گونه مأموریت | مطالعات سیارهای |
---|---|
اپراتور | آژانس فضایی اروپا |
مدت مأموریت | طی مسیر: ۷٫۶ سال مرحله علمی: ۳٫۵ سال |
ویژگیهای فضاپیما | |
سازنده | ایرباس دیفنس اند اسپیس |
جرم پرتاب | ۴٬۸۰۰ کیلوگرم (۱۰٬۶۰۰ پوند) |
جرم خشک | ۱٬۹۰۰ کیلوگرم (۴٬۲۰۰ پوند) |
توان | ۸۲۰ وات[۱] |
آغاز مأموریت | |
تاریخ راهاندازی | ۱ تا ۱۰ ژوئن ۲۰۲۲ (برنامهریزی شده)[۲] |
موشک | آریان ۵ |
سایت پرتاب | پایگاه فضایی گویان، ELA-3 |
پیمانکار | آریاناسپیس |
پرواز از زمین | |
نزدیکترین فاصله | مه ۲۰۲۳ |
فاصله | ۱۲٬۷۰۰ کیلومتر (۷٬۹۰۰ مایل) |
پرواز از زهره | |
نزدیکترین فاصله | اکتبر ۲۰۲۳ |
فاصله | ۹٬۵۰۰ کیلومتر (۵٬۹۰۰ مایل) |
پرواز از زمین | |
نزدیکترین فاصله | سپتامبر ۲۰۲۴ |
فاصله | ۱٬۹۵۰ کیلومتر (۱٬۲۱۰ مایل) |
پرواز از مریخ | |
نزدیکترین فاصله | فوریه ۲۰۲۵ |
فاصله | ۱٬۱۰۰ کیلومتر (۶۸۰ مایل) |
پرواز از زمین | |
نزدیکترین فاصله | نوامبر ۲۰۲۶ |
فاصله | ۳٬۷۰۰ کیلومتر (۲٬۳۰۰ مایل) |
مدارگرد مشتری (سیاره) | |
ورود به مدار | اکتبر ۲۰۲۹ (برنامهریزی شده) |
Departed orbit | سپتامبر ۲۰۳۲ |
مدارگرد گانیمد | |
ورود به مدار | سپتامبر ۲۰۳۲ (برنامهریزی شده) |
نشان مأموریت JUICE |
کاوشگر قمرهای یخی مشتری (به انگلیسی: Jupiter Icy Moons Explorer) به صورت مخفف (JUICE) یک سفینهٔ فضایی میانسیارهای است که در ۱۴ آوریل ۲۰۲۳ توسط آژانس فضایی اروپا (ESA) توسط پیمانکار اصلی آن ایرباس دیفنس اند اسپیس به فضا پرتاب شد. این مأموریت قمرهای گالیلهای مشتری را مورد مطالعه قرار خواهد داد: گانیمد، کالیستو و اروپا (به استثنای آیو که از نظر آتشفشانی فعالتر است)، تصور میشود همهٔ آنها دارای آب مایع قابل توجهی در زیر سطح خود هستند که آنها را به محیطهای زیستپذیر تبدیل خواهد نمود.[۳][۴]
این کاوشگر در ۱۴ آوریل ۲۰۲۳ در ساعت ۱۲:۱۴ ساعت هماهنگ جهانی از پایگاه فضایی گویان به فضا پرتاب شد و در ژوئیه ۲۰۳۱ پس از چهار کمک گرانشی و هشت سال سفر[۵][۶] در دسامبر ۲۰۳۴ به مشتری خواهد رسید.
این مأموریت به عنوان یک نگرش دوباره به پیشنهاد مطرح «مدارگرد مشتری-گانیمد» آغاز شد که قرار بود بخشی از مأموریت سپس لغو شدهٔ آژانس فضایی اروپا؛ «سیستم مشتری - لاپلاس» (EJSM-Laplace)، باشد.[۷]این مأموریت نامزدی برای نخستین مأموریت کلاس L (L1) پروژهٔ چشمانداز کیهانی ۲۰۱۵-۲۰۲۵ ESA شد و انتخاب آن در ۲ مه ۲۰۱۲ اعلام شد.
در آوریل ۲۰۱۲، گزینهٔ پروژهٔ JUICE در برابر تلسکوپ پرتو ایکس پیشنهادی تلسکوپ پیشرفته برای اخترفیزیک با انرژی بالا (ATHENA) و یک آنتن رصدخانهای امواج گرانشی (رصدخانه موج گرانشی جدید (NGO))، پیشنهاد شد.[۸][۹]
در ژوئیهٔ ۲۰۱۵، شرکت صنایع هوافضایی ایرباس دیفنس اند اسپیس به عنوان پیمانکار اصلی برای طراحی و ساخت این کاوشگر انتخاب شد تا در تولوز، فرانسه مونتاژ شود.[۱۰]
چالشهای اصلی در طراحی فضاپیما مربوط به فاصلهٔ زیاد تا خورشید در رابطه با استفاده از انرژی خورشیدی و محیط خشن تابشی مشتری است. درج مداری در مشتری و گانیمد و تعداد زیاد مانورهای پرواز کناری (بیش از ۲۵ کمک گرانشی و دو پرواز اروپا) به فضاپیمایی نیاز دارد که حدود ۳۰۰۰ کیلوگرم (۶۶۰۰ پوند) پیشران شیمیایی را حمل کند.[۱۱]
JUICE آنتنی با بهرهٔ بالا، با قطر ۲٫۵ متر ثابت و یک آنتن با بهره متوسط قابل چرخش است که از هر دو باند ایکس و کی استفاده میشود. نرخ پیوند مخابراتی ۲ گیگابیت در روز با آنتنهای فضای عمیقِ زمینی امکانپذیر است. ظرفیت ذخیرهسازی اطلاعات روی برد ۱٫۲۵ ترابایت است.[۱] موتور اصلی JUICE یک پیشرانه با دو پیشرانه هایپرگولیک (مونومتیلهیدرازین و اکسیدهای مخلوط نیتروژن) ۴۲۵ نیوتن است. ۱۰۰ کیلوگرم عایق چند لایه کنترل حرارتی را فراهم میکند. فضاپیما ۳ محوره با استفاده از چرخهای تکانه تثبیت شدهاست. محافظ تابشی برای محافظت از وسایل الکترونیکی پردازنده در برابر محیط مشتری استفاده میشود.[۱]
ابتدا قرار بود JUICE در ۱۳ آوریل ۲۰۲۳ با وسیله نقلیه پرتاب آریان ۵ از مرکز فضایی گویان پرتاب شود[۱۲] اما به دلیل نامناسب بودن آبوهوا پرتاب به روز بعد ۱۴ آوریل به تعویق افتاد.[۱۳] پس از پرتاب، چندین کمک گرانشی برنامهریزیشده برای قرار دادن JUICE در مسیر مشتری وجود خواهد داشت: پرواز منظومه زمین-ماه در اوت ۲۰۲۴، زهره در اوت ۲۰۲۵، دومین پرواز کناری زمین در سپتامبر ۲۰۲۶، و سومین پرواز نهایی. زمین در ژانویهٔ ۲۰۲۹ خواهد بود.[۱۴]
JUICE دو بار از کمربند سیارکها عبور میکند. عبور از نزدیکی نیز سیارک ۲۲۳ روزا که پیشنهاد شده در اکتبر ۲۰۲۹ رخ خواهد داد.[۱۵][۱۶]
کاوشگر که در ژوئیهٔ ۲۰۳۱ به منظومه مشتری میرسد، JUICE برای نخستین بار پرواز گانیمد را برای آمادهسازی برای قرار دادن مداری مشتری ≈ ۷٫۵ ساعت بعد انجام میدهد. مدار اول کشیده خواهد شد و مدارهای بعدی به تدریج در طول زمان کاهش مییابد و در نتیجه یک مدار دایرهای به دور مشتری ایجاد میشود.[۱۷]
اولین پرواز کناری اروپا در ژوئیهٔ ۲۰۳۲ انجام خواهد شد. JUICE وارد مداری با شیب بالا میشود تا امکان شناسایی مناطق قطبی مشتری و بررسی مگنتوسفر مشتری را فراهم کند.[۱۷]
در دسامبر ۲۰۳۴، JUICE وارد مداری بیضوی به دور گانیمد میشود و اولین فضاپیمایی خواهد بود که به دور قمری غیر از ماه زمین میچرخد. مدار اول در فاصله ۵۰۰۰ کیلومتری (۳۱۰۰ مایلی) خواهد بود. در سال ۲۰۳۵، JUICE وارد مداری دایرهای ۵۰۰ کیلومتری (۳۱۰ مایلی) بالاتر از سطح گانیمد میشود. JUICE ترکیبات و مگنتوسفر گانیمد را در میان چیزهای دیگر بررسی خواهد کرد.[۱۷]
زمانی که فضاپیما پیشران باقیمانده خود را مصرف کرد، قرار است JUICE از مدار خارج شود و در پایان سال ۲۰۳۵ بر گانیمد برخورد کند.[۱۷]
این فضاپیما قرار است در ۱۳ آوریل ۲۰۲۳ (۲۴ فروردین ۱۴۰۲) پرتاب شود و در ژوئیه ۲۰۳۱ پس از چهار کمک گرانشی و هشت سال سفر به مشتری خواهد رسید. در دسامبر ۲۰۳۴، این فضاپیما برای مأموریت علمی خود وارد مدار قمر گانیمد میشود و بدین ترتیب اولین فضاپیمایی خواهد بود که به دور قمری غیر از ماه زمین میچرخد. (توجه داشته باشید کاوشگرهای قبلی مثل کاسینی یا جونو هیچگاه در مدار اقمار قرار نداشتند و همواره به دور سیاره در حال چرخش بودند)[۱۸]
این فضاپیما پیش از رسیدن به مشتری با سه سیاره و قمر روبرو خواهد شد.
مدارگرد JUICE تحقیقات دقیقی بر روی گانیمد انجام خواهد داد و پتانسیل این قمر را برای امکان وجود حیات فرازمینی به دقت مورد ارزیابی قرار میدهد. ادامه این تحقیقات روی قمر اروپا و کالیستو تصویر کاملی از وضعیت وجود حیات در قمرهای گالیله به ما میدهد.
اهداف علمی اصلی برای گانیمد، کالیستو و اروپا عبارتند از: