشای پایهٔ گلومرولهای کلیه در بروز «آلبومینوری دیابتی» (دفع پروتئین آلبومین از کلیه) بسیار مؤثر است.
پژوهشها نشان دادهاست که این پروتئین در برابر تصلب شرایین نقش محافظتی دارد.[۹][۱۰]
جهش در ژن سازندهٔ پرلیکَن موجب بروز نوعی بیماری ژنتیکی نادر بهنام سندرم شوارتس-جمپل میگردد.[۶]
↑Kallunki P, Eddy RL, Byers MG, Kestilä M, Shows TB, Tryggvason K (October 1991). "Cloning of human heparan sulfate proteoglycan core protein, assignment of the gene (HSPG2) to 1p36.1----p35 and identification of a BamHI restriction fragment length polymorphism". Genomics. 11 (2): 389–96. doi:10.1016/0888-7543(91)90147-7. PMID1685141.
↑Conde-Knape K (2001). "Heparan sulfate proteoglycans in experimental models of diabetes: a role for perlecan in diabetes complications". Diabetes Metab. Res. Rev. 17 (6): 412–21. doi:10.1002/dmrr.236. PMID11757076.
↑Pillarisetti S (2000). "Lipoprotein modulation of subendothelial heparan sulfate proteoglycans (perlecan) and atherogenicity". Trends Cardiovasc. Med. 10 (2): 60–5. doi:10.1016/S1050-1738(00)00048-7. PMID11150731.