کنج عزلت

کنجِ عزلت
جلد کتاب در ویرایش سال ۲۰۰۵
نویسنده(ها)رادکلیف هال
زبانزبان انگلیسی
موضوع(ها)ادبیات همجنس‌گرایی
ناشرجاناتان کیپ  انگلستان
تاریخ نشر
۱۹۲۸
شمار صفحات۵۳۶
پس ازنژاد آدم (۱۹۲۶) 
پیش ازآقای خانه (۱۹۳۲) 

کنجِ عزلت (به انگلیسی: The Well of Loneliness)[۱] رمانی با موضوع همجنس‌گرایی نوشته نویسنده انگلیسی مارگاریت رادکلیف هال[۲] است. این رمان توسط دولت بریتانیا در سال ۱۹۲۸ به دلیل محتوایش که به همجنس‌گرایی زنانه می‌پرداخت، توقیف شد،[۳] لکن در سال ۱۹۴۹ میلادی، یعنی شش سال پس از مرگ نویسنده منتشر شد. داستان این رمان به زندگی زنی انگلیسی به نام استیون ماری اولیویا گرترود گوردون، که از طبقه مرفه جامعه آن زمان بود، می‌پردازد. در این رمان نشانه‌های همجنس‌گرایی شخصیت اول داستان از سال‌های آغازین زندگی او نمود پیدا می‌کند. آنجا که ماری استیون عاشق شخصیت زنانه ماری لویلین، راننده آمبولانس زنان در خلال جنگ جهانی اول می‌شود. این عشق دیری نمی‌پاید زیرا که طرد شدن از سوی جامعه استیون ماری را به کنج عزلت برد و این نکته‌ای است که هال از آن به عنوان نقطه ضعف این عشق نام می‌برد. این رمان همجنس‌گرایی را امری طبیعی جلوه داده و آن را هدیه خداوند می‌نامد و در پیامی آشکار خواهان به رسمیت شناختن حق حیات و باقی حقوق اجتماعی همجنس‌گرایان است.[۴][۵]

سردبیر روزنامه ساندی اکسپرس در پی انتشار این رمان شدیداً به رادکلیف هال تاخت واو را مورد بی‌رحمانه‌ترین انتقادات قرار داد. او در نقد رمان کنج عزلت نوشت:

ترجیح می‌دهم شیشه‌ای از اسید هیدروژن سیانید به هر دختر و پسری بدهم تا با نوشیدن آن به زندگیش خاتمه دهد قبل از آنکه این داستان منتشر شود.

در واقع این رمان به جز یک مورد هیچ تصویر جنسی را مجسم نمی‌کند. آنجا که راوی می‌گوید: "آن شب، آن‌ها از یکدیگر جدا نشدند". با این‌حال دادگاهی در بریتانیا[۶] به دلیل اینکه این رمان تصویر مستهجن در دفاع از روابط غیرطبیعی زنان و به بیانی دیگر همجنس‌گرایی زنانه[۷] ارائه داده‌است، آن را محکوم کرد. در آمریکا نیز این رمان باعث ایجاد دعواهای حقوقی زیادی در ایالت نیویورک و در دادگاه گمرک آمریکا در نیویورک شد. پس از انتشار دعواهای قانونی مرتبط با انتشار این رمان، زنان همجنس‌گرا بیش از پیش در فرهنگ بریتانیا وآمریکا نمودار شدند.[۸] و این رمان طی دهه‌ها مشهورترین داستان با موضوع همجنس‌گرایی زنانه در ادبیات انگلیسی بود. دختران همجنس‌گرا در این سال‌ها این کتاب را یگانه منبع افزایش دانایی‌های خود دربارهٔ همجنس‌گرایی می‌دانستند.[۹] دیدگاه خوانندگان این رمان به دو دسته تقسیم شده بود. عده‌ای رمان کنج عزلت را می‌ستودند و گروهی دیگر به دلیل شکل گفتار استیون نقد می‌کردند، زیرا معتقد بوند که استیون تمایلات همجنس‌خواهانه را به‌شکل انحراف جنسی نمایانده‌است.[۱۰] نقشی که این رمان در نمایاندن مردان همجنس‌گرا داشت جنجال‌برانگیز بود و تا امروز برخی منتقدان معتقدند که استیون زنی تراجنسیتی بوده‌است.[۱۱] و روش که بررسی رمان دربارهٔ زندگی جنسی و تساوی زن ومرد تا امروز گفتگوها و تحلیل‌های فراوانی را در پی داشته‌است.[۱۱]

آشنایی با رادکلیف هال

[ویرایش]

رادکلیف در سال ۱۹۲۶ به اوج فعالیت‌های حرفه‌ای خود رسید. آنجا که رمانی به نام «از نسل آدم» دربارهٔ بیداری روحانی یک خدمتکار ایتالیایی نوشت. این رمان او را به شهرت فراوانی رساند و با استقبال خوبی در بازار کتاب مواجه شد. او موفق به دریافت جایزه ادبی فمینا و جایزه تیت بلک گردید> با اینحال او از قبل ایده نوشتن رمانی با موضوعی که بعدها به همجنس‌گرایی معروف شد را در سر می‌پروراند، که باعث افزایش شهرت و اعتبار او در میان خوانندگان می‌شد. او که در ادبیات به لبه پرتگاه نزدیک شده بود، قبل از نوشتن رمان کنج عزلت، از دوستش «اونا تروبریدیچ» تقاضای کمک کرد.[۱۲] او که هم‌زمان اهدافی اجتماعی، سیاسی داشت، می‌خواست به سکوت جامعه دربارهٔ همجنس‌گرایی پایان دهد و موجی از احساسات مردمی را برانگیزد که همجنس‌گرایان را در جامعه پذیرفته و حقوق آنان را رعایت کنند. گویی که می‌خواست جامعه را به انجام کاری نیک وادارد و آنان را به یک زندگی معقول و مفید سوق دهد.[۱۳] او از ناشری که قرار بود کتابش را منتشر کند، قول گرفت که حتی کلمه‌ای از کتابش را تغییر ندهد.

قلمم را در خدمت مظلوم‌ترین وناامیدترین اشخاص عالم قرار دادم. تا آنجا که می‌دانم، پیش از این کسی چنین نکرده‌است و حتی به ذهنش نیز خطور نکرده که چنین کند.[۱۴]

خلاصه داستان

[ویرایش]
کارل هاینریش اورلش نویسنده آلمانی

شخصیت اصلی داستان "استیون" در دوره ویکتوریا در خانه‌ای از منازل نخبه‌سالاری در سیسترشایر انگلستان به دنیا آمد.[۱۵] والدینش تصمیم گرفتند نامی را که برای پسرشان در نظر گرفته بودند بر او نهند. خانواده‌اش می‌گویند که او در هنگام تولد بدنی عجیب و غریب داشت. او شانه‌هایی پهن و ران‌هایی لاغر داشت وبمانند نوزاد قورباغه بود.[۱۶]" او از کودکی علاقه به پوشیدن لباس‌های زنانه نداشت و همیشه موهایش را کوتاه می‌نمود وآرزو می‌نمود که پسر به دنیا آمده بود. در سن هفت‌سالگی عاشق کولیینز، خدمتکار منزلشان شد وهنگامی که می‌دید برخی خدمتکاران مرد منزلشان گاهی کولیینز را می‌بوسند بشدت احساس شکست عاطفی می‌نمود. فیلیپ، پدر استیون با خواندن نوشتارهای کارل هاینریش اورلش نویسنده آلمانی که نظریاتی درباره انحرافات جنسی ارائه نموده بود، رفتارهای دخترش را دریابد،[۱۷] لیکن آقای فیلیپ یافته‌های خود را با کسی مطرح نمی‌نمود. در حالی که "آناً مادر استیون کاملاً از دختر خود دور بود و او را به کپی ناقصی از فیلیپ می‌دید.[۱۸] در سن هجده سالگی استیون با مردی کانادایی به نام "مارتین هالام" آشنا شد ولی هنگامی که مارتین با او سخن از عشق گفت، استیون بشدت از او ترسید. در زمستان سال بعد فیلیپ پدر استیون بر اثر سقوط درخت جان باخت. در آخرین لحظات حیات خود تلاش نمود که به دخترش بفهماند که او دچار انحرافات جنسی است لیکن موفق به این‌کار نشد.

استیون شروع به پوشیدن لباس‌های مردانه نمود وهنگامی که بیست ویک ساله بود عاشق "آنجلا کروسپی" همسایه آمریکایی‌شان شد. آنجلا خود نیز داروی ضد بی‌حوصلگی مصرف می‌نمود. او گاهی به اجازه بوسه‌هایی همجنس‌گرایانه را به استیون می‌داد.[۱۹] هنگامی که استیون از رابطه عاشقانه آنجلا و مرد دیگری آگاه شد، آنجلا از ترس برملا شدن راز این رابطه عاشقانه، نامه‌هایی که استیون برایش نوشته بود را در اختیار همسرش گذاشت وهمسر آنجلا نیز نامه‌ها را به مادر استیون نشان داد. آنا مادر استیون نیز او را به پررویی متهم کرده و بکارگیری توصیف عشق را برای این هوس منزجرکننده و غیرطبیعی از سوی عقل نامتوازن و جسم ناهمگون استیون، به سخره گرفت. استیون در پاسخ او گفت:

این احساس من چیزی شبیه علاقه پدرم به توست. من عاشق شدم و احساس من زیبا وپاک بود. من از زندگی آنجلا کروسپی خوشم آمد.[۲۰]

ریچارد وان کرافت ایبنگ (۱۸۴۰ – ۱۹۰۲) از منتقدانی بود که با موضوع بیماری‌های روانی جنسی برخورد داشت وهنگامی که استیون نوشته‌های کرافت ایبنگ را ورق می‌زد، نوشتاری دربارهٔ انحرافات جنسی یافت.[۲۱] پس از خواندن این متن بود که دریافت دچار اختلال جنسی است و یک همجنس‌گرای زن است.

پس از آن استیون به لندن نقل مکان کرد وآنجا اولین رمان خود را نوشت که با اقبال عمومی قابل توجهی مواجه گشت، ولی رمان دوم او نتوانست موفقیت رمان اول را تکرار کند. دوست همجنس‌گرا نمایش‌نامه‌نویساش «جاناتان بروکت» او را به سفر به پاریس ترغیب نمود تا با تجربیاتی که در این شهر بدست خواهد آورد روش نگارشش را ارتقاء بخشد. در پاریس استیون هنگامی که مهمان گالری ادبی «والیری سیمور» که شخصیتی همجنس‌گرای زن بود، اولین ارتباطش را با فرهنگ همجنس‌گرایی شهری برقرار نمود. در بحبوحه جنگ جهانی اول استیون به نیروهای متحرک پیوست. او پس از مدتی راهی جبهه‌های نبرد شد وآنجا لایق کسب مدال لاکروای جنگ شد. او در آنجا عاشق دوست و همکار جوانش «ماری لویلین» شد و پس از پایان جنگ با او به زندگی مشترک پرداخت. آن‌ها در ابتدا بسیار خوشبخت بودند اما پس از آنکه استیون به نویسندگی پرداخت، ماری دچار حس تنهایی شد و به همجنس‌گرایی شبانه روی آورد، امری که جامعه فرهیخته آن روزهای فرانسه بشدت با آن مخالف بود. استیون حس می‌کرد که ماری نسبت به او دلسرد شده‌است. او افزود که نمی‌تواند یک زندگی نرمال و مرفه‌تر را فراهم سازد.[۲۲]

مارتین هالام که در گذشته با استیون رابطه داشت وهمینک ساکن پاریس بود، عاشق ماری شد. او استیون را قانع نمود که نمی‌تواند استیون نمی‌تواند ماری خود را خوشحال سازد. استیون تصمیم گرفت به رابطه عاشقانه با والیری سیمور بازگردد تا موقعیت را برای ادامه رابطه ماری ومارتین فراهم سازد. رمان کنج عزلت با دعای استیون پایان می‌یابد که درخواست می‌کند.

خدایا حق ما را نیز در این دنیا عطا کن.[۴]

شخصیت‌پردازی

[ویرایش]
نویسنده فرانسوی گابرییل کولیت

علیرغم اینکه برخی نویسندگان دوره ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ میلادی، به دلیل برخی تشابه‌ها بین رادکلیف هال و شخصیت استیون،[۲۳][۲۴] رمان کنج عزلت را کارنامکی پنهان از زندگی رادکلیف هال در مرحله کودکیش می‌دانند،[۲۵] در عین حال شخصیت آنجلا کروسپی را آمیخته‌ای از زنانی که رادکلیف در نوجوانی با آن‌ها برخورد داشته می‌دانند. لیک ماری لویلین در داستان هیچ دلبستگی و شغل خاصی ندارد و آن هنگام که استیون او را با هالام تنها می‌گذارد، هیچ واکنشی نشان نمی‌دهد.[۲۶] برخلاف ماری، آنا تروبریدیچ دوست رادکلیف که به تندیس‌گری و ترجمه آثار ادبی «گابرییل کولیت» (۱۹۷۳ – ۱۹۵۴) از زبان فرانسوی به زبان انگلیسی می‌پرداخت.[۲۷][۲۸][۲۹] رادکلیف هال در این‌باره گفت تنها چیزی که از زندگی شخصی او در این رمان آمده‌است، گفتاوردی است با این مضمون که:

احساساتِ واقعی است که همجنس‌گرایی را متفاوت می‌نمایاند.[۳۰]

جنگ جهانی اول

[ویرایش]

علیرغم اینکه نویسنده در ابتدای رمان وجود هرگونه شخصیتی برگرفته از دنیای واقعی، در رمان را انکار می‌کند، لیک شغل رانندگی آمبولانس استیون نشان از فعالیت‌های دوست استیون، «توبی لوتر» در کوران جنگ جهانی اول دارد. لوتر فرمانده تنها واحد امداد زنان شرکت‌کننده در نبرد پاریس بود. او نیز به مانند استیون به قشر نخبه جامعه تعلق داشت. لوتر نیز لباس‌های مردانه می‌پوشید و یک دوئلباز معروف بود.[۳۱] بعدها مشخص شد که که رادکلیف هال در شخصیت‌پردازی استیون، از لوتر تأثیر گرفته‌است.[۳۲]

این رمان اجتماعی تأثیر بسزایی در پررنگ نمودن نقش اجتماعی زنان همجنس‌گرا در بحبوحه جنگ داشت، که با هدف خارج نمودن آنان از سایه و بازگرداندشان به بطن اجتماع نوشته شده بود.

در آن سال‌های سختی واحدی از زنان تشکیل شد که دیگر هیچ‌گاه نمی‌توانستند از هم جدا شوند.[۳۳]

پس از آنکه در دوره پس از نبرد، با همجنسگرایان به مانند لشکر شکست‌خورده رفتار شد، این تشبیه نظامی گروه‌های زنان به «واحد» در جاهای متعددی از این رمان به کار رفته‌است.[۳۴] و رادکلیف هال با آوردن تصویر یک سرباز زخمی، تلاش کرد که اوضاع روحی همجنس‌گرایان رانده شده را توصیف کند.

این بمباران نیست که روح و روان همجنس‌گرایان را می‌آزارد، بلکه هجوم خاموشی است که بندگان خدا به همجنس‌گرایان آورده‌اند.[۳۵][۳۶][۳۷]

خرده‌فرهنگ همجنسگرایان در پاریس

[ویرایش]
رمان‌نویس و نوازنده پیانو انگلیسی نویل کوارد

در دوره‌ای رادکلیف هال در پاریس می‌زیست تعداد قابل توجهی هوادار همجنس‌گرا داشت. در آن برهه برخلاف انگلستان، در فرانسه قانون ممنوعیت همجنس‌گرایی مردانه بتصویب نرسیده بود.[۳۸][۳۹] هنگامی که استیون به نصیحت دوستش جاناتان بروکت که به احتمال فراوان شخصیت او از رمان‌نویس و نوازنده پیانو انگلیسی نویل کوارد (۱۸۹۹ – ۱۹۷۳) اقتباس شده بود،[۴۰] دربارهٔ تمایلات همجنس‌گرایانه خود سخنی به میان نیاورد. بروکت به عنوان راهنمای تور با استیون همکاری می‌نمود. جاناتان دانسته‌های خود را دربارهٔ روابط مخفی همجنس‌گرایانه پادشاه اتریش و ملکه فرانسه ماری آنتوانت (۱۷۵۵ – ۱۷۹۳) با شهردار منطقه لامبی در فرانسه "ماریا ترزا دو سافوا" (۱۷۴۹ – ۱۷۹۲) با استیون در میان گذاشت و او را با بخشی از جامعه فرانسه آشنا ساخت.[۳۸][۴۱] بروکت استیون را با "والری سیمور" آشنا نمود. والری به مانند "ناتالی کلیفورد بارنی" (۱۸۷۶ – ۱۹۷۲) نویسنده آمریکایی[۴۰] که الهام‌بخش رادکلیف برای پردازش شخصیت والری بود، صاحب یک گالری ادبی بود و بسیاری از بازدیدکنندگان از گالری‌اش را همجنس‌گرایان تشکیل می‌دادند.

پس از این ملاقات استیون به ماندن در پاریس راغب شد و خانه‌باغی در خیابان یعقوب پاریس، که بارنی در آن می‌زیست، خرید. گالری ادبی بارنی نیز در همین خیابان بود.[۳۹] استیون مدتی از دوستش والری رنجیده بود به همین دلیل تا پایان جنگ جهانی اول به گالری والری نمی‌رفت. جاناتان او را قانع نمود که ماری دست‌نیافتنی شده‌است، پس از آن استیون ماری را موجود شکست‌ناپذیر نامید. زیرا که می‌توانست موجبات شادی اطرافیانش را حتی اگر برای دوره‌ای کوتاه هم شده، فراهم آورد.

همه خود را طبیعی و شجاع حس می‌کنند، آنگاه که در کنار والری سیمور باشند.[۴۲][۴۳]

هنگامی که او توانست از شک‌های خود رهایی یابد، در محلی نزدیک به منطقه‌ای که برای زندگی همجنس‌گرایان اختصاص داده شده بود، به همراه ماری دستگیر شد. آنان را به باشگاه شبانه "آلک" که بدنام‌ترین باشگاه شبانه منطقه بود، بردند. در آنجا مردانی رانده شده حضور داشتند که با استیون و ماری به بدی رفتار کردند. اینک ماری و استیون تنها می‌توانستند به حال خود تاسف بخورند زیرا امیدی به رهایی نداشتند.[۴۴] تصویری که رادکلیف هال از خرده‌فرهنگ پاریس ترسیم نمود، مخالفانی از نزدیکترین دوستان او را به واکنش واداشت. "رومن بروکس" (۱۸۷۴ – ۱۹۷۰) نگارگر آمریکایی او را

زنی که وقت خود را صرف یافتن کرم‌ها می‌نمود، گویی که می‌خواست باستان‌شناس مهمی شود.[۴۵]

توصیف نمود. تصویر منفی که هال از باشگاه‌های شبانه مانند "آلک" در رمانش ترسیم نمود، الزاماً دربارهٔ همه باشگاه‌ها صادق نبود.[۴۶] به عنوان مثال این باشگاه‌ها نماینده همه گروه‌های همجنس‌گرای پاریس نبودند.[۴۷] هال نوع مرسوم از نقد را دربارهٔ آن‌ها به کار می‌برد زیرا که تجربه همجنس‌گرایی زنانه‌اش، به تلخی تجربه استیون نبود.[۴۸] نویسنده تصمیم گرفت که نگاه‌ها را متوجه مظلومیت‌های همجنس‌گرایان کند و بر خواسته‌های آنان که شامل حقوق اجتماعی وتغییر نگاه جامعه‌ای که خود را پرچمدار عدالت می‌دانست، به همجنس‌گرایان، تأکید کند.[۴۹][۵۰]

محتوای دینی، فلسفی و علمی

[ویرایش]

جنسیت‌شناسی

[ویرایش]

رادکلیف هال کنج عزلت را برای ترویج افکار برخی سکسولوژیست‌ها مانند " ریچارد وان کرافت ایبنگ" و "هافلوک آلیس" نوشت. آنان معتقدند که اختلالات جنسی نوعی رفتار غیرقابل تغییر در بشر است و این اختلال را "همجنس‌گرایی مادرزادی" نامیدند.[۵۱] و در کتاب بیماری‌های جنسی-روانی نوشته ایبنگ (۱۸۸۶) که استیون آن در کتابخانه پدرش یافت، همجنس‌گرایی را به عنوان نتیجه شکست‌های مشترک خانواده‌هایی که از بیماری‌های روانی رنج می‌برند، توصیف نموده‌است.[۵۲] این افکار استیون را وادار نمود که خانواده‌اش را " زشت‌صورتان مثله شده وحشتناک" توصیف کند.[۵۳] لیک در همین زمان نوشتارهایی دیگری چون "دگردیسی جنسی" (۱۹۸۶) نوشته هافلوک آلیس را که در نوشتن مقدمه، مشارکت داشته‌است، می‌بینیم که دگردیسی جنسی را چیزی جز یک اختلاف ساده نبوده و برخلاف آنچه دیگران می‌پندارند عیب نیست. کرافت ایبنگ نیز در سال ۱۹۰۱ نظریه مشابهی را ارائه نمود.[۵۴] رادکلیف هال در رمان کنج عزلت کوشید تا نظریات روانشناسان را به که معتقد بودند همجنس‌گرایی نوعی رشد جنسی سرخورده قابل تغییر است را به چالش بکشد.[۵۵] اصطلاح دگردیسی جنسی به جابجایی نقش‌ها در بین دو جنس زن و مرد اشاره دارد. این دگردیسی موجب ایجاد رغبت زنان همجنس‌گرا به رفتارهای مردانه و همچنین پوشیدن لباس‌های آقایان می‌شود.[۵۶] براساس نظریه کرافت این زنان روحیه مردانه دارند. او معتقد بود این دگرگونی‌های جنسی برخی صفات ثانویه را از جنسی به جنس آخر منتقل می‌کند. علی‌رغم اینکه آلیس کوشش‌های فراوانی نمود، پژوهش‌های او هیچ گونه اختلاف فیزیکی بین دو جنس را ثابت نمی‌کند.[۵۷] این ایده با توجه به ساختار ناهمگون جسم استیون در هنگام تولد متبلور شد. در گالری والری سیمور نیز تون صدا و شکل مچ و لطافت پوست دست همجنس‌گرایان را از سایر مدعوین متمایز می‌ساخت.[۵۸] پس از آنکه کرافت ایبنگ پژوهشی را با نام مستعار "کوندی ساندور" انجام داد ونقش مردی که دوره کودکی خود را به ماننداستیون گذرانده است، ایفا نمود، او آلیس برخی افراد را که قبلاً همجنس‌گرا رده‌بندی می‌شدند، "تحول‌یافتگان جنسی" نام نهادند.[۵۹][۶۰] "مایکل دیلون" در سال ۱۹۴۶ میلادی پس از آن چند عمل جراحی زیبایی انجام داد، به عنوان اولین زن تحول یافته جنسی، رسماً به عنوان مرد پذیرفته شد. او در کتاب خاطراتش اشاراتی به استیون داشته‌است.[۶۱] پس از آن بود که بسیاری از منتقدان دریافتند که استیون یک تحول یافته جنسی بوده‌است نه یک همجنس گرا.[۶۲] وجود زنان در روابط همجنسگرایانه زنانه نظریه تحول‌یافتگی جنسی را به چالش می‌کشید، زیرا نمی‌توان علاقه زن به جنس مخالف را در چهارچوب این رابطه تفسیر نمود. با اینحال در این رمان ماری در تلاش برای جذب استیونی است که مملو از تردید است و در آخر هنگامی که استیون اهداف ماری را غیرواضح دیدبنحوی که ماری او را رهانموده و به زندگی با جنس مخالف یعنی مارتین هالام پرداخت؛ و استیون با آینده‌ای نامشخص و هویت جنسی مبهم مواجه شد.[۶۳]

مسیحیت و معنویت

[ویرایش]

در سال ۱۹۱۲ رادکلیف هال به کلیسای کاتولیک تمایل پیدا کرد و علی‌رغم نوشتارهایش، برخی او را یک مؤمن باتقوا می‌دانند.[۶۴][۶۵] زیرا به ارتباط با مردگان اعتقاد داشت و آرزو داشت که توانایی ارتباط با ارواح را داشته باشد.[۶۶] و این اعتقادات او گاهی باعث ایجاد درگیری‌هایی بین او و کلیسا شد، تا جایی که او را به انکار و محکوم کردن معنویت واداشت.[۶۷] هر دوی این دیدگاه‌ها در رمان کنج عزلت قابل رهگیری هستند.

استیون در شب سال نوی میلادی به دنیا آمد به همین دلیل او مفتخر به داشت لقب «شهید اول» در مسیحیت است. او در کودکی دچار حس مبهم و عجیبی شد بنحوی که خود را عیسی می‌پنداشت.[۶۸] و هنگامی که دریافت که کولینز، معشوقه کودکی اش، بر اثر حجم زیاد کارهای منزل دچار التهاب و خشکی مفاصل شده‌است، به زانوی او تکیه داد و برای شفای او وکاهش درد زانوانش دعا می‌کرد.

ای عیسی مسیح، از تو درخواست می‌کنم که کولینز را با خون من بشویی زیرا که او را دوست می‌دارم، و به جای او دردهایش را تحمل کنم همانگونه که تو به خاطر ما فداکاری کرده و رنجها کشیدی.[۶۹]

پس از آنکه استیون شروع به مطالعه کتاب کرافت ایبنگ که آن را در کتابخانه پدرش یافته بود، نمود، شروع به ورق زدن کتاب مقدس کرد و به‌طور تصادفی سفر پیدایش را خواند.

و خداوند به قابیل نشانه‌ای داد تا مبادا از جانب هر که او را دید مورد ضرب و شتم قرار گیرد.[۷۰][۷۱]

هال در طول رمانش بارها از این ننگ وتبعید، به عنوان استعاره‌ای از حال تحول یافتگان جنسی استفاده کرد.[۷۲] او در دفاع از همجنسگرایان گفتمانی با مضمون دینی را برگزید.

این خدا بود که تحول یافتگان جنسی را آفرید، پس بندگانش باید این آفریده خدا را بپذیرند.[۵][۷۳][۷۴]

این اظهارات دینی موجب خشم وانزجار مخالفان کتاب گردید.[۷۵] لیک تأکید هال به این موضوع که دگرباشی جنسی هدیه‌ای از سوی خداوند است تأثیر زیادی در تأیید خواست‌های دگرباشانه همجنس گرایان داشت.[۵]

انتشار

[ویرایش]

سه ناشر معتبر کیفیت رمان کنج عزلت را تأیید نموده، لیک با توجه به انتقادات فراوان دربارهٔ این رمان، از نشر آن سرباز زدند. وکیل هال نسخه‌ای از رمان را برای جاناتان کیپ ارسال نمود. کیپ علی‌رغم اینکه می‌دانست باید جانب احتیاط را در پیش گیرد، معتقد بود که این کتاب می‌تواند به یک موفقیت تجاری بدل شود، از این‌رو در چاپ اول او فقط ۱۵۰۰ نسخه از رمان را منتشر نمود. بهای کتاب نیز ۱۵ شلن یعنی دو برابر قیمت متوسط یک رمان در آن زمان، قیمت‌گذاری شد تا کتاب برای آن دسته از خوانندگان که فقط به کتاب‌های جنایی علاقه‌مند بودند، غیر جذاب گردد.[۷۶]

۱۹۲۸
۱۹۵۱
۱۹۷۴
۱۹۸۹
۲۰۰۵
طرح روی جلد رمان در دوره‌های مختلف

در ابتدا بنا بود رمان در پاییز ۱۹۲۸ منتشر شود، لیکن با توجه به مشخص شدن اینکه قرار است در سپتامبر همان سالی رمانی دیگر با همین مضمون و به نام زنان فوق‌العاده، نوشته کومبتون مکنزی به بازار روانه شود، انتشار کتاب به تعویق افتاد. علی‌رغم اینکه رمان زنان فوق‌العاده عناصر مشترک اندکی با کنج عزلت داشت، هال و رادکلیف معتقد بودند که این کتاب رقیبی است که تأثیر آن روی فروش کنج عزلت را نمی‌توان نادیده گرفت. در ۲۷ ژوئیه کتاب با جلدی مشکی وساده روانه بازار شد. کیپ نسخه‌ای از آن را برای آن دسته از جراید و روزنامه‌ها که تنها به جنبه‌های تحریک‌کننده کتاب نمی‌نگریستند، فرستاد.[۷۷]

کومبتون مکنزی نویسنده رمان زنان فوق‌العاده- ۱۹۲۸ میلادی

بازخوردهای اولیه پس از انتشار بسیار متفاوت بودند. برخی رمان را حامل گفتمان اخلاقی شگرف[۷۸] و برخی دیگر من‌جمله لئونارد وولف، رمان را کتابی با ساختاری بد و ضعیف توصیف کردند. برخی کتاب را اثری ویرایش نشده و برخی اعتبار و ارزش اثر هنری را ستودند. گروهی نیز با استدلال‌های اخلاقی هول ارتباط برقرار کرده وبا او همزادپنداری نمودند.[۷۹] تا سه هفته پیش از انتشار عمومی رمان در کتابفروشی‌ها، کسی از منتقدان خواستار توقیف کتاب نشد.[۸۰][۸۱] و یک نظر سنجی که در سمینار تی‌بی اند کاسل انجام شد، احتمال مواجه شدن با هیچ مشکلی را متصور نشد و اعلام کرد

نمی‌توان بازخوردهای ناشی از این کتاب را در جامعه پیش‌بینی کرد و نمی‌توان گفت که آیا کتاب با تمسخر یا سکوت خوانندگان مواجه خواهد شد، لیکن همه کسانی که کتاب را خواهند خواند با سخن آقای هافلوک آلیس در مقدمه، آنجا که گفت: همیشه با شرایط مؤثر برخورد منفی می‌شود و جرمی که آن حالات را بوجود آورده است، نادیده گرفته می‌شود، موافق خواهند بود.[۸۲]

بازخوردهای اجتماعی

[ویرایش]
جبهه‌گیری ساندی تلگراف

جیمز داگلاس سردبیر روزنامه ساندی تلگراف به انتقاد از کتاب پرداخت> او که یک موعظه‌گر اخلاقی و مبلغ دین مسیحیت بود، از طریق تبلیغ سلامت جسمانی و مردگرایی سعی در استحکام بخشیدن به نقش کلیسا در جامعه داشت. روزنامه او روزانه به موضوعات چالش‌برانگیزی مانند حق رأی زنان، رمان‌های جدید وعلی الخصوص آن‌ها که به موضوعات جنسی می‌پرداختند، اعترافات آدمکشان وداستان‌های عاشقانه بین زنان و مردان می‌پرداخت. این پس‌زمینه هیئت تحریریه ساندی تلگراف را بر آن داشت که در اواخر دهه ۱۹۲۰ بی‌محابا به این رمان بتازد.[۸۳][۸۴]

داگلاس در روز شنبه ۱۸ اوت پوستری با محتوای آغاز مبارزه ساندی تلگراف و وعده بی‌آبرو کردن کتابی که آن را لایق انتشار نمی‌داند، آغاز کرد.[۸۵] داگلاس در سرمقاله روز بعد نوشت

دگردیسی وانحرافات جنسی به امری علنی مبدل شده وانتشار این رمان نشان از آن دارد که جامعه نیازمند تطهیر خویشتن از بیماری جذامی‌ست که به آن دچار شده‌است.

داگلاس معتقد بود که همجنس‌گرایی، یک عقیده دروغین در سکسولوژی است که با عقاید لاهوتی مسیحیت دربارهٔ آزادی‌های فردی تناقض دارد. داگلاس می‌پنداشت که همجنسگرایان در موضوع آزادی‌های فردی، نفرین‌شدگانی هستند که می‌باست کودکان را از آنان دور نگاه داشت وافزود حاضر است به هر دختر وپسری شیشه‌ای از اسید هیدوسیانیک بدهد، تا قبل از خواندن این رمان، بنوشد، زیرا که زهر جسم شخص را از بین می‌برد در حالی که شرنگ اخلاقی روح فرد را می‌می‌راند. داگلاس از همه سردبیران را به جمع‌آوری کتاب دعوت کرد و پس از آن از وزیر کشور بریطانیا درخواست کرد اگر ناشران در این‌باره همکاری ننکند، تدابیر لازم را اتخاذ نماید.[۸۶]

یادداشت‌ها

[ویرایش]
  1. ↑ هال, مارگاریت رادکلیف (2003). چاه تنهایی (به اسپانیایی). بارسلونا: لاتمباستاد. ISBN 84-7948-971-5. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameters: |accessyear=، |origmonth=، |accessmonth= و |origdate= (help)
  2. ↑ "داستان‌هایی درباره همجنس‌گرایی" (به انگلیسی). glbtq. {{cite web}}: |access-date= requires |url= (help); Check date values in: |accessdate= (help); Missing or empty |url= (help); Unknown parameter |link= ignored (help)
  3. ↑ Souhami, 192-241
  4. ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ Hall, 437
  5. ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ Munt, 213
  6. ↑ Cline, 225-267
  7. ↑ Hall, 313
  8. ↑ Doan, Fashioning Sapphism, chapter 5
  9. ↑ Cook, 718-719, 731
  10. ↑ O'Rourke's Reflections on the Well of Loneliness contains a reader response survey. See also Love, "Hard Times and Heartaches"
  11. ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ Introduction to Doan & Prosser, Palatable Poison
  12. ↑ Baker, Our Three Selves, 188
  13. ↑ Souhami, 164, 171
  14. ↑ Souhami, 181
  15. ↑ Baker, Our Three Selves, 210
  16. ↑ Hall, 13
  17. ↑ Kennedy
  18. ↑ Hall, 15
  19. ↑ Hall, 147-149.
  20. ↑ Hall, 201
  21. ↑ Green, 284-285
  22. ↑ Hall, 379
  23. ↑ Franks, 137
  24. ↑ Cline, 16-20
  25. ↑ In particular, Hall's early biographers Lovat Dickson and Richard Ormrod; their work is criticized in O'Rourke, 101–103
  26. ↑ Hall, 340
  27. ↑ Franks, 137 y 139n13
  28. ↑ Baker, Our Three Selves, 214
  29. ↑ Souhami, 174
  30. ↑ Souhami, 166
  31. ↑ Rosner, 327-330
  32. ↑ Baker, Our Three Selves, 216, 247
  33. ↑ Hall, 271-272
  34. ↑ Hall, 387
  35. ↑ Hall,271
  36. ↑ Interpretation from Medd, 241–245
  37. ↑ Kent, 223-224
  38. ↑ ۳۸٫۰ ۳۸٫۱ Rosner, 323
  39. ↑ ۳۹٫۰ ۳۹٫۱ Rosner, 324
  40. ↑ ۴۰٫۰ ۴۰٫۱ Souhami, 173
  41. ↑ Castle, The Apparitional Lesbian, 142-144
  42. ↑ Hall, 352
  43. ↑ Interpretation from Rodríguez, 275
  44. ↑ Hall, 356, 387
  45. ↑ Cline, 273-274
  46. ↑ Baker, Our Three Selves, 253-254
  47. ↑ 38. Cline, 227, 273
  48. ↑ Love. Diana Souhami's comments on the subject are particularly sharp; she says Hall "might have acknowledged the privilege, seductions, freedom, and fun that graced her daily life" (173) and, in response to Hall's claim to be writing on behalf of some of the most persecuted and misunderstood people in the world, remarks "It is doubtful whether Radclyffe Hall and Una, Natalie Barney ... and the rest, with their fine houses, stylish lovers, inherited incomes, sparkling careers and villas in the sun, were among the most persecuted and misunderstood people in the world." (181–82)
  49. ↑ Hall, 388-389
  50. ↑ Interpretation from Cline, 227
  51. ↑ Doan, Fashioning Sapphism, 126
  52. ↑ Rule, 82
  53. ↑ Hall, 204
  54. ↑ Doan, Fashioning Sapphism, 141-150
  55. ↑ Faderman, 317-325
  56. ↑ Doan, Fashioning Sapphism, 26
  57. ↑ Taylor, "The Masculine Soul", 288-289
  58. ↑ Quotation from Hall, 352. Baker, Our Three Selves, 218, connects these aspects of the novel with sexology
  59. ↑ Taylor, "The Masculine Soul", 288-290
  60. ↑ Prosser, 133
  61. ↑ Prosser, 141-142
  62. ↑ Schaff; Prosser, passim. Diana Souhami's biography of Hall also refers to Stephen as transsexual (173).
  63. ↑ Hemmings, 189-194; Marshik.
  64. ↑ Doan, "Sappho's Apotheosis", 88
  65. ↑ Cline, 81
  66. ↑ Souhami, 99
  67. ↑ Cline, 143
  68. ↑ Halberstam, 156
  69. ↑ Hall, 21-22
  70. ↑ Hall, 205
  71. ↑ کتاب مقدس، یسوعی‌ها، دارالمشرق، بیروت، 2004، سفر پیدایش 4: 15.
  72. ↑ Medd, 242
  73. ↑ Souhami, 167-168
  74. ↑ Stimpson, 368
  75. ↑ In his decision condemning the book, Sir Chartres Biron called the references to God "singularly inappropriate and disgusting". Biron, 48.
  76. ↑ Cline, 235-238
  77. ↑ Baker, Our Three Selves, 208-209
  78. ↑ For example, the anonymous reviewers in Glasgow Herald, August 9, 1928, and North Mail and Newcastle Chronicle, August 11, 1928; both reprinted in Doan & Prosser, 57 and 61.
  79. ↑ Doan & Prosser, "A Selection of Early Reviews", 50–73; see also Doan & Prosser, "Introduction", 4–5
  80. ↑ Doan & Prosser, 5
  81. ↑ Souhami, 213
  82. ↑ Con O'Leary, 11 de agosto de 1928, en Doan & Prosser, 61
  83. ↑ Doan & Prosser, 10-11
  84. ↑ Doan, 15
  85. ↑ Doan & Prosser, 11
  86. ↑ Douglas, 36–38

منابع

[ویرایش]
  • Hall, Radclyffe. El pozo de la soledad, Barcelona: Ediciones de la Tempestad, 2003. ISBN 84-7948-971-5.
  • Baker, Michael (1985). Our Three Selves: A Life of Radclyffe Hall. London: GMP Publishers Ltd. pp. ۲۳۲–۲۵۴. ISBN 0-85449-042-6.. {{cite book}}: Check |isbn= value: invalid character (help); Cite has empty unknown parameters: |accessyear=، |origmonth=، |accessmonth= و |origdate= (help)
  • Baker، Simon (4 October 2005). «How Censors Held Line against Lesbians». Sydney Morning Herald. دریافت‌شده در ۲۰۱۲–۰۷-۲۵. تاریخ وارد شده در |accessdate= را بررسی کنید (کمک)
  • Barale, Michèle Aina: «Below the Belt: (Un) Covering The Well of Loneliness». Fuss, Diana (ed.) (1991). Inside/Out: Lesbian Theories, Gay Theories. New York: Routledge. pp. ۲۳۵–۲۵۸. ISBN 0-415-90237-1. {{cite book}}: |first= has generic name (help)
  • Barrios, Richard (2003). Screened Out: Playing Gay in Hollywood from Edison to Stonewall. New York: Routledge. pp. ۲۳۲–۲۵۴. ISBN 0-415-92328-X. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameters: |accessyear=، |origmonth=، |accessmonth= و |origdate= (help)
  • Barnes, Djuna (1992). Ladies Almanack. New York: New York University Press. ISBN 0-8147-1180-4. {{cite book}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  • Bullough, Vern (1977). "Lesbianism in the 1920s and 1930s: A Newfound Study". Signs. ۲ (۴): ۸۹۵–۹۰۴. doi:۱۰٫۱۰۸۶/۴۹۳۴۱۹. ISSN ۰۰۹۷–۹۷۴۰. {{cite journal}}: Check |doi= value (help); Check |issn= value (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  • Castle, Terry: «The Apparitional Lesbian: Female Homosexuality and Modern Culture», New York, Columbia University Press, 1993. ISBN 0-231-07652-5
  • Cline, Sally: «Radclyffe Hall: A Woman Called John», Woodstock & New York, The Overlook Press, 1998. ISBN 0-87951-708-5
  • Cook, Blanche Wiesen: «Women Alone Stir My Imagination: Lesbianism and the Cultural Tradition», 1979, Signs 4 (4): pp.  ۷۱۸–۷۳۹
  • Doan, Laura: «Fashioning Sapphism: The Origins of a Modern English Lesbian Culture», New York, Columbia University Press, 2001. ISBN 0-231-11007-3
  • .Doan, Laura: «Sappho's Apotheosis? Radclyffe Hall's Queer Kinship with the Watchdogs of the Lord», Sexuality & Culture 8 (2), 2004, pp.  ۸۰–۱۰۶
  • Doan, Laura; Prosser, Jay: «Palatable Poison: Critical Perspectives on The Well of Loneliness», New York, Columbia University Press, 2001. ISBN 0-231-11875-9
  • Biron, Sir Chartres: «Judgment», Doan & Prosser, 1928: pp.  ۳۹–۴۹
  • Castle, Terry: «Afterword: It Was Good, Good, Good»", Doan & Prosser, 2001: pp. 394-402
  • Douglas, James (1928). «A Book That Must Be Suppressed». Doan & Prosser. pp. ۳۶–۳۸. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameters: |accessyear=، |origmonth=، |accessmonth= و |origdate= (help)
  • Halberstam, Judith, «A Writer of Misfits': 'John' Radclyffe Hall and the Discourse of Inversion»", Doan & Prosser, 2001: pp.  ۱۴۵–۱۶۱
  • Hemmings, Clare (2001). 'All My Life I've Been Waiting for Something...': Theorizing Femme Narrative in The Well of Loneliness. Doan & Prosser. ۱۷۹–۱۹۶. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameters: |accessyear=، |origmonth=، |accessmonth= و |origdate= (help)
  • Kent, Susan Kingsley (2001). "The Well of Loneliness as War Novel". Doan & Prosser. pp. ۲۱۶–۲۳۱. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameters: |accessyear=، |origmonth=، |accessmonth= و |origdate= (help)
  • Medd, Jodie (2001). "War Wounds: The Nation, Shell Shock, and Psychoanalysis in The Well of Loneliness". Doan & Prosser. pp. ۲۳۲–۲۵۴. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameters: |accessyear=، |origmonth=، |accessmonth= و |origdate= (help)
  • Munt, Jodie (2001). "The Well of Shame". Doan & Prosser. pp. ۲۳۲–۲۵۴. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameters: |accessyear=، |origmonth=، |accessmonth= و |origdate= (help)
  • Newton, Esther (1989). "The Mythic Mannish Lesbian: Radclyffe Hall and The New Woman". Doan & Prosser. pp. ۸۹–۱۰۹. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameters: |accessyear=، |origmonth=، |accessmonth= و |origdate= (help)
  • Prosser, Jay (2001). "'Some Primitive Thing Conceived in a Turbulent Age of Transition': The Transsexual Emerging from The Well". Doan & Prosser. pp. ۱۲۹–۱۴۴. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameters: |accessyear=، |origmonth=، |accessmonth= و |origdate= (help)
  • Rosner, Victoria (2001). "Once More unto the Breach: The Well of Loneliness and the Spaces of Inversion". Doan & Prosser. ۳۱۶–۳۳۵. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameters: |accessyear=، |origmonth=، |accessmonth= و |origdate= (help)
  • Rule, Jane (1975). "Radclyffe Hall". Doan & Prosser. ۷۷–۸۸. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameters: |accessyear=، |origmonth=، |accessmonth= و |origdate= (help)
  • Winning, Joanne (2001). Doan & Prosser. ۳۷۲–۳۹۳. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameters: |accessyear=، |origmonth=، |accessmonth= و |origdate= (help); Missing or empty |title= (help); Text "title"Writing by the Light of The Well: Radclyffe Hall and the Lesbian Modernists "" ignored (help)
  • Dunn, Sara (1994). «Inversions: Writings by Dykes, Queers and Lesbians by Betsy Warland; New Lesbian Criticism: Literary and Cultural Readings by Sally Munt». Feminist Review. ۱۰۶–۱۰۸. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameters: |accessyear=، |origmonth=، |accessmonth= و |origdate= (help)
  • Elliott, Bridget: "Performing the Picture or Painting the Other: Romaine Brooks, Gluck and the Question of Decadence in 1923". Deepwell, Bridget (1988). Women Artists and Modernism, the Question of Decadence in 1923". Manchester University Press. ISBN 0-7190-5082-0.
  • Faderman, Lillian (1981). Surpassing the Love of Men: Romantic Friendship and Love between Women from the Renaissance to the Present. New York: Quill. ISBN 0-688-00396-6. ۱۰۶–۱۰۸. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameters: |accessyear=، |origmonth=، |accessmonth= و |origdate= (help)
  • Flanner, Janet (1979). Paris was Yesterday: 1925-1939. New York: Penguin. ISBN 0-14-005068-X. ۱۰۶–۱۰۸. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameters: |accessyear=، |origmonth=، |accessmonth= و |origdate= (help)
  • Foster, Jeanette H. (1956). Sex Variant Women in Literature: A Historical and Quantitative Survey. New York: Vantage Press.
  • Franks, Claudia Stillman (1982). "Stephen Gordon, Novelist: A Re-Evaluation of Radclyffe Hall's The Well of Loneliness". Tulsa Studies in Women's Literature. Tulsa Studies in Women's Literature, Vol. 1, No. 2. ۱ (۲): ۱۲۵–۱۳۹. doi:۱۰٫۲۳۰۷/۴۶۴۰۷۵. ISSN ۰۷۳۲–۷۷۳۰. JSTOR ۴۶۴۰۷۵. {{cite journal}}: Check |doi= value (help); Check |issn= value (help)
  • Green, Laura (2003). "Hall of Mirrors: Radclyffe Hall's The Well of Loneliness and Modernist Fictions of Identity". Twentieth Century Literature. ۴۹ (۳): ۲۷۷. doi:۱۰٫۲۳۰۷/۳۱۷۵۹۸۲. ISSN 0041-462X. {{cite journal}}: Check |doi= value (help)
  • Hall, Radclyffe (1981). The Well of Loneliness. New York: Avon. ISBN 0-380-54247-1.
  • Hennegan, Alison (1982). Introduction to Radclyffe Hall's Well of Loneliness. London: Virago Modern Classics. ISBN 0-86068-254-4.
  • Hopkins, Annis H. (1998). "Is She or Isn't She? Using Academic Controversy and The Well Of Loneliness to Introduce the Social Construction of Lesbianism". Archived from the original on 10 September 2004. Retrieved 2006–12-27. {{cite web}}: Check date values in: |accessdate= (help)
  • Kennedy, Hubert (2004). "Ulrichs, Karl Heinrich". glbtq: An Encyclopedia of Gay, Lesbian, Bisexual, Transgender, and Queer Culture. Archived from the original on 19 October 2006. Retrieved 2006–12-05. {{cite web}}: Check date values in: |accessdate= (help)
  • Kennedy, Elizabeth Lapovsky (1994). Boots of Leather, Slippers of Gold: The History of a Lesbian Community. New York: Penguin. ISBN 0-14-023550-7. {{cite book}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  • Kitch، Tasmin (۲۰۰۳–۰۹-۱۱). «The Times Book Club and The Well of Loneliness». Times Online. دریافت‌شده در ۲۰۰۶–۱۲-۰۳. تاریخ وارد شده در |accessdate=،|date= را بررسی کنید (کمک)
  • Langer, Cassandra; Chadwick, Whitney; Lucchesi, Joe (Autumn 2001 – Winter 2002). "Review of Amazons in the Drawing Room: The Art of Romaine Brooks by Whitney Chadwick; Joe Lucchesi". Woman's Art Journal. Woman's Art Journal, Vol. 22, No. 2. ۲۲ (۲): ۴۴–۴۷. doi:۱۰٫۲۳۰۷/۱۳۵۸۹۰۳. ISSN ۰۲۷۰–۷۹۹۳. JSTOR ۱۳۵۸۹۰۳. {{cite journal}}: Check |doi= value (help); Check |issn= value (help); Check date values in: |date= (help)
  • Love, Heather (2000). "Hard Times and Heartaches: Radclyffe Hall's The Well of Loneliness". Journal of Lesbian Studies. ۴ (۲): ۱۱۵–۱۲۸. doi:10.1300/J155v04n02_08. ISSN ۱۰۸۹–۴۱۶۰. {{cite journal}}: Check |issn= value (help)
  • Marshik, Celia (2003). "History's "Abrupt Revenges": Censoring War's Perversions in The Well of Loneliness and Sleeveless Errand". Journal of Modern Literature. ۲۶ (۲): ۱۴۵–۱۵۹. doi:10.1353/jml.2004.0019. ISSN 0022-281X.
  • Miller, Neil (1995). Out of the Past: Gay and Lesbian History from 1869 to the Present. New York, Vintage Books. ISBN 0-09-957691-0.
  • Nin, Anaïs (1986). Henry and June. New York: Harcourt, Inc. p. ۱۳۳. ISBN 0-15-640057-X.
  • O'Rourke, Rebecca (1989). Reflecting on The Well of Loneliness. London and New York: Routledge. ISBN 0-415-01841-2.
  • Parkes, Adam (1994). "Lesbianism, History, and Censorship: The Well of Loneliness and the Suppressed Randiness of Virginia Woolf's Orlando". Twentieth Century Literature. ۴۰ (۴): ۴۳۴. doi:۱۰٫۲۳۰۷/۴۴۱۵۹۹. ISSN 0041-462X. {{cite journal}}: Check |doi= value (help)This article online
  • Renault, Mary (1984). The Friendly Young Ladies. New York: Pantheon Books. ISBN 0-394-73369-X.
  • Rodriguez, Suzanne (2002). Wild Heart: A Life: Natalie Clifford Barney and the Decadence of Literary Paris. New York: HarperCollins. ISBN 0-06-093780-7.
  • Russo, Vito (1987). The Celluloid Closet: Homosexuality in the Movies. New York: Harper & Row. ISBN 0-06-096132-5.
  • Schaff, Barbara (1998). "Radclyffe Hall's 'The Well of Loneliness' as an Early Example of Transsexual Autobiographical Writing". Third International Congress on Sex and Gender. Archived from the original on 11 March 2007. Retrieved 2007–01-18. {{cite conference}}: Check date values in: |accessdate= (help)
  • Souhami, Diana (1999). The Trials of Radclyffe Hall. New York: Doubleday. ISBN 0-385-48941-2.
  • Stevens، Lillian L. (۱۴ ژوئیه ۱۹۹۰). «Texas Lesbians, in Particular; The Third Annual Texas Lesbian Conference Builds on the Past with a Promise for the Future». Gay Community News. صص. ۱۶.
  • Stimpson, Catharine R. (Winter, 1981). "Zero Degree Deviancy: The Lesbian Novel in English". Critical Inquiry. ۸ (۲): ۳۶۳–۳۷۹. doi:۱۰٫۱۰۸۶/۴۴۸۱۵۹. ISSN ۰۰۹۳–۱۸۹۶. {{cite journal}}: Check |doi= value (help); Check |issn= value (help); Check date values in: |date= (help)
  • Taylor, Leslie A. (2001). "'I Made Up My Mind to Get It': The American Trial of The Well of Loneliness, New York City, 1928–1929". Journal of the History of Sexuality. ۱۰ (۲): ۲۵۰–۲۸۶. doi:10.1353/sex.2001.0042. ISSN ۱۰۴۳–۴۰۷۰. {{cite journal}}: Check |issn= value (help)
  • Taylor, Melanie A. (1998). "'The Masculine Soul Heaving in the Female Bosom': Theories of inversion and The Well of Loneliness". Journal of Gender Studies. ۷ (۳): ۲۸۷–۲۹۶. doi:۱۰٫۱۰۸۰/۰۹۵۸۹۲۳۶٫۱۹۹۸٫۹۹۶۰۷۲۲. ISSN ۰۹۵۸–۹۲۳۶. {{cite journal}}: Check |doi= value (help); Check |issn= value (help)
  • Walker, Lisa (2001). Looking Like What You Are: Sexual Style, Race, and Lesbian Identity. New York: NYU Press. ISBN 0-8147-9372-X.
  • Whitlock, Gillian (1987). ""Everything is Out of Place": Radclyffe Hall and the Lesbian Literary Tradition". Feminist Studies. Feminist Studies, Vol. 13, No. 3. ۱۳ (۳): ۵۵۴–۵۸۲. doi:۱۰٫۲۳۰۷/۳۱۷۷۸۸۱. ISSN ۰۰۴۶–۳۶۶۳. JSTOR ۳۱۷۷۸۸۱. {{cite journal}}: Check |doi= value (help); Check |issn= value (help)