De Noord (Skiedam)

De Noard
mûne / mole
lokaasje
provinsje Súd-Hollân
plak Schiedam
adres Noordvest 38
koördinaten 51°55' N 4°23' E
bysûnderheden
type mûne stellingmûne
funksje nôtmûne
flecht 26,60 m
boujier 1803, werbou 1962-1971
oare ynformaasje
monumintale status ryksmonumint
monumintnûmer 33266 [1]
Webside
Side fan de Stifting De Schiedamse Molens
Kaart
De Noord (Skiedam-Sintrum)
De Noord

De Noard is in rûne stiennen stellingmûne yn 'e Súd-Hollânske stêd Skiedam. Foar in skoft wie de mûne de heechste wynmûne fan 'e wrâld.

Al yn 'e 18e iuw stiene der yn Skiedam bysûnder hege stellingmûnen. Dy mûnen tsjinnen eartiids fral om mout te meallen foar it grutte tal jeneverstokerijen. Fan 'e mear as 20 stedsmûnen bleau û.o. De Noard út 1803 bewarre. De earste stiennen wynmûne op dit plak waard yn 1707 boud en ferfong doe in âlde houten standermûne út likernôch 1400. Dy "Noort Moole" waard yn 1803 ôfbrutsen en tichter by it wetter as de hjoeddeiske De Noard wer opboud. Oan 'e eastlike kant is noch in gevelstien te sjen mei it jiertal 1707.

De Noord flak foar de weropbou (1962).

Sûnt it begjin fan de 20e iuw waard der yn 'e mûne feefoer en letter weetmoal foar de bakker mealle. Yn 'e jierren 1930 waard gjin gebrûk mear makke fan 'e wynoandriuwing. It boppediel fan 'e mûne, de kape, it wjukkekrús de sturt en de stelling, waarden yn 1937 ferwidere. Wat oerbleau wie de romp mei twa souders.

Nei de Twadde Wrâldoarloch kocht de gemeente de romp fan 'e mûne oan mei it doel de mûne wer yn âlde gloarje werom te bringen. De restauraasje en rekonstruksje fan it boppediel fûn yn 'e jierren 1962-1971 plak. Ek waard de mûne wer mealfeardich makke.

Oant 2006 bleau De Noard de heechste wynmûne fan 'e wrâld. Yn dat jier waard yn Skiedam De Nolet boud, dy't heger is as De Noard.

De mûne is oant en mei de kape 33,3 meter heech en hat in flecht fan 26,6 meter. Yn 'e mûne is tsjintwurdich in restaurant ûnderbrocht.

Oare mûnen yn Skiedam

[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Keppelingen om utens

[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Boarnen, noaten en referinsjes

[boarne bewurkje]
Boarnen, noaten en/as referinsjes: