Cogaí na dTrí Ríocht | |
---|---|
Cineál | sraith cogaí |
Dáta | 21 Márta 1639 – Meán Fómhair 1640 |
Áit | Albain |
Rannpháirtithe | Teaghlach na Stíobhartach, Ríocht Shasana agus Cúnantóirí |
Tagraíonn an abairt Cogaí na nEaspag (sa Laidin Bellum Episcopale) do dhá choimhlint armtha idir Séarlas I Shasana agus Cúnantóirí na hAlban i 1639 agus 1640, agus a leag síos an fasach do Chogadh Cathartha Shasana agus Cogaí na dTrí Ríochta ina dhiaidh sin.[1]
Bhí sé i gceist le Reifirméisean na hAlban sa bhliain 1560 ceist an reiligiúin stáit in Albain a réiteach, ach lean conspóidí sna blianta ina dhiaidh sin. Ar feadh tamaill fhada, d’fhan struchtúr agus rialtas eaglais nua na hAlban trína chéile, cé go raibh dhá thaobh ar leith le feiceáil sa bhliain 1580, na Preispitéirigh (i bhfabhar rialtas eaglaise trí chomhairlí eaglasta) agus na hEaspaig (i bhfabhar rialtas na n-easpag). Cé nach féidir línte na coimhlinte a tharraingt le soiléireacht iomlán, bhí luí ag an chéad seasamh i bhfabhar airí radacacha san eaglais le fir amhail Andrew Melville, agus bhí an ceann eile i bhfabhar na corónach. D’fhógair Rí Séamas I Shasana: “Mura bhfuil easpaig ann, níl aon rí ann»: Is feidhm riachtanach de chuid na Corónach í an fheidhm easpagóideach. Ag tús an seachtú haois déag, chuir Séamas I grúpa easpag isteach in eaglais na hAlban. Mar sin, i ndeireadh réimeas Shéamais I, sa bhliain 1625, b’fhéidir go raibh eaglais na hAlban ina dteagasc Cailvíneach, ach d'fhéach sí cosúil go leor leis an slí bhí sí roimh an Reifirméisean.