Evangeelje fan Pseudo-Mattéus | ||
algemiene gegevens | ||
auteur | anonimus | |
taal | Gryksk | |
foarm | non-fiksje | |
sjenre | religiosa | |
skreaun | 700 – 725 |
It Evangeelje fan Pseudo-Mattéus, ek wol bekend as it Berne-evangeelje fan Mattéus, is in ferlern giene en algemien as apokryf beskôge kristlike religieuze tekst, besibbe oan it Nije Testamint fan 'e Bibel. De wiere namme fan dit wurk, sa't dy yn 'e Aldheid brûkt waard, wie It Boek oer it Komôf fan 'e Silge Marije en de Bernetiid fan de Ferlosser. It is in berne-evangeelje, in tekst dy't djipper yngiet op 'e ferhalen oer de bernetiid fan Jezus fan Nazaret dy't yn 'e kanonike evangeeljes fan Lukas en Mattéus oanhelle wurde. Fierders is it in pseudepigrafysk geskrift ûnder de namme fan 'e apostel Mattéus, dat neffens it ûndersyk troch J. Gijsel en R. Beyers, út 1997, wierskynlik datearre wurde moat yn it earste fearn fan 'e sânde iuw.
It eigentlike ferhaal fan it berne-evangeelje wurdt foarôfgien troch in briefkerij tusken de tsjerkfaar Hieronymus fan Stridon en de biskoppen Komatius en Heliodoarus, wêryn't dy beide Hieronymus oantrúnje om in "Hebriuwsk boek, skreaun troch de hân fan 'e aldersillichste evangelist Mattéus", oangeande de berte fan 'e Faam Marije en de bernetiid fan Jezus, oer te setten yn it Gryksk. It folgjende (Gryksktalige) berne-evangeelje soe dus in oersetting wêze troch Hieronymus fan in wurk fan Mattéus, in bewearing dy't hjoeddeiske saakkundigen nei it lân der fabels ferwize. De teory dat Hieronymus it wurk sels skreaun hawwe soe, berêst nei alle gedachten likemin op wierheid.
De ynhâld fan it Evangeelje fan Pseudo-Mattéus is fierhinne in redigearre werjefte fan it Berne-evangeelje fan Jakobus, oangeande it libben fan Marije en de berte fan Jezus, folge troch in ferslach fan 'e Flecht nei Egypte (it is net dúdlik op grûn wêrfan't dat skreaun is), en einigjend mei de ferhalen oer de bernetiid fan Jezus en de wûndertekens dy't er doe ferrjochte, dy't basearre lykje te wêzen op it Berne-evangeelje fan Tomas. Yn essinsje is it Evangeelje fan Pseudo-Mattéus in (ridlik súksesfol) besykjen om 'e beskikbere ynformaasje út 'e neamde boarnen mei-inoar te fermingen. Dêropta binne der guon eleminten dy't allinnich mar yn Pseudo-Mattéus foarkomme, lykas de ierste fermelding fan 'e okse en de ezel as oanwêzigen yn 'e stâl te Betlehim dêr't Jezus berne waard. It Evangeelje fan Pseudo-Mattéus hie yn 'e Midsiuwen grutte ynfloed, wat der de oarsaak fan is dat okse en ezel tsjintwurdich net mear fuort te tinken binne út it krystferhaal.
Boarnen, noaten en/as referinsjes: |
Foar boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: References, op dizze side. |