Deirdre

Tha Deirdre Barlow 'na prìomh-charactar air an lìn telebhisean Bhreatannach, An t-Sràid a' Chrùnaidh.

Tha Deirdre, no Derdriu, 'na bana-ghaisgeach air thoiseach truagh 'san Eòlas ùr-sgeulachd na h-Èireann. Tha a sgeulachd cuid na Cuairt na h-Uladh.

Bha Deirdre 'na nighean Fhedlimid mac Daill. Nuair bha i air bhreith, dh'fhàisnich Cathbad an draoidh a bhitheadh i fìor-àlainn, ach bheireadh i na bàsan nam gaisgeach ainmeile na h-Uladh. Shocraich Conchobhar, rìgh na h-Uladh, ga h-àrach i ann an dealachadh, 'gus ga pòsadh nuair bha i aig aois chuimseach. Ge-tà, dh'fhàs Deirdre 'steach do rìbhinn àlainn, ged aonarach, agus choinnich i, ghabh gaol mòr air, agus ruith air falbh le Naoise, laoch, sealgair, is seinneadair òg brèagha, com-pàirtichte le a bhràithrean, Ardan agus Ainle. Theich iad dhan dh'Alba, ach ge be air bith càite thàinig iad dh'fheuchadh 'n rìgh dùthchail a mharbhadh Naoise 'gus a bhràithrean is mar sin gabh Deirdre. Ri ùine thàinig iad gu stad aig eilean cian, far lorg na fir Chonchobhair iad.

Chuir e Fearghus mac Róich dhaibh le fios de seòladh sàbhailte dhachaigh. Bha Deirdre mì-earbsach dhiubh agus dh'fheuch i a thoirt rabhadh Naoise 'gus a bhràithrean, ach cha do chreid iad i agus chaidh i leotha gu h-aindeonach. Air an tilleadh dhan dh'Eamhain Mhacha bha Fearghas air thoirt ionnsaigh agus thug Conchobhar àithne a mharbhadh Naoise 'gus a bhràithrean 's mar sin b' urrainn dha Deirdre phòsadh, ma le spàirn. Bha Fergus air a shàrachadh leis a' bhrath seo a ghealladh, 'gus chaidh e 'steach do fògradh sa' Chonnacht, agus chog e 'n aghaidh an Ulaidh airson Ailill agus Medb 'san Táin Bó Cúailnge.

Fearg air chur air leis a' ghràin Dheirdre ga ionnsaigh agus a bròn, chuir Conchobhar an tairgse ri Eóghan mac Durthacht, an fear a mharbh Naoise, a ghabh i fad ùine. Thug i ùthachd dhi fhèin le leigeil taic ri bho a carbad agus buaileadh a ceann an aghaidh clach. Ann an seòrsachan nas fadalaiche na sgeulachd, bhàsaich i de bròn.

Tha dà chluich ann a tha stèidhichte air sgeulachd Dheirdre: Deirdre le William Butler Yeats (1907) agus J.M. Synge's Deirdre nam Bròn (1910).

Bha 'n LÉ Deirdre (P20), long 'san Dleasnas Luingeasach na h-Èireann (a-nis dì-bharantaichte), ainmichte 'n dèidh dhi.

Sgrìobhaidhean

[deasaich | deasaich an tùs]

Seallaibh cuideachd

[deasaich | deasaich an tùs]