گزنک

گزنک
گَزْنَک
کشور ایران
استانمازندران
شهرستانآمل
بخشلاریجان
نام(های) دیگرندارد
سال شهرشدن۱۳۷۹
مردم
جمعیت۲۵۰۰ نفر
جغرافیای طبیعی
ارتفاع۱۵۷۴ متر
اطلاعات شهری
شهردارسید حامد موسوی[۱]
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۱۱۴۳۳۵
وبگاه
گزنک بر ایران واقع شده‌است
گزنک
روی نقشه ایران
۳۵°۵۴′۰۵″شمالی ۵۲°۱۳′۱۹″شرقی / ۳۵٫۹۰۱۴°شمالی ۵۲٫۲۲۱۹°شرقی / 35.9014; 52.2219

گَزَنَک شهری در بخش لاریجان شهرستان آمل استان مازندران در ایران است.

شهر کوهستانی گزنک به وسعت ۳۰۰ هکتار از سال ۱۳۷۹ به دلیل واقع بودن در مرکز بخش لاریجان بعنوان شهر به رسمیت شناخته شد؛ و شهرداری گزنک از سال ۱۳۸۱ فعالیت خود را آغاز نمود.

فرهنگ جغرافیائی ایران در جلد سوم خود می‌نویسد: گزنک دهی است از دهستان بالا لاریجان شهرستان آمل، واقع در ۸ هزار گزی شمال رینه. هوای آن سرد و دارای ۲۲۵ تن سکنه است. آب آنجا از چشمه سار و هراز تأمین می‌شود. محصول آن غلات و لبنیات، حبوبات و شغل اهالی زراعت و راه آن مالرو است. دو زیارتگاه دارد . در کتاب تاریخی خواجه تاجدار نوشته ژان گور فرانسوی که ذبیح‌الله منصوری آن را به پارسی برگردانده‌است آمده محمد قلی خان سیاه و سفید دو سردار لاریجان از هالی گزنک حاضر به سرسپردن به حکومت آقا محمد قاجار نمی‌شوند و این امر نبرد سختی را میان خوانین لاریجان و آقا محمد خان قاجار به میان آورد در اولین نبرد که در حوالی پارک میرزا کوچک امروزه آمل به وقوع پیوست لاریجانی‌ها به رهبری محمد قلی سیاه و سفید به پیروزی می‌رسند و آقا محمد خان را به اسارت می‌برند که بعدها توسط حاجی حلال خور بابلی موجبات آزادی او فراهم می‌شود در نبر بعدی خوانین لاریجان شکست می‌خورند املاک آنها مصادره می‌شود و محمد قلی سفید را در رودخانه هراز غرق می‌کنند البته خود سردار به انتخاب خود بعد از شکست و اسارت این مرگ را انتخاب می‌کند دربارهٔ محمد قلی خان سیاه نیز در کتاب بزرگان آمل آمده محمد قلی خان سیاه را پس از کشتن در یکی از روستاهای طراف آمل دفن می‌کنند و از سر سربازانش در سبزه میدان آمل مناره می‌سازند.در گزنک دو طایفه بزرگ وجود دارد بنام سیاه دسته و طایفه بارکه که در طول تاریخ باهم در رقابت و نزاع بودند .از آخرین بزرگان این دو طایفه میتوان به حاج حسین آخانی و حاج احمد آقاجانی و در طایفه بارکه به حاج محمد رضا نیکنژاد و حاج ابراهیم نیک زاد با نام مستعار گداش اشاره کرد که مردی تنومند و قدی هیکل بوده است . در این شهر میتوان به طایفه های کوچکتری مانند . حسین زاده .نجاری .زاهدی .ابراهیمی .رحمانی . نیز اشاره کرد .

جمعیت

[ویرایش]

بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر برابر با ۳۱۹ نفر جمعیت بوده‌است؛ که با این حساب، این شهر جزو ۱۰ شهر دارای کمتر از ۱۰۰۰ نفر جمعیت در ایران است.[۲] مردم گزنک به گویش آملی که گویشی از زبان مازندرانی است صحبت می‌کنند.[۳]

منابع

[ویرایش]
  1. https://kamalonline.ir/page.aspx?ViewNewsId=18579
  2. «تعداد جمعیت و خانوار به تفکیک تقسیمات کشوری براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵». مرکز آمار ایران.
  3. نصری اشرافی، جهانگیر (١٣٧٧). واژه‌نامه بزرگ تبری. به کوشش حسین صمدی و سید کاظم مداح و کریم الله قائمی و علی اصغر یوسفی نیا و محمود داوودی درزی و محمد حسن شکوری و عسکری آقاجانیان میری و ابوالحسن واعظی و ناصر یداللهی و جمشید قائمی و فرهاد صابر و ناعمه پازوکی. تهران: اندیشه پرداز و خانه سبز. ص. صفحه ۳۱ جلد اول. شابک ۰-۵-۹۱۱۳۱-۹۶۴ مقدار |شابک= را بررسی کنید: checksum (کمک).