Beathaisnéis | |
---|---|
Breith | 6 haois |
Bás | 544 (Féilire Ghréagóra) |
Siocair bháis | Bás nádúrtha (Plá) |
Ab | |
Gníomhaíocht | |
Gairm | duine rialta |
Ball de | |
Ardú | |
Lá féile | 12 Deireadh Fómhair |
Naomh manachúil Éireannach ab ea Mobhí Cláraineach (nó Bearchán), a áirítear mar dhuine de Dhá Aspal Déag na hÉireann. Bhí sé ina ab ar mhainistir i nGlas Naíon, áit ar mhúin sé Colm Cille, Naomh Cainneach, Comhghall, agus Ciarán Saighre.
Ina shaothar Trias Thaumaturga, rinne Seán Mac Colgáin cur síos ar Mhobhí mar a leanas: “Naomh Berchanus, ar a thugtaí Mobianus Clairenach, mac Beoain, mic Bressal, mic Ailgin, mic Igna, mic Athra, mic Lughna Trinog, mic Brecdulb, mic Airt Corp, mic Cairbre Niadh, &c... in áit ar a dtugtar Glas Naíon, sa dúiche Galengae 12 Deireadh Fómhair agus cois abhainn na Life sa Lagenia.”[1][2] Ba ghaol le Bríd Chill Dara é.[1]
I Martarlaig Oengus, déantar cur síos air mar “Mobí mac Beoain do Corco trí do Luignib Connacht,” agus deir sé gurb í “Huaine ingen Fhindbarr” a mháthair.[3]
Ciallaíonn an t-ainm cláraineach “duine a bhfuil aghaidh chothrom air”,[4] toisc go deirtear gur rugadh gan súile gan srón é.[5] An chúis a bhí leis an gcuma aisteach seo ná gur “chuir an domhan brú air” nuair a rugadh é (Clar enech he, ar ro thairin talamh he corbo aenchlar).[3] Deirtear gur leigheasadh go míorúilteach é nuair a steall sé uisce baiste Dháibhí ar a aghaidh trí huaire.[5]
Ba mhúinteoir i scoil mhainistreach é Mobhí, áit ar mhúin sé go leor naomh Éireannach mór le rá. Nuair a bhí an scoil i mbarr a réime, bhí tuairim is caoga scoláire ann.[1]
Ba é Mobhí a thug cead do Cholm Cille, ag uair a bháis, Scoil Dhoire a bhunú.[6] Fuair sé bás ar 12 Deireadh Fómhair 544 den phlá a scoir a scoil.[7]
D’aithin a dhaltaí féin Mobhí mar naomh go luath i ndiaidh a bháis.
Dúirt an tArdeaspag John Healy, ina leabhar Insula Sanctorum et Doctorum, gur “máistir mór ar an saol spioradálta” é Mobhí.[7]
Ceiliúrtar a fhéile ar 12 Deireadh Fómhair,[8] agus inniu tá paróiste de chuid Eaglais na hÉireann i nGlas Naíon ainmnithe i ndiaidh Naomh Mobhí.[9]
Tá sé luaite i Martarlaig Dhún na nGall ar an 12 Deireadh Fómhair, lá a bháis, agus déantar cur síos air mar a leanas: “Mobhí Cláraineach, ab Ghlas Naíon, i bhFine Gall, ar bruach abhainn na Life, an taobh thuaidh; agus Bearchán ainm eile dó.”[1][10]