دوازدهمین مرد یا بازیکن دوازدهم که در ایران بیشتر با عبارت یار دوازدهم بهکار میرود اصطلاحی ورزشیاست که به یک سنت در میان باشگاههای ورزشی اشاره دارد که طی آن شماره ۱۲ تیم، به احترام طرفداران، به هیچ بازیکنی داده نمیشود و اصطلاحاً بایگانی میشود.
از آنجا که بنابر قوانین فوتبال به طور معمول باید از هر تیم ۱۱ بازیکن در زمین وجود داشتهباشد، این عبارت به طرفداران حاضر در ورزشگاه به عنوان جزئی از تیم که حضور موثری برای تیم دارند اشاره میکند البته از آنجا که تعداد بازیکنان حاضر در زمین در فوتبال آمریکایی ۱۲ و در فوتبال استرالیایی ۱۸ بازیکن است، این اصطلاح در این دو رشته به ترتیب به صورت یار سیزدهم و یار نوزدهم در آمده است.
برخی از تیمهای سرشناس که از این فرهنگ پیروی میکنند در زیر آمدهاست:
توضیحات: ۱ هرچند این تیمها شماره ۱۲ خود را در مسابقات داخلی، بایگانی کردهاند ولی بنابر قوانین کنفدراسیون کونمبول مجبور هستند برای شرکت در جام لیبرتادورس شمارههای ۱ تا ۲۵ خود را پر کنند.