پروردگار (رب العالمین)

پروردگار (Parvardegār-Parwardigār)، پرورنده. پرورش دهنده. مربی.

ربّ الارباب

ارباب جمع «ربّ» به معنی پروردگار. ربّ الارباب: رب العالمین - خدای تعالی‏^[۱][۲]

شناخت پروردگار خود به ربوبیّت

به شواهد شرع و بصائر عقل محقّق، مبیّن شده‌است که مقصود همه شرایع رسانیدن خلق است به جوار باری تعالی و به سعادت لقای آن حضرت و ارتقاء از حضیض نقص به ذروه کمال و از هبوط اجساد دنیّه به شرف ارواح علیّه.

و این میسّر نمی‌گردد مگر به معرفت اللّه و معرفت صفات او و اعتقاد به ملائکه و رسل و کتب و یوم آخر، زیرا که قوام ممکن به واجب است و قوام عبد به رب‏.

پس مادام که عبد نفس خود را به عبودیّت نشناسد نه خود را شناخته‌است و نه پروردگار خود را. و همچنین تا پروردگار خود را به ربوبیّت نشناسد نه پروردگار خود را شناخته‌است و نه خود را.

زیرا که همچنان که عبودیّت مقوّم اوست الهیّت و ربوبیّت عین ذات باری تعالی است، به این معنی که ذات بذاته بدون انضمام معنی دیگر اله و ربّ عالم است. و از این جهت است که می‌فرماید: وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلَّا لِیَعْبُدُونِ‏ (ذاریات، ۵۶).^[۳]

خدای تعالی

پاک است خدای تعالی رَبِ الْعالَمِینَ پروردگار عالمیان.^[۴]

پروردگار جهانیان

«إِنِّی أَنَا اللَّهُ رَبُ الْعالَمِینَ‏» منم خدا که پروردگار جهانیانم (قصص: ۳۰)

«إِنِّی أَنَا رَبُّکَ» به درستی که منم پروردگار تو^[۵][۶]

رَبِ الْعالَمِینَ‏، آفریدگار و پروردگار همه جهانیان است و همه چیزی بر الوهیّت و ربوبیّت و وحدانیّت و قدرت او نشان است.^[۷]

منابع

1. محمد نعیم، شرح مثنوی، کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی - تهران، چاپ: اول، ۱۳۸۷.
2. سید جعفر سجادی، فرهنگ معارف اسلامی،انتشارات دانشگاه تهران - تهران، چاپ: سوم، ۱۳۷۳ ه‍. ش
3. احمد بن محمد حسینی اردکانی، مرآت الاکوان (تحریر شرح هدایه ملا صدرا شیرازی)، میراث مکتوب - تهران، چاپ: اول، ۱۳۷۵ ه‍. ش
4. کاشفی سبزواری حسین بن علی، مواهب علیه (تفسیر حسینی)، سازمان چاپ وانتشارات اقبال - تهران، چاپ: اول، ۱۳۶۹.
5. فرید الدین عطار نیشابوری، لسان‌الغیب،انتشارات سنائی - تهران، چاپ: اول، ۱۳۷۶.
6. سید جعفر شهیدی، شرح مثنوی، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی - تهران، چاپ: اول، ۱۳۷۳.
7. ادهم عزلتی خلخالی، رسائل فارسی ادهم خلخالی، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی - تهران، چاپ: اول، ۱۳۸۱.